Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Ιχνηλατώντας το χθες, διαπιστώνει κανείς με μια πρόχειρη ματιά πως κάποια πράγματα θα μπορούσαν και να είχαν αποφευχθεί, κυρίως αν η παρορμητικότητα ή η ασύδοτη και μη τακτοποιημένη σκέψη δεν είχε κάνει αυτούς τους μοιραίους κύκλους, ώστε να ξοδεύονται τα χρόνια και να χάνονται οι ευκαιρίες που προσφέρουν οι ομόκεντροι κύκλοι, οι οποίοι δεν έχουν επαφή ο ένας με τον άλλο, δεχόμενοι σε κάθε περίπτωση ότι υπάρχει διαφορετικό παρελθόν, παρόν και μέλλον.

Αν οι άνθρωποι μπορούσαν να δαμάσουν την φιλαυτία τους, αν η υψηλή κριτική κατέβαινε πιο χαμηλά για να μπορέσουν να την επεξεργαστούν ακόμη και εκείνοι που δεν είχαν και πολλά να προσφέρουν στο όλο εκπαιδευτικό και μορφωτικό προτσές, αν το επίπεδο επικοινωνίας δεν είχε τόσα πολλά ζητούμενα και υπερβολές του τύπου να έχει κάποιος περίγυρο με την μορφή των υποτακτικών και όχι των ισότιμων συνομιλητών, τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά και οι συνθήκες από ανεκτές μέχρι εποικοδομητικές.

Συνήθως, όμως, όσοι ανεβαίνουν στο βάθρο του προσχηματικού νικητή από νωρίς, εκείνοι που καταγράφουν στα πεδία των πρώτων μαχών της εφηβείας υποτιθέμενα σημαντικές νίκες, κάποτε χάνουν ως κοινοί θνητοί την μάχη της ζωής, αλλά πάραυτα αρνούνται να κατεβούν από το βάθρο.

Την θέση θεωρούν ότι την δικαιούνται διαχρονικά, ο δε κόπος που κατέβαλλαν μια ζωή πιστεύουν πως δεν πρέπει να πάει χαμένος. Δεν βλέπουν, όμως, όλοι αυτοί το λάθος και επιμένουν να θεωρούν εαυτούς νικητές, ενώ στην πραγματικότητα του παρόντος είναι ηττημένοι. Από καθαρή φιλαυτία δεν κατεβαίνουν τα σκαλοπάτια που οδηγούν - όχι απαραίτητα στην καταβαράθρωση, αλλά σε ένα άλλο στυλ ζωής, με δεδομένο ότι οι συνθήκες αλλάζουν με τον καιρό και οι εμπειρίες αποκτώνται αλλά δεν συνειδητοποιούνται.

Μοιραία λοιπόν, συντηρείται το ίδιο μοτίβο ζωής, οι ίδιες παραστάσεις, οι ίδιοι αυλικοί, μόνο που αυτοί πλέον δεν το βλέπουν έτσι παρά αναζητούν νέο περίγυρο, έχοντας πάρει το πρώτο μάθημα και δη κακό από όσους θεωρούν εαυτούς δασκάλους σε διαχρονική βάση.

Η στείρα αναπαραγωγή κατεστημένων συμπεριφορών που δεν εμπλουτίζεται από νέο αίμα αναφορικά με τις ιδέες, τα πρόσωπα και την χρησιμότητα της αυτοκριτικής, η συντήρηση ενός στατικού μοντέλου ζωής με τις ίδιες συνιστώσες, που, όμως, έχουν νικηθεί από το πέρασμα των χρόνων, όλη αυτή η επαναληπτική διαδικασία που δεν ανανεώνεται από επίκαιρους σύγχρονους και γόνιμους διαλόγους, όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα την εσωτερική αναταραχή και την οκνηρία στην ζωή που τρέχει αναφανδόν ανανεώνοντας πρόσωπα, ιδέες, συνήθειες και νοοτροπίες.

