Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Η γνώση και η μόρφωση, η εκπαίδευση και η κατάρτιση μπορεί και πρέπει να γίνεται μέσα από διασυνδεδεμένα Πανεπιστήμια.

Με τον τρόπο αυτό, προσφέρονται πολλές ευκαιρίες στους φοιτητές αλλά και στο διδακτικό προσωπικό να επιμορφωθούν και να ανταλλάξουν τις εμπειρίες τους.

Σε κάθε περίπτωση, με την διασύνδεση των Πανεπιστημίων αλλά και την κατάλληλη χρηματοδότηση από τα ευρωπαϊκά προγράμματα, δίνεται η δυνατότητα για συμπράξεις και συνεργασίες προς όφελος όλων.

Ένας πολύ σημαντικός τομέας που χρηματοδοτείται εδώ και πολλά χρόνια είναι η έρευνα, που προσφέρει πολλά στην υπηρέτηση πολλών στόχων, όπως η περισσότερη Δημοκρατία, η ιστορική γνώση, αλλά και η μελέτη σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας.

Ας δούμε ποιες είναι οι πρωτοβουλίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο αλλά και οι συμμαχίες σε ότι αφορά τις διαπανεπιστημιακές συνεργασίες.

Η Κομισιόν ανακοίνωσε τα αποτελέσματα της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων του 2022 για την πρωτοβουλία «Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια»: με προϋπολογισμό ρεκόρ 272 εκατ. ευρώ από το Erasmus+, 16 υφιστάμενα Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια θα συνεχίσουν να λαμβάνουν στήριξη, ενώ τέσσερις νέες συμμαχίες θα ξεκινήσουν τη συνεργασία τους.

Μαζί με τις 24 συμμαχίες που επιλέχθηκαν το 2020, συνολικά 44 Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια περιλαμβάνουν πλέον 340 ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε πρωτεύουσες και απομακρυσμένες περιφέρειες 31 χωρών.

Συνεργασίες σε πολλά επίπεδα

Τα Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια είναι συμμαχίες ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από ολόκληρη την Ευρώπη που συνεργάζονται στους τομείς της εκπαίδευσης, της έρευνας και της καινοτομίας προς όφελος των σπουδαστών, των εκπαιδευτών και της κοινωνίας.

Η πρόσκληση υποβολής προτάσεων του 2022 για τα «Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια» στο πλαίσιο του Erasmus+ είχε δύο στόχους:

-Αφενός, να παράσχει βιώσιμη χρηματοδότηση σε ήδη υφιστάμενες επιτυχημένες συμμαχίες ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης για την επιδίωξη του μακροπρόθεσμου οράματός τους. Οι επιτυχείς 16 συμμαχίες έχουν μεγεθυνθεί κατά περίπου 30 νέα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

-Αφετέρου, η πρόσκληση υποστήριξε τη δημιουργία νέων Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων σε ολόκληρη την Ευρώπη, συγκεντρώνοντας διάφορα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης γύρω από κοινά στρατηγικά οράματα.

Μαζί με τις 24 συμμαχίες που επιλέχθηκαν το 2020, στα συνολικά 44 Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια συμμετέχουν πλέον 340 ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε πρωτεύουσες και απομακρυσμένες περιφέρειες 31 χωρών, συμπεριλαμβανομένων όλων των κρατών μελών της ΕΕ, της Ισλανδίας, της Νορβηγίας, της Σερβίας και της Τουρκίας.

Μια καινοτομία στο πλαίσιο της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων του Erasmus+ για το 2022 είναι ότι οι συμμαχίες μπορούν πλέον να δέχονται συνεργαζόμενους εταίρους από χώρες της διαδικασίας της Μπολόνια, μεταξύ άλλων, για παράδειγμα, από την Ουκρανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ελβετία.

Επιπλέον, μέσω της σύμπραξης με περίπου 1300 συνεργαζόμενους εταίρους, όπως ΜΚΟ, επιχειρήσεις, πόλεις και τοπικές ή περιφερειακές αρχές, τα Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια είναι σε θέση να αυξήσουν σημαντικά την ποιότητα και το πεδίο εφαρμογής της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Η επόμενη πρόσκληση υποβολής προτάσεων του Erasmus+ με στόχο την παροχή χρηματοδότησης για υφιστάμενες συμμαχίες και τη δημιουργία νέων θα προκηρυχθεί το φθινόπωρο του 2022.

Ιστορικό της πρωτοβουλίας

Τα Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια, όπως μας ενημερώνει η Κομισιόν, είναι διακρατικές συμμαχίες κατά μέσο όρο εννέα ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, οι οποίες περιλαμβάνουν διαφορετικούς τύπους ιδρυμάτων (όπως πανεπιστήμια, ερευνητικά πανεπιστήμια, πανεπιστήμια εφαρμοσμένων επιστημών, τεχνολογικά ιδρύματα, σχολές τεχνών και ιδρύματα τριτοβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης), και καλύπτουν ευρύ γεωγραφικό φάσμα σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Μαζί, τα ιδρύματα αυτά βρίσκουν νέους τρόπους μακροπρόθεσμης διαρθρωτικής, βιώσιμης και συστημικής συνεργασίας στους τομείς της εκπαίδευσης, της έρευνας και της καινοτομίας σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Προσφέρουν προγράμματα σπουδών με επίκεντρο τους σπουδαστές, τα οποία παρέχονται από κοινού σε διαπανεπιστημιακές πανεπιστημιουπόλεις, στα οποία σπουδαστές, προσωπικό και ερευνητές από όλα τα μέρη της Ευρώπης μπορούν να απολαμβάνουν αδιάλειπτη κινητικότητα.

Με την πάροδο του χρόνου, τα Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια θα συνδέουν όλο και περισσότερες σχολές, τμήματα, προσωπικό και σπουδαστές, προσφέροντας πιο καινοτόμες παιδαγωγικές μεθόδους που εδράζονται σε διεπιστημονικές και βασισμένες σε προκλήσεις προσεγγίσεις, υλοποιώντας περισσότερα κοινά προγράμματα, όντας ακόμη πιο συμπεριληπτικές και συνεργαζόμενες περισσότερο με τις κοινότητές τους.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την πρωτοβουλία «Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια» στους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενόψει της κοινωνικής συνόδου κορυφής του Γκέτεμποργκ τον Νοέμβριο του 2017, στο πλαίσιο ενός συνολικού οράματος για τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης έως το 2025.

Η ευρωπαϊκή στρατηγική για τα πανεπιστήμια φιλοδοξεί να στηρίξει 60 Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια στα οποία, έως τα μέσα του 2024, θα συμμετέχουν περισσότερα από 500 ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Προς τον σκοπό αυτό προβλέπεται ποσό ρεκόρ 1,1 δισ. ευρώ για τη στήριξη των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων στο πλαίσιο του Erasmus+ κατά την τρέχουσα περίοδο προγραμματισμού 2021-2027. Η στήριξη της ερευνητικής διάστασης των Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων θα καλυφθεί από την πρωτοβουλία ευρωπαϊκής αριστείας στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη».