Του Στρατή (Τάκη) Κ. Ψαρρά

Αναθεωρητή Γ΄ ε.α.

Δικηγόρου Συντ/χου

Την εξέγερση των Πλωμαριτών στις 20 Ιουλίου 1917, λόγω πείνας και αγανάκτησης για την μεροληπτική μεταχείρισή τους από την επιτροπή τροφίμων της Μυτιλήνης, τη σύλληψή τους, φυλάκισή τους και παραπομπή τους στο Έκτακτο Στρατοδικείο Μυτιλήνης, για να δικαστούν στις 11 Αυγούστου 1917, οι τότε εφημερίδες κάλυψαν και δημοσίευσαν κάτω από τον ανωτέρω τίτλο.

Τα γεγονότα αυτά τα ξαναζωντάνεψε ο Πλωμαρίτης Διδάκτορας Φιλοσοφίας Αριστείδης Στεργέλης, στο 3ο τεύχος Ιουλίου 1977 του περιοδικού «Πλωμαρίτικοι αντίλαλοι», έκδοσης του Συνδέσμου Πλωμαριτών Αττικής «Βενιαμίν ο Λέσβιος», με τίτλο «Η στάση και η δίκη των Πλωμαριτών το 1917».

Στις 14 Αυγούστου 2017, ένας αιώνας συμπληρώνεται από τότε που ο γιατρός Μιλτιάδης Καλδής, απολογούμενος, μεταξύ άλλων, κατέθεσε:
«...λυπούμαι διότι περί τας δυσμάς ήδη του βίου μου κατέχω το εδώλιον του κατηγορουμένου, κατηγορούμενος ως αρχηγός στάσης κατά των αρχών της πατρίδος μου». Και περαιτέρω: «Το Πλωμάρι ηδικείτο καταφώρως υπό της επί των τροφίμων επιτροπής Μυτιλήνης, ήτις ουδέποτε μας έδιδεν εις ακέραιον το αναλογούν ημίν εκ των σιτοτροφίων μερίδιον. Ένεκα τούτου, υπήρχε πάντοτε παρά τω λαώ μας ποιά τις δυσφορία. Εν Μυτιλήνη αίφνης, κύριοι, εδίδετο εις τον λαόν 100 δράμια άρτου κατ' άτομον την ημέραν, ενώ εις ημάς δια 10 και 12 ημέρας, εδίδοντο μηδαμινά πράγματα. Ένεκα τούτου, πλειστάκις διεμαρτυρήθημεν δι' υπομνημάτων και αναφορών, αλλ' εις μάτην. Επήλθον, κύριοι, κατά το διάστημα εκείνο και πλείστοι εξ ασιτίας θάνατοι, ους εγώ ως ιατρός δύναμαι να πιστοποιήσω και τους οποίους απέκρυπτα δια να μην εξεγερθή ο λαός».

Διαχρονική, λοιπόν, είναι η «συμπάθεια» των Μυτιληνιών προς το Πλωμάρι, αλλά και προς το λοιπό νησί, που το «τρώγουν» με τον ένα Δήμο.

Άλλος κατηγορούμενος, ο Αντώνης Πρωτούλης, κατέθεσε: «...όχι μόνον άλευρον δεν υπήρχεν εις το Πλωμάρι, αλλ' ούτε πατάτες, ούτε ρύζι, οι δε άνθρωποι είχαν καταντήσει απιδοφάγοι...».

«Η πείνα κάστρα κατηλεί  (καταλύει) τσι χώρις παραδίνει», αποφαίνεται ο θυμόσοφος λαός μας κι ας τ' ακούσουν οι διαπλεκόμενοι και όλο το πολιτικό κατεστημένο, που μόνο για την καρέκλα ενδιαφέρεται.

Το Πλωμάρι τότε, είχε πάνω από 13.000 κατοίκους. Η δυσφορία, η αγανάκτηση από την ανισομεταχείριση και η πείνα, ξεσήκωσαν περί τους 3.000 Πλωμαρίτες, άνδρες, γυναίκες απ' όλες τις κοινωνικές τάξεις, οι οποίοι μπροστά στο Διοικητήριο (πού αλλού;), κραύγαζαν: «πεινούμε», «ψωμί, ψωμί», «κάτω οι τύραννοι», «κάτω ο Διοικητής», «να φύγει ο Πετυχάκης».

Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟΝ ΕΝΤΥΠΟ «Δ»