Από την 1η Οκτωβρίου, δέκα μέρες μετά την απομάκρυνση από την κάλπη, αναμένεται η εφαρμογή ενός από τα πιο επώδυνα μέτρα για τα νησιά του Αιγαίου, η κατάργηση της έκπτωσης στους συντελεστές του ΦΠΑ.

Το Μνημόνιο που ψηφίστηκε στις 14 Αυγούστου ορίζει ξεκάθαρα το χρονοδιάγραμμα. Από την 1η Οκτωβρίου 2015, καταργούνται οι μειωμένοι κατά 30% συντελεστές ΦΠΑ που ισχύουν έως σήμερα στην πρώτη ομάδα νησιών του Αιγαίου, το μαχαίρι σε μια δεύτερη ομάδα νησιών ακολουθεί την 1η Ιουνίου 2016 και η ολοκλήρωση της κατάργησης των εξαιρέσεων προβλέπεται με μια τρίτη ομάδα νησιών την 1η Ιανουαρίου 2017.

Οι συντελεστές 5%, 9% και 16%, οι οποίοι θα ισχύουν έως τις 30 Σεπτεμβρίου σε πολλά νησιά του Αιγαίου, θα αυξηθούν την επομένη ημέρα σε 6,5%, 13% και 23% όπως ισχύει στην ηπειρωτική Ελλάδα.

Η αύξηση των συντελεστών προβλέφθηκε στο Μνημόνιο, ενισχύσεις, όμως, για τους νησιώτες για να αμβλυνθούν οι επιβαρύνσεις από την αύξηση του ΦΠΑ δεν προβλέφθηκαν.

Μάλιστα, σε αντιδιαστολή με όσα διέρρεαν κυβερνητικοί κύκλοι εν μέσω θέρους για εκκίνηση της αύξησης των συντελεστών ΦΠΑ από τα «κοσμικά» νησιά, υπάρχει ο κίνδυνος να την πληρώσουν πρώτα η Ηρακλειά, η Δονούσα και η Γυάρος και να κερδίσουν οκτώ ακόμα μήνες μειωμένου ΦΠΑ, μεγάλα και «πλούσια» νησιά, όπως η Ρόδος και η Κως.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στο γραφείο του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών έχουν υποβληθεί δύο εναλλακτικές προτάσεις, για το από που θα αρχίσει το ψαλίδι στους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου (πλην Κρήτης).

Η πρώτη εναλλακτική γίνεται με κριτήριο γεωγραφικό. Πόσο κοντά στην ηπειρωτική Ελλάδα βρίσκονται τα νησιά.

Προτείνεται λοιπόν, να χάσουν πρώτα την κατάργηση της έκπτωσης στους συντελεστές, οι Κυκλάδες και οι Σποράδες. Σε αυτή την πρόταση, οι επιβαρύνσεις πιάνουν τα «κοσμικά» νησιά, όπως είναι η Μύκονος και η Σαντορίνη αλλά αγγίζουν παράλληλα, την Ανάφη, τη Μακρόνησο, την Ηρακλειά, τη Δονούσα, τη Γυάρο, τη Σχοινούσα και όλες τις Σποράδες (Σκόπελο, Αλόννησο, Σκιάθο, Σκύρο).

Η δεύτερη εναλλακτική γίνεται με κριτήριο εισοδήματος κατά κεφαλήν. Πόσο πλούσιοι είναι οι μόνιμοι κάτοικοι των νησιών, ώστε να πληρώσουν πρώτα οι «έχοντες». Το πρόβλημα εδώ, είναι η έλλειψη στατιστικών στοιχείων. Η ΕΛΣΤΑΤ, δεν έχει διαθέσιμα στοιχεία κατά κεφαλή εισοδήματος σε επίπεδο νησιού, παρά μόνο σε επίπεδο περιφέρειας.

Στο επιτελείο του κ. Αλεξιάδη, η πεποίθηση που επικρατεί είναι ότι θα πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος, να γίνουν οι λίστες των νησιών με βάση κριτήρια τόσο γεωγραφικής εγγύτητας προς την ηπειρωτική Ελλάδα, όσο και εισοδηματικά.

Τον τελευταίο λόγο και την τελική απόφαση θα έχει ο επόμενος Υπουργός Οικονομικών.

Ορισμένοι δε, ευελπιστούν σε μια παράταση πέραν της 1ης Οκτωβρίου. Κανείς δεν το αποκλείει, όμως είναι γεγονός ότι η παράταση αναβολής θα είναι βραχύβια.

Ακόμα και αν δεν είναι η 1η του Οκτώβρη, μέσα στον επόμενο μήνα, τα πρώτα νησιά του Αιγαίου θα χάσουν τους μειωμένους συντελεστές κατά 30% που ισχύουν σήμερα. Κάπως έτσι ο υπερμειωμένος συντελεστής 5% θα αυξηθεί σε 6,5%, ο μειωμένος 9% θα αυξηθεί σε 13% και ο κανονικός 16% θα αυξηθεί σε 23%, όπως στην ηπειρωτική Ελλάδα.

Υπενθυμίζεται ότι οι μειωμένοι κατά 30% συντελεστές ΦΠΑ εφαρμόζονται από το 1992 σε εννέα νησιωτικές περιοχές του Αιγαίου (Λέσβο, Σάμο, Χίο, Θάσο, Σαμοθράκη, Σκύρο, Βόρειες Σποράδες, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα).