Την ανάγκη για «αλλαγή επιλογών δίνοντας έμφαση στο ότι η γεωργία δεν μπορεί να είναι μη ανταγωνιστική, χαμηλής προστιθέμενης αξίας και υποβασταζόμενη από τις επιδοτήσεις, γιατί κάτι τέτοιο δεν είναι βιώσιμο, καθώς οι επιδοτήσεις θα μειωθούν σημαντικά μετά το 2020 και η ζήτηση θα στραφεί σε ποιοτικά και ασφαλή προϊόντα», επισήμανε ο Γ.Γ. Αγροτικής Πολιτικής Χ. Κασίμης κατά τη διάρκεια της ημερίδας που οργάνωσε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης στη Μυτιλήνη, για να παρουσιάσει το σύνολο της πολιτικής με έμφαση στις δράσεις του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ).

Υπογράμμισε ότι χρειαζόμαστε εξορθολογισμό της παραγωγικής διαδικασίας που θα οδηγήσει σε μείωση του κόστους παραγωγής μέσα από διαρθρωτικές αλλαγές, στην παραγωγή των κρίσιμων ποσοτήτων ποιοτικών, πιστοποιημένων και τυποποιημένων προϊόντων με ταυτότητα που θα μπορούν να διακινηθούν στις αγορές εσωτερικού και εξωτερικού και τελικά στην αύξηση της προστιθέμενης αξίας που δημιουργείται πάνω στα πρωτογενή προϊόντα με ενσωμάτωση κεφαλαίου, γνώσης και καινοτομίας στη παραγωγική διαδικασία.

Ο Περιφερειακός Σύμβουλος, επικεφαλής της παράταξης «Συμβόλαιο Ζωής με το Αιγαίο» Γ. Σπιλάνης, σχολιάζει:

«Στη συζήτηση δόθηκαν διευκρινήσεις σχετικά με τα όσα μέτρα παρουσιάστηκαν, ενώ πολλές ήταν οι παρατηρήσεις για αναγκαίες βελτιώσεις που θα λαμβάνουν υπόψη την πραγματικότητα των παραγωγικών συνθηκών, ειδικά στη Λέσβο.

Όμως, αντί η συζήτηση να στραφεί γύρω από το πώς θα υλοποιηθούν οι στόχοι της διακηρυγμένης πολιτικής για «ολοκληρωμένη ανάπτυξη και βιώσιμη ανταγωνιστικότητα του αγροτικού χώρου», εστιάστηκε στο πώς θα μεγιστοποιηθεί η απορρόφηση των πόρων. Λογικό σε κάποιο βαθμό, αφού εκεί στρέφεται το ενδιαφέρον τον αγροτών και των μελετητών-γεωτεχνικών που τους υποστηρίζουν, ενώ είναι εξαιρετικά δύσκολο να αλλάξει η ατζέντα της συζήτησης που έχει επιβληθεί από το 1981 μέχρι σήμερα και εστιάζεται στις επιδοτήσεις, σε εκείνη των προϊόντων.

Και ενώ δύσκολα μπορεί να διαφωνήσει κανείς στους στόχους της πολιτικής, εκεί που φαίνεται να υπάρχει «κενό» και «διαφωνία» είναι σε ότι αφορά την αντίληψη της κεντρικής διοίκησης και της πολιτικής ηγεσίας για το πώς η πολιτική αυτή, μπορεί να εφαρμοστεί, ενώ φαίνεται να μην έχει προβληματίσει η  χρόνια αποτυχία των διαρθρωτικών αλλαγών παρά την επιτυχία των απορροφήσεων.

Ακούστηκαν μια σειρά από σχόλια από τις διάφορες παρεμβάσεις -και από τον υπογράφοντα- που θα μπορούσαν να συνοψίσουν σε 3 σημεία το έλλειμμα αυτό:

-Στο ίδιο το Υπουργείο με τον τρόπο που προωθεί την πολιτική του, οδηγεί τους εμπλεκόμενους να βλέπουν το «δέντρο» (τις επιδοτήσεις και τις επιμέρους διορθωτικές ρυθμίσεις σε μικρο-οικονομικό επίπεδο) και να αγνοούν το «δάσος» (ανταγωνιστικότητα προϊόντων).

-Στις Περιφέρειες, στην αρμοδιότητα των οποίων είναι η εξειδίκευση και εφαρμογή των πολιτικών αγροτικής ανάπτυξης, που πορεύονται χωρίς σχέδιο με μόνη πυξίδα την ικανοποίηση των αιτημάτων των παραγωγών για αυξημένες επιδοτήσεις. Η εστίαση στην απορρόφηση των επιδοτήσεων σε συνδυασμό με την έλλειψη ουσιαστικών ελέγχων έχει οδηγήσει όχι απλά σε κατασπατάληση πόρων (πχ. «ακίνητα» τρακτέρ) αλλά και σε υπεξαίρεση τους.

-Στους μηχανισμούς διαμεσολάβησης μεταξύ πολιτείας και αγροτών. Το όλο σύστημα διαμεσολάβησης (αποκεντρωμένες υπηρεσίες, συνεταιρισμοί, ιδιώτες) έχει αλλάξει μορφή τόσο λόγω της υποχώρησης της παρέμβασης του κράτους και των συνεταιρισμών για γνωστούς λόγους, όσο και εξαιτίας της σχεδόν αποκλειστικής ενασχόλησής του με τις επιδοτήσεις αντί της παραγωγής. Ταυτόχρονα φαίνεται να έχει σχεδόν αποτύχει κάθε προσπάθεια αντικατάστασης των μηχανισμών αυτών από νέους στο επίπεδο των παραγωγών (ομάδες παραγωγών, κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις), ενώ οι Εταιρείες Τοπικής Ανάπτυξης ασχολήθηκαν με την υλοποίηση του Leader (και επομένