Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Οι ευρωπαίοι πολίτες θεωρούν ότι η Ευρώπη τους ανήκει ολοκληρωτικά, και παράλληλα κάθε εξέλιξη που λαμβάνει χώρα σε αυτήν, τους αφορά άμεσα αλλά και προσωπικά. Όπως θα διαπιστώσουμε και σε παλαιότερο ευρωβαρόμετρο που πραγματοποιήθηκε παράλληλα με την εξέλιξη της πανδημίας του κορωνοϊού και τότε οι Ευρωπαίοι έκαναν λόγο για την κοινωνική Ευρώπη.

Από τότε βέβαια μεσολάβησαν πολλά, όπως η κορύφωση της πανδημίας που έβαλε σε δοκιμασία τις ευρωπαϊκές χώρες και τις πολιτικές τους, τα συστήματα Υγείας και την οικονομία τους, ενώ η βάρβαρη ρωσική εισβολή κατά της Ουκρανίας ταρακούνησε και έθεσε σε επαγρύπνηση την Ευρώπη από την στιγμή που αυτή η πρωτόγνωρη επιθετική ενέργεια ουσιαστικά στόχευε και στοχεύει την ίδια την ευρωπαϊκή συνοχή.

Εντούτοις, οι ευρωπαίοι πολίτες δεν έκαναν πίσω και εξακολουθούν να υποστηρίζουν έννοιες όπως δημοκρατία και ελευθερία έκφρασης, ανεξάρτητα με το αν σε αρκετά ευρωπαϊκά κράτη κατακτήσεις δεκαετιών προσβάλλονται με επιεικώς απερίσκεπτο τρόπο από τις κυβερνήσεις.

Η κοινωνική Ευρώπη στο συντριπτικό ποσοστό των πολιτών είναι και αποτελεί βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο στόχο.

Αυτό ακριβώς καταγράφεται και στη νέα έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, η οποία δημοσιεύτηκε την Παρασκευή, όπου το 88% των Ευρωπαίων πολιτών θεωρεί ότι ο ισχυρός κοινωνικός χαρακτήρας της Ευρώπης είναι σημαντικός για αυτούς προσωπικά.

Κοινωνική Ευρώπη

Τα ευρήματα αυτά είναι σύμφωνα με τα πορίσματα παρόμοιας έρευνας που δημοσιεύτηκε το 2020 - 2021, σύμφωνα με την οποία ο πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων παραμένει σημαντικός στην Ευρώπη.

Η εν λόγω έρευνα αποκάλυψε τότε ότι εννέα στους δέκα Ευρωπαίους (88%) θεωρούν ότι η κοινωνική Ευρώπη είναι σημαντική γι' αυτούς προσωπικά.

Τα ποσοστά είναι σχεδόν ταυτόσημα και οι πολίτες δεν έχουν μετακινηθεί στις απόψεις και θέσεις τους.

Επιπλέον στο νέο ευρωβαρόμετρο, το 60% των απαντησάντων γνωρίζουν τουλάχιστον μία πρόσφατη σημαντική πρωτοβουλία της ΕΕ για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και εργασίας, π.χ. την οδηγία για τη διασφάλιση επαρκών κατώτατων μισθών, την οδηγία για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους εργαζόμενους γονείς και φροντιστές και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το οποίο βοηθά τα κράτη μέλη να επενδύσουν στο ανθρώπινο δυναμικό, για παράδειγμα χρηματοδοτώντας προγράμματα κατάρτισης και έργα για την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού.

Κόστος ζωής & εργασία

Σύμφωνα με την έρευνα, σε εθνικό επίπεδο σχεδόν οι μισοί απαντήσαντες (48%) πιστεύουν ότι η αντιμετώπιση του υψηλού κόστους ζωής θα πρέπει να αποτελέσει κορυφαία προτεραιότητα στη χώρα τους, ενώ ακολουθεί το ζήτημα των χαμηλών μισθών (35%).

Η έρευνα ρώτησε επίσης, τους συμμετέχοντες ποιες είναι οι σημαντικότερες κοινωνικές προτεραιότητες γι' αυτούς. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι απαντήσαντες θεωρούν ότι το βιοτικό επίπεδο (45%), οι δίκαιες συνθήκες εργασίας (44%) και η πρόσβαση σε ποιοτική υγειονομική περίθαλψη (44%) αποτελούν βασικά στοιχεία της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης της ΕΕ.

Όσον αφορά τους κύριους τομείς στους οποίους θα πρέπει να αναλάβει συγκεκριμένα μέτρα η ΕΕ, για να ετοιμάσει την Ευρώπη για το μέλλον, σύμφωνα με τους συμμετέχοντες στην έρευνα, αυτοί είναι οι πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της υγειονομικής περίθαλψης (38%), των μισθών (34%) και του εισοδήματος και των συντάξεων γήρατος (30%).

Επιπλέον, το 74% πιστεύει ότι η ΕΕ θα πρέπει να προάγει καλύτερες συνθήκες εργασίας και κοινωνικά πρότυπα στις τρίτες χώρες με τις οποίες συναλλάσσεται, ακόμη και αν αυτό συνεπάγεται ελαφρά αύξηση των τιμών για τους Ευρωπαίους πολίτες.

Τα αποτελέσματα της έρευνας παρουσιάζονται ενόψει της διάσκεψης υψηλού επιπέδου για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, την οποία διοργανώνει η βελγική Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 15-16 Απριλίου, με τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για να συζητηθούν οι μελλοντικές κοινωνικές προτεραιότητες.

Το ευρωβαρόμετρο του 2020 - 2021

Τρία χρόνια μετά την καθιέρωση του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, Ειδικό Ευρωβαρόμετρο που διεξήχθη στα 27 κράτη μέλη από τις 20 Νοεμβρίου έως τις 21 Δεκεμβρίου 2020, με τη συμμετοχή 27.213 πολιτών της ΕΕ.

Διερεύνησε και τότε τη στάση των Ευρωπαίων σχετικά με τα κοινωνικά ζητήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ιδιαίτερα στο πλαίσιο της πανδημίας του Covid-19, οι Ευρωπαίοι συνέχιζαν να εμμένουν στην υπόσχεση μιας κοινωνικής οικονομίας της αγοράς με υψηλές επιδόσεις, με θέσεις εργασίας που εξασφαλίζουν ασφαλή και αξιοπρεπή διαβίωση.

Η έρευνα αποκάλυψε ότι εννέα στους δέκα Ευρωπαίους (88%) θεωρούν ότι η κοινωνική Ευρώπη είναι σημαντική γι' αυτούς προσωπικά. Τα πιο πιεστικά ζητήματα για τους πολίτες ήταν οι ίσες ευκαιρίες και η πρόσβαση στην αγορά εργασίας, οι δίκαιες συνθήκες εργασίας και η πρόσβαση σε ποιοτική υγειονομική περίθαλψη.

Παράλληλα, το 71% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι θεωρεί την έλλειψη κοινωνικών δικαιωμάτων σοβαρό πρόβλημα, ενώ το 62% ότι το 2030 θα υπάρχει μια πιο κοινωνική Ευρώπη. Τέλος, περίπου το 76% των ερωτηθέντων, οι οποίοι είχαν ακούσει για τον Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, αναγνώριζαν ότι η επιτυχία του θα εξαρτιόταν από τις ενέργειες των κρατών μελών για την υλοποίηση των κοινωνικών δικαιωμάτων.