Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Η αστυνομική βία τελικά δεν σταματά σε κάποιο τραγικό συμβάν και η αυθαιρεσία εξακολουθεί να μονοπωλεί την επικαιρότητα σε βάρος των πολιτών. Το τελευταίο τραγικό συμβάν με τον 16χρονο αποτελεί την κορυφή της πυραμίδας μίας ανεξέλεγκτης βίας από τις αστυνομικές δυνάμεις, που εδώ και πολλές δεκαετίες ενοχοποιούνται με πυροβολισμούς ευθείας βολής κατά ανήλικων 15χρονων και 16χρονων.

Θα γίνουν πάλι πολλές συζητήσεις για την εκπαίδευση των αστυνομικών, θα γίνουν ΕΔΕ καλή τη πίστη, το αποτέλεσμα όμως, θα είναι το ίδιο και η παρακαταθήκη για το μέλλον σκοτεινή.

Σε ένα υποτιθέμενα δημοκρατικό κράτος, θα περίμενε κανείς παρόμοια τραγικά συμβάντα να έχουν απομονωθεί και μελετηθεί δεόντως, ώστε ποτέ ξανά μια οικογένεια να μην θρηνήσει τον χαμό του παιδιού της.

Θα υπάρξουν, βέβαια και σχόλια περί παραβατικότητας, περί πρόκλησης για άσκηση βίας. Καμία αφορμή, όμως, από κανένα σχολιασμό δεν θα μπορεί να δικαιολογήσει την έξαρση της αστυνομικής βίας και αυτό χωρίς την παραμικρή διάθεση γενίκευσης ή ισοπέδωσης των πάντων.

Αυτά τα τραγικά περιστατικά που γίνονται ακόμη πιο τραγικά, όταν αφορούν κοινωνικά ευάλωτες ομάδες, δεν πρόκειται δυστυχώς, να εκλείψουν όσο δίδεται η δυνατότητα στα όργανα της τάξης να οπλοφορούν ή τουλάχιστον να κάνουν χρήση του όπλου με την παραμικρή αφορμή.

Στην τελευταία περίπτωση έγινε λόγος από την υπεράσπιση της οικογένειας για ευθεία βολή, με στόχο την πρόκληση θανάσιμου τραυματισμού. Δεν είμαστε βέβαια, αυτοί που θα αποφανθούν απόλυτα για το συμβάν, δεν υποκαθίσταται καμία δικαιοσύνη, όμως τα περιστατικά με τραγική κατάληξη είναι ήδη πολλά και δεν δικαιολογείται πλέον καμία απώλεια ψυχραιμίας.

Εξάλλου, οι θανάσιμοι τραυματισμοί από τα σώματα ασφαλείας από την μεταπολίτευση και μετά έχουν πολλά τεχνητά άλλοθι, ξεκινώντας από την δεκαετία του ΄80 με τους Κουμή και Κανελλοπούλου, με τον Μιχάλη Καλτεζά και φτάνοντας στο 2008 με τον Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο, χωρίς να παραλειφθούν οι δεκάδες αν όχι εκατοντάδες τραυματισμένοι νέοι κατά την διάρκεια διαδηλώσεων ή μεμονωμένων περιστατικών άσκησης αστυνομικής βίας.  

Δεν είναι τόσο ότι κάποια κυβέρνηση ή υπουργείο Δημοσίας Τάξης  εκπαιδεύει αστυνομικούς στην άσκηση βίας, όσο το ότι η ίδια η νοοτροπία πολλών αστυνομικών είναι συνυφασμένη με την υπέρβαση εξουσίας, το ίδιο αυτό το επάγγελμα όπως ασκείται είναι ταυτισμένο πολλάκις με τη βία. Ίσως φαίνεται ακραίο αυτό, ίσως υπερβολικό, ίσως ενδεχομένως προκαλεί αντιδράσεις. Όμως η ιστορία έχει καταγράψει πολλά περιστατικά αστυνομικής βίας και αυθαιρεσίας, που αν μη τι άλλο θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί.  

Αν υπήρχε διάθεση αποφυγής αυτής ακριβώς της βίας, θα είχε ξεκινήσει κάποιας μορφής έστω κοινωνικός διάλογος, με στόχο τον τερματισμό των θανάσιμων τραυματισμών.

Φαίνεται, όμως, ότι για κάποιους η ανθρώπινη ζωή παρακάμπτεται. Φαίνεται πως πρυτανεύει το παράλογο και η επίδειξη εξουσίας. Μοιραία λοιπόν, αναδύεται μία αναπόφευκτη κοινωνική σύγκρουση με απρόβλεπτες συνέπειες στο εγγύς και απώτερο μέλλον.

Κάποιοι θα αποφανθούν πως επιβάλλεται εδώ και τώρα να πραγματοποιηθεί ΕΔΕ, εδώ και τώρα να αποδοθεί δικαιοσύνη. Όμως, αν δεν αλλάξει η νοοτροπία των «εν βρασμώ ψυχής» ένστολων, αν δεν πάψουν να θεωρούν εαυτούς υπεράνω του νόμου, αν με το παραμικρό εξακολουθούν να τραβούν τα όπλα προφασιζόμενοι κίνδυνο σωματικής ακεραιότητας, που από τα ίδια τα γεγονότα κάθε φορά δεν αποδεικνύεται, θα προκύπτει πάντα ένας φαύλος κύκλος βίας με τα γνωστά αποτελέσματα.

Αυτό που δεν συζητείται ποτέ στην Ελλάδα είναι η πρόληψη. Συνήθως πολλά πράγματα γίνονται για το τυπικό του όλου θέματος και τα τραγικά περιστατικά επαναλαμβάνονται. Ειδικά οι Ρομά, πέρα από την παραβατικότητα, είναι αυτή η ευαίσθητη και ευάλωτη κοινωνική ομάδα που έχει θρηνήσει πολλούς νεκρούς και τραυματίες, απόρροια της αστυνομικής βίας.

Ο Συνήγορος του Πολίτη ως επίσημο πολιτειακό Όργανο έχει καταγράψει πληθώρα παραβιάσεων δικαιωμάτων και άσκησης βίας κατά των Ρομά. Το θέμα, όμως, δεν είναι αυτό, παρά πώς και με ποιο τρόπο θα σταματήσει η αστυνομική αυθαιρεσία και βία. Δυστυχώς, το παρελθόν βρίθει από θανατηφόρα περιστατικά και περιστατικά σοβαρών τραυματισμών.

Η ίδια η κοινωνία πρέπει να αφυπνιστεί και να ζητήσει επιτακτικά από την Πολιτεία να απομονώσει τους θερμοκέφαλους αστυνομικούς. Επειδή, όμως, αυτό δεν πρόκειται να γίνει, καλό θα είναι ο κόσμος να βρίσκεται σε εγρήγορση. Με δεδομένο ότι ούτε η υπέρβαση εξουσίας πρόκειται να τιθασευτεί, ούτε η νοοτροπία της παραβατικής άσκησης καθηκόντων θα αλλάξει.