Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Τι μπορεί να διορθώσει την σκέψη του καθενός για τον κόσμο που ζει, για την κοινωνία που έχει προκύψει μετά από πολλά χρόνια σιωπηλής αποδοχής και ανέχειας, για το περιβάλλον αυτό που διανθίζουν οι κάθε λογής αγκιτάτορες και προπαγανδιστές του μίσους και της μη αποδοχής του διαφορετικού; Τι είναι αυτό που θα έκανε τους ανθρώπους πιο δίκαιους στην κρίση τους και αυτό χωρίς απαραίτητα να συνδέεται με έκτακτα γεγονότα που επιφέρουν θλίψη και περίσκεψη για το πού βαδίζουμε και τι επιθυμούμε στην πραγματικότητα;

Αν η κοινωνική εγρήγορση δίνει πόντους και ανοίγει τον δρόμο για περισσότερο και γόνιμο ενδιαφέρον για το κάθε τι που συμβαίνει γύρω μας, αν αυτός ο κόσμος μπορεί να αλλάξει από μεγαλύτερο ενδιαφέρον για όλα αυτά που ζούμε καθημερινά και κατ' επέκτασιν για τις ενέργειες στις οποίες πρέπει να προβεί ο καθένας μας προκειμένου να αλλάξει τα δεδομένα, τότε δεν βλέπω το λόγο γιατί θα πρέπει να μην επιταχύνουμε τις διαδικασίες σαρωτικών αλλαγών σε όλα τα επίπεδα. Ποιος θα πραγματοποιήσει αυτές τις διαδικασίες, αν όχι ο μέσος πολίτης που οφείλει να  αντιδράσει συνολικά και να αξιώσει αυτές ακριβώς τις αλλαγές;

Ο κόσμος δεν αλλάζει αν αφήνονται όλα στην τύχη τους. Πολύ περισσότερο εάν κανείς δεν παίρνει πρωτοβουλίες για να παρέμβει αποτελεσματικά στα γεγονότα, που σε πολλές των περιπτώσεων ανατρέπουν μεμιάς την υφιστάμενη πραγματικότητα. Δεν φτάνει, όμως, η απλή παρέμβαση. Στόχος είναι να εκλείψουν οι λόγοι ανασφάλειας και έλλειψης αυτοπεποίθησης στους πολίτες, οι οποίοι πρέπει να πείσουν τους εαυτούς τους πως με τις δυνάμεις τους και μόνο τα πάντα μπορούν να αλλάξουν.

Με λίγα λόγια, ζητούμενο είναι η δύναμη του πολίτη απέναντι στην αδιαφορία του κράτους και συνολικά των κομμάτων, που κοιτούν πώς θα τακτοποιήσουν τις εσωτερικές τους υποθέσεις. Και η δύναμη αυτή είναι αστείρευτη, αλλά πάνω απ' όλα μπορεί να πάρει δημιουργικό χαρακτήρα. Οι σαρωτικές αλλαγές που προανέφερα, δεν έρχονται από κάποιον που αποφασίζει για την ζωή του κόσμου από την επόμενη μέρα. Προκύπτει από τις συλλογικές αποφάσεις των πολιτών και όχι πάντα λόγω κάποιων έκτακτων γεγονότων που κάνουν τους πάντες να αγανακτούν. Συνήθως η οργή και η αγανάκτηση επιφέρουν συντριπτικό πλήγμα στην οργανωμένη αντίδραση από τους πολίτες, ακριβώς για τον λόγο του ότι αυτή η οργή δεν συνοδεύεται από σιγουριά και οργανωμένη στόχευση, αλλά κυρίως από ώριμη σκέψη γύρω από τις κοινωνικές αλλαγές που πρέπει να λάβουν χώρα.

Συνήθως μετά την οργή και την εκτόνωση, δεν υπάρχει κάποιο σχέδιο ή αίτημα για την κοινωνία που πρέπει να προκύψει, πολύ περισσότερο για το τι χτίζει κανείς μετά το γκρέμισμα. Τα κόμματα έχουν πάντα ένα πλάνο, καλώς ή κακώς, και καταφέρνουν μάλιστα να πείσουν τους πολίτες πως μόνο με την κοινοβουλευτική δημοκρατία επιλύονται τα προβλήματα. Το ζήτημα λοιπόν, δεν είναι να στοχεύσει κανείς την αστική δημοκρατία παρά να την αλλάξει και για την αλλαγή αυτή πρέπει να υπάρχει ως προανάκρουσμα ο αυτόνομος πολίτης. Οι κοινωνίες που ζούμε, απόρροια των καταστροφικών σχεδίων των κομμάτων, έχουν ξεπεράσει τα όρια ανοχής. Το σημείο λοιπόν, που πρέπει να προσεχθεί, είναι τι προτείνεται μετά την αντίδραση και με βασικό όρο ότι η εκτόνωση δεν θα λειτουργήσει  και πάλι πυροσβεστικά για τις ως τώρα αποτυχημένες κοινωνίες.

Όλες οι επαναστάσεις απέτυχαν ακριβώς σε αυτό, στο ότι μετέφεραν τις εξουσίες και την επίλυση των προβλημάτων στα κόμματα. Αυτά, στελεχωμένα με επαγγελματίες, προχώρησαν άμεσα στην ανάκτηση του χαμένου εδάφους. Αποτέλεσμα, οι κοινωνίες που ζούμε. Τι λείπει λοιπόν; Ο σχεδιασμός και η αυτοοργάνωση των πολιτών. Η οργή κάποτε καταλαγιάζει, η αγανάκτηση το ίδιο. Ο κόσμος, όμως, παραμένει ως έχει, όσο τις αλλαγές τις αποφασίζουν τα κόμματα.

Αν ο πολίτης δεν πάψει να σκέφτεται πέρα από το κλαδικό συμφέρον, αν το αίτημα δεν γίνει κοινωνικό, αν ο κόσμος δεν νοιώσει την δύναμή του και δεν αποφασίσει να αυτοκυβερνηθεί, τότε καμία Αθηναίων Πολιτεία που τόσο μνημονεύεται δεν θα ξαναυπάρξει. Πολύ περισσότερο μια πραγματικά συμμετοχική Δημοκρατία. Δεν λέω ότι είναι εύκολο, δεν λέω, όμως, ότι είναι ουτοπικό και ανέφικτο. Για τον απλό λόγο, ότι η σκέψη γεννήθηκε μέσα από την αυτονομία. Και από την σκέψη γράφτηκαν οι πιο λαμπρές σελίδες της ιστορίας.