Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Θαρρείς πως άλλαξε ο κόσμος ολάκερος, θαρρείς πως όλοι αντικρίζουν πραγματικά μόνο τους τέσσερις τοίχους του σπιτιού τους, μονάχα τα ίδια πρόσωπα και παραστάσεις, πως νοιώθουν τέρψη μόνο σαν κάνουν τις ίδιες κινήσεις και πως αυτό τους ικανοποιεί τα μάλα, σα να μην είχαν ποτέ παρελθόν, σα να μην σκέπτονται το παρόν και να μην βάζουν το παραμικρό υποθήκη για το μέλλον.

Να πρόκειται για την Generation - zero ή απλά για ένα μεταβατικό στάδιο προς μίαν άλλη εποχή; Όλοι οι θεωρητικοί συγκλίνουν από χρόνια σε τούτο, πως η εκμηδένιση της γνώσης και του νου κατακλύζει τα πάντα, από τον τρόπο κοσμοαντίληψης μέχρι τις πιο απλές συμπεριφορές σε καθημερινά θέματα.

Η αντίληψη αυτή είναι τυχαία ή μόνον οι αντιδράσεις είναι κοινές στην επικρατούσα κενότητα και απροσδιοριστία; Οι σημερινές εποχές δεν αφήνουν περιθώριο για να σκεφθεί κανείς σοβαρά, να διαπιστώσει το μεγάλο έλλειμμα της μόρφωσης που εκδηλώνεται με την παντελή άγνοια, όχι για λεπτομερή ιστορικά περιστατικά αλλά για σημαντικά γεγονότα σταθμούς της παγκόσμιας ιστορίας. Η μάχη που δίδεται και πρέπει να συνεχίζει να δίδεται είναι απέναντι σε αυτή ακριβώς την έλλειψη ιστορικής γνώσης, την κατανόηση των παρελθοντικών συμβάντων που διαμορφώνουν την σημερινή ουδέτερη τρόπον τινά στάση.

Όλοι και όλες αυτό που έχουν να πουν και να αναφερθούν με περηφάνια είναι στην ταχύτητα και πλούτο των πληροφοριών, κομπάζουν πως διανύουν εποχές απόλυτης συμμετοχικής δημοκρατίας. Το να το εκστομίζουν αυτό οι νεοφιλελεύθεροι καλώς κάνουν. Το να το εκφράζουν, όμως, αυτό και πολίτες με ελεύθερη σκέψη είναι προκλητικό. Γιατί τι κάνουμε σήμερα προς την κατεύθυνση της κοινωνικής αλλαγής; Τι πράττουμε και με γνώμονα τι για το αύριο; Ποια γενιά υποστηρίζουμε και με ποια κοσμοθεωρία εμπλουτίζουμε τα ανήσυχα νεαρά πνεύματα; Πώς εν ολίγοις προλειαίνουμε το έδαφος, για να ξεπροβάλλουν κάποτε φωτεινά μυαλά που θα θελήσουν να αλλάξουν άρδην τα δεδομένα;

Οι δυνατότητες είναι μικρές, το ίδιο και οι προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση. Έχοντας αφήσει απεριόριστο χώρο στους αδαείς και συντηρητές της κοινωνικής παρακμής, έχοντας παραχωρήσει έδαφος σε κάθε είδους αναχρονιστές που κερδίζουν αδρά από την παθητικοποίηση του κόσμου, αυτό που πραγματικά κάνουμε, είναι να καταδικάζουμε τις επόμενες γενιές στην απραξία, διδάσκοντας τίποτε περισσότερο από αδράνεια, οκνηρία και μη παρεμβατισμό.

Από την άλλη πλευρά, η διευκόλυνση της επικοινωνίας, ενώ λύνει κάποια προβλήματα, γεννά άλλα που είναι δυσεπίλυτα. Γιατί δηλαδή να τρέχουν όλοι, γιατί να απαντά κανείς σύντομα στο αίτημα του άλλου, γιατί να βρίσκεται κανείς σε χρόνο μηδέν σε άλλους τόπους, όταν η αναπόληση για την αξία της διαδρομής συνεχίζει να υφίσταται; Και τελικά τι σημαίνει να σπεύδει κανείς να προλάβει την εκάστοτε Black Friday στην υποτιθέμενη ελεύθερη αγορά, όπου οι προσφορές τελικά παίρνουν την μορφή του γελοίου;

Προοδεύει ο κόσμος, σου λέει, και αυτό που βλέπεις είναι ότι παλαιότερα με τα πενιχρά ιατρικά μέσα βρήκαν το εμβόλιο κατά της τάδε επιδημίας και τελείωσε, σε αντίθεση με σήμερα, όπου παρά την ραγδαία ανάπτυξη και εξέλιξη της ιατρικής επιστήμης, τα εμβόλια κατά της COVID είναι με δόσεις και βλέπουμε.

Γιατί λοιπόν, να επιχειρεί κανείς και να θυσιάζεται ταυτόχρονα για όλη αυτή την αναστάτωση και ανακατωσούρα; Γιατί να αισθάνεται ασφαλής με την τεχνολογική εξέλιξη, αφού στόχος είναι και παραμένει η αύξηση της ταχύτητας και η καθήλωση στον καναπέ;

Γιατί εν κατακλείδι, να παρακολουθεί κανείς την ξέφρενη πορεία της επιστήμης και των σχετικών ερευνών, όταν το βασικό ερώτημα για την Ύπαρξη δεν έχει ακόμη απαντηθεί και ούτε πρόκειται; Και σε τελευταία ανάλυση, γιατί αλλά και πώς να λυθούν τα αινίγματα, όταν από μόνος του ο άνθρωπος είναι ένα μεγάλο μέρος του;

Οι απορίες δεν μπορούν πάντοτε να απαντηθούν. Θες η διαφήμιση της άνετης καθηλωτικής ζωής όπου αυτό που μετρά, είναι να καταναλώνεις και να βαριέσαι, θες η ασυγκράτητη ροπή προς τα εμπρός για την διάνυση και μόνο της εξελικτικής γραμμικής πορείας, θες ο δρόμος που παίρνει κανείς και δεν τελειώνει ποτέ παρά με το θάνατο της ατομικότητας, σε κάθε περίπτωση απάντηση δεν υπάρχει.

Μένει μονάχα η απορία του γιατί και για ποιο λόγο να γίνονται όλα αυτά, η αφορμή που ψάχνει ο κάθε μπροστάρης να διατυπώσει την βεβιασμένη θεωρία του. Από αυτούς είναι που έχουμε χορτάσει και όχι από εκείνους που αργούν να συμβιβαστούν με την ταχύτητα που πάντα κρύβει σοβαρά ατυχήματα σε κάθε επίπεδο της κοινωνικής ζωής.

Αλλάζει ο κόσμος και ταυτόχρονα ολισθαίνει, αυτό είναι η αλήθεια. Φτωχαίνει και αυτοπεριορίζεται κανείς όχι σεβόμενος την γνώμη των πολλών, αλλά διεκδικώντας με σθένος την ιδιώτευσή του. Αυτός που στην αρχαιότητα θεωρείτο Άπολις. Τότε που η σκέψη ήταν έτη φωτός μπροστά και που δεν πρόκειται ποτέ να φταστεί.