Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Η ύπαρξη εργατικού δυναμικού με τις δεξιότητες που έχουν ζήτηση συμβάλλει στη βιώσιμη ανάπτυξη, οδηγεί σε περισσότερη καινοτομία και βελτιώνει την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων.

Για ποιο αριθμό, όμως, κατάλληλου εργατικού δυναμικού μιλάμε και πώς αυτό το δυναμικό μπορεί να αποκτηθεί; Μήπως από την διασυνοριακή εργασία ή από την εργασία των αλλοδαπών;

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το 2018, ο μεγαλύτερος αριθμός διασυνοριακών εργαζομένων μεταξύ των κρατών μελών παρατηρήθηκε για όσους ζούσαν στην Πολωνία και εργάζονταν στη Γερμανία (125.000 άτομα), για όσους ζούσαν στη Γαλλία και εργάζονταν στο Λουξεμβούργο (88.000), για όσους ζούσαν στη Γερμανία και εργάζονταν στο Λουξεμβούργο (52.000), για όσους ζούσαν στη Σλοβακία και εργάζονταν στην Αυστρία (48.000) και για όσους ζούσαν στη Γαλλία και εργάζονταν στο Βέλγιο (46.000).

Πάντα σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, τα ποσοστά απασχόλησης των ατόμων με ιθαγένεια του κράτους στο οποίο διαμένουν, κυμαίνονταν από 60% στην Ελλάδα έως 85% στη Σουηδία το 2018, για άτομα με ιθαγένεια άλλου κράτους μέλους της ΕΕ από 54% στην Ελλάδα έως 95% στη Λιθουανία, ενώ για άτομα με ιθαγένεια κράτους εκτός ΕΕ τα ποσοστά κυμαίνονταν μεταξύ 43% στο Βέλγιο και 82% στην Τσεχία.

Στην ΕΕ το 2018, το μερίδιο των άλλων πολιτών της ΕΕ (εκείνων με ιθαγένεια άλλου κράτους μέλους από εκείνου στο οποίο ζουν) στη συνολική απασχόληση ήταν 4,1% και για τους πολίτες με ιθαγένεια κράτους εκτός ΕΕ το 4,2%. Αναλυτικότερα, κατά τομέα, τα ποσοστά ανέρχονταν σε 4,0% για τους άλλους πολίτες της ΕΕ και 4,3% για τους πολίτες τρίτων χωρών στον τομέα των υπηρεσιών, 4,5% και 3,9% αντίστοιχα στο βιομηχανικό τομέα και 2,5% και 3,4% αντίστοιχα στη γεωργία.

Έχουν, όμως, όλοι αυτοί οι εργαζόμενοι τις κατάλληλες δεξιότητες και προσόντα για να συμβάλλουν σημαντικά στην όλη εργασιακή δραστηριότητα, με δεδομένο ότι ενώ υπάρχουν χιλιάδες αναζητούντες εργασία, τις περισσότερες φορές δεν πληρούν τις προϋποθέσεις που βάζουν οι εταιρείες, και κατ' επέκτασιν πολλές θέσεις μένουν κενές και οι εταιρείες αδυνατούν να προβούν στην αντίστοιχη απορρόφηση;

Την απάντηση σε αυτό το θέμα, μας την δίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Το Ευρωπαϊκό Έτος Δεξιοτήτων 2023, όπως αναφέρεται, θα βοηθήσει τις εταιρείες, ιδίως τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, να αντιμετωπίσουν τις ελλείψεις δεξιοτήτων στην ΕΕ. Θα προωθήσει μια νοοτροπία επανεκπαίδευσης και αναβάθμισης των δεξιοτήτων, βοηθώντας τους ανθρώπους να αποκτήσουν τις σωστές δεξιότητες για ποιοτικές θέσεις εργασίας.

Η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση, από την άλλη, ανοίγουν νέες ευκαιρίες για τους ανθρώπους και την οικονομία της ΕΕ.

Οι ειδικευμένοι εργαζόμενοι θα απολαμβάνουν καλύτερες ευκαιρίες απασχόλησης και θα συμμετέχουν πλήρως στην κοινωνία. Αυτό είναι το κλειδί, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, για να διασφαλιστεί ότι η οικονομική ανάκαμψη, καθώς και η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση θα είναι κοινωνικά δίκαιη και ισότιμη.

Το Ευρωπαϊκό Έτος Δεξιοτήτων θα δώσει μια νέα ώθηση για την επίτευξη των κοινωνικών στόχων της ΕΕ για το 2030, δηλαδή τουλάχιστον 60% των ενηλίκων να συμμετέχουν στην κατάρτιση κάθε χρόνο και τουλάχιστον 78% να απασχολούνται.

Η πρωτοβουλία θα συμβάλει επίσης στην επίτευξη των στόχων της Ψηφιακής Πυξίδας 2030 για τουλάχιστον 80% ενηλίκων με βασικές ψηφιακές δεξιότητες και 20 εκατομμύρια απασχολούμενους ειδικούς ΤΠΕ στην ΕΕ.

Επί του παρόντος, περισσότερα από τα τρία τέταρτα των επιχειρήσεων στην ΕΕ δηλώνουν ότι δυσκολεύονται να βρουν εργαζόμενους με τις απαραίτητες δεξιότητες, ενώ μόνο το 37% των ενηλίκων εκπαιδεύονται σε τακτική βάση.

Ο δείκτης ψηφιακής οικονομίας και κοινωνίας δείχνει ότι 4 στους 10 ενήλικες και κάθε τρίτο άτομο που εργάζεται στην Ευρώπη στερείται βασικών ψηφιακών δεξιοτήτων.

Οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται σε επαγγέλματα και σπουδές που σχετίζονται με την τεχνολογία, καθώς μόνο 1 στους 5 ειδικούς ΤΠΕ και 1 στους 3 αποφοίτους θετικών επιστημών, τεχνολογίας, μηχανικής και μαθηματικών (STEM) είναι γυναίκες.

Τα στοιχεία δεν είναι και τόσο αισιόδοξα λοιπόν. Ίσως πρέπει να γίνουν και άλλα βήματα προς την κατεύθυνση της εργασιακής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Γιατί καλές είναι οι απαιτήσεις και οι προϋποθέσεις στην εργασία, προτιμότερη, όμως, είναι η εκπαίδευση των εργαζομένων για να αποκτήσουν τις κατάλληλες δεξιότητες που αναζητούν οι εταιρείες.