Η μη εναρμόνιση με τα νέα δεδομένα του χρόνου, το να μην ενσκήπτει δηλαδή κάποιος σε αυτό που έχει μπροστά του παρά να αναμασά τυραννικές συνήθειες του παρελθόντος, όλη αυτή η γραφική τελεστική διαδικασία που δεν εμφιλοχωρεί στο σήμερα και τις παρενέργειές του, όταν με λίγα λόγια οι ανθρώπινες σχέσεις δεν αναπροσαρμόζονται σύμφωνα με τις απαιτήσεις της κάθε εποχής, στο τέλος κάνει τους χαρακτήρες να μην αναφύονται και να ακτινοβολούν φρεσκάδα, αλλά να μαραζώνουν σε έναν χαμένο και ηττημένο μικρόκοσμο του μακρινού παρελθόντος. 

Για όλους αυτούς τους λόγους και για πολύ περισσότερους, θα πρέπει κάποιος που σέβεται τον εαυτό του, να του προσφέρει νέες ευκαιρίες, για να αναδυθεί από το χάος των ανθρώπινων σχέσεων, που στην ουσία δεν αλλάζει ποτέ, όχι για να συντρίψει τον χαμένο του εαυτό, αλλά για να μην του επιτρέψει να ψυχορραγεί σε βάθος χρόνου.

Η ζωή δεν είναι τίποτε περισσότερο ή λιγότερο παρά ένα βλέμμα, μια στιγμή χαράς ή λύπης, ένα όνειρο που πέρασε ή ένας εφιάλτης που μπορεί και πρέπει να ξεχαστεί ή να ξεπεραστεί. Στο χέρι όλων είναι λοιπόν, να αναστοχαστούν, να βρουν τα μυστικά περάσματα και τις διόδους για να εξέλθουν οριστικά από τον τεχνητό σκεπτικό  λαβύρινθο του τι είναι σωστό και τι λάθος, τι άξιζε και τι δεν αξίζει ή τι έπρεπε να είχε γίνει στην θέση αυτού έχει ήδη γίνει.

Και για να καταλήξω στην αρχή της σκέψης μου: δεν αξίζει να παραμένει κανείς στο βάθρο του πολύ απλά γιατί κανένας δεν το θέλει ούτε και είναι χρηστικό στην πορεία της ζωής. Ασφαλώς θα μπορούσαν να είχαν γίνει πολλά, ακόμη και η ολική ανατροπή αυτής της κοινωνίας το ζητούμενο, όμως, είναι αν και κατά πόσο μπορεί κανείς να αποβάλλει την φιλαυτία του, που τόσο τον εμποδίζει να προχωρήσει.

Λύσεις υπάρχουν, όχι, όμως, συνταγές. Μόνο το γεγονός ότι η μέρα που ξημερώνει και πως αυτό δεν σημαίνει ότι όλα άλλαξαν αίφνης, μόνο που η νέα ματιά στα πράγματα και τα γεγονότα προσδίδει μια ειδοποιό διαφορά με το χθες, μόνο με το κλείσιμο των λογαριασμών και των παλαιότερων υποθέσεων, θα μπορούσε κανείς να ελπίζει πως κάνει το νέο βήμα που θα πρέπει να ομοιάζει μάλλον με βήμα αρχαρίου.

Χωρίς παρορμητισμό και έπαρση, χωρίς αλαζονεία και οπορτουνισμό που ροκάνισαν τα χρόνια και επιφέρουν τις ποινές που ο καθείς επιβάλλει σήμερα στον εαυτό του για να εξιλεωθεί. Μια διαδικασία που κανείς δεν την αξίζει, μιας και η επόμενη μέρα αξιώνει την παύση της παρελθοντικής ιχνηλάτησης, κάνοντας ολοένα και πιο οικεία την εικόνα των ομόκεντρων κύκλων, χωρίς τέλος και αρχή, αλλά πάνω απ' όλα χωρίς επαφή μεταξύ τους, κάτι που κάνει τις εμπειρίες ξεχωριστές και καινούργιες. Κύκλοι που έχουν ως βάση και πυρήνα την ουσία της ζωής.