Ημερίδα ενημέρωσης της παραγωγικής βάσης με τη συμμετοχή κτηνοτρόφων, κτηνιάτρων, γεωπόνων, τεχνολόγων ζωικής παραγωγής και φαρμακοποιών της Λέσβου πραγματοποιήθηκε την περασμένη Πέμπτη, στο Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας στην Αγία Παρασκευή, με αφορμή την παρουσίαση των αποτελεσμάτων του έργου ΑγροΕΤΑΚ με τίτλο "Στρατηγική μελέτη νοσημάτων που μεταδίδονται από αρθρόποδα στο νησί της Λέσβου: Σπουδαιότητα και τρόποι αντιμετώπισης", το οποίο υλοποιήθηκε στο νησί κατά  τη διάρκεια των τελευταίων μηνών.

Το έργο αφορούσε στην επιζωοτιολογική διερεύνηση ασθενειών που μεταδίδονται από κρότωνες (τσιμπούρια) στην προβατοτροφία του νησιού, όπως επίσης και στην ταυτοποίηση παθογόνων, τα οποία εντοπίζονται απευθείας στους κρότωνες και αφορούν νοσήματα που μεταδίδονται σε άλλα παραγωγικά/οικόσιτα ζώα και τον άνθρωπο.

Το έργο υλοποιήθηκε από το Εργαστήριο Ελαιολάδου Μυτιλήνης σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Κτηνιατρικών Ερευνών Θεσσαλονίκης του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ.

Η αρχική εισήγηση σχετικά με τους κρότωνες το κύκλο ζωής τους, τα νοσήματα που μεταδίδουν σε ζώα και άνθρωπο και την αποτελεσματική αντιμετώπισή τους σε παραγωγικά και οικόσιτα ζώα πραγματοποιήθηκε από την Δρ. Σμαράγδα Σωτηράκη (υπεύθυνη παρακολούθησης του έργου), τακτική ερευνήτρια/κτηνίατρο  του Ινστιτούτου Κτηνιατρικών Ερευνών Θεσσαλονίκης. Ακολούθησε παρουσίαση  των αποτελεσμάτων/συμπερασμάτων του έργου που υλοποιήθηκε από τον ωφελούμενο του έργου Δρ. Αναστάσιο Σαράτση, στην πραγματοποίηση του οποίου συντέλεσαν τοπικοί κτηνίατροι, τεχνολόγοι ζωικής παραγωγής και 101 κτηνοτρόφοι ολόκληρου του νησιού. Ακολούθησε συζήτηση και ερωτήσεις, ενώ στο τέλος διανεμήθηκε και ενημερωτικό εγχειρίδιο εφαρμογής με τα αποτελέσματα, συμπεράσματα και χρήσιμες συμβουλές.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την έρευνα συνοψίζονται στα παρακάτω:

-Στο 73,2% των εκτροφών βρέθηκαν τσιμπούρια

-Ταυτοποιήθηκαν 9 διαφορετικά είδη τσιμπουριών με κυρίαρχα είδη το Rhipicephalus turanicus (Μάιος- Ιούνιος), Dermacentor marginatus και Haemaphysalis parva (Σεπτέμβριος- Νοέμβριος)

-Το 97,4% των προβάτων ήταν μολυσμένο με μεμονωμένα παθογόνα ή συνδυασμούς αυτών (Anaplasma ovis, Theileria ovis, Babesia ovis και άγνωστα είδη Anaplasma/Ehrlichia, Babesia/Theileria)

-To 87,9% των τσιμπουριών ήταν μολυσμένα με 1 ε ως 3 παθογόνα ταυτόχρονα. Συνολικά βρέθηκαν 48 μεμονωμένα παθογόνα ή συνδυασμοί αυτών. Εντοπίστηκαν παθογόνα, τα οποία κατά κανόνα έχουν ειδικότητα ξενιστή για πρόβατα/κατσίκες, σκυλιά, βοοειδή και τον άνθρωπο.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

-Παρά την ευρεία χρήση ακαρεοκτόνων, λόγω και των πρόσφατων κρουσμάτων καταρροϊκού πυρετού, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικοί πληθυσμοί τσιμπουριών με ευρεία διασπορά σε όλο το νησί

-Παρατηρούνται διαφορετικά είδη, ανάλογα με την εποχή, με αποτέλεσμα τον κίνδυνο μετάδοσης διαφορετικών ασθενειών (διαφορετικά είδη τσιμπουριών μπορεί να μεταδίδουν διαφορετικά νοσήματα)

-Οι αιτιολογικοί παράγοντες της αναπλάσμωσης (Anaplasma ovis), τεϊλερίωσης (Theileria ovis)και μπαμπεζίωσης (Babesia ovis) σε πρόβατα, πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν από τους κτηνιάτρους πεδίου κατά την διαφορική διάγνωση. Το ίδιο ισχύει και για τα παθογόνα βοοειδών και σκύλων που εντοπίστηκαν σε κρότωνες.

-Απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση σε ότι αφορά την πρόκληση κλινικών ή υποκλινικών περιστατικών από τα παραπάνω. Τα υψηλά ποσοστά μόλυνσης, πιθανώς ευνοούνται από τον περιορισμένο γεωγραφικό χώρο (νησί) και τον μεγάλο πληθυσμό και διασπορά προβάτων/τσιμπουριών. Το πρόβατο χρησιμεύει πιθανώς ως αποθήκη (δεξαμενή) των 2 παραπάνω παθογόνων (Α. ovis και T.ovis) στο περιβάλλον

-Θεώρηση κατά την διαφορική διάγνωση των θεραπόντων ιατρών των νοσημάτων της αναπλάσμωσης (Α. phagocytophylum) και Ρικετσιώσεων, καθώς τα αντίστοιχα παθογόνα εντοπίστηκαν σε τσιμπούρια

ΠΡΟΛΗΨΗ - ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ

Όλα τα παραπάνω, αποδεικνύουν πόσο σημαντική είναι η πρόληψη παρασιτισμού των ζώων από τα τσιμπούρια, α) για να προλάβουμε την εμφάνιση νοσημάτων στα ζώα και β) να προστατεύσουμε τη δική μας υγεία.

Τα τσιμπούρια έχουν εποχιακή εμφάνιση (τους θερμούς μήνες/άνοιξη/αρχή καλοκαιριού και φθινόπωρο). Πρέπει λοιπόν, να γίνεται προσεκτική παρακολούθηση των ζώων τους μήνες αυτούς και μόλις παρατηρήσουμε τα πρώτα τσιμπούρια να γίνεται χορήγηση εξωπαρασιτοκτόνων. Η επιλογή των σκευασμάτων πρέπει να γίνεται πάντα μετά από την συνεργασία με κτηνίατρο για να υποδείξει το πιο κατάλληλο φάρμακο ανάλογα με τη περίπτωση και την παραγωγική φάση των ζώων (π.χ. είναι σημαντικό στα γαλακτοπαραγωγά ζώα, να τηρείται ο χρόνος αναμονής που απαιτείται μετά τη χορήγηση του κάθε φαρμάκου, προκειμένου το γάλα να δοθεί για ανθρώπινη κατανάλωση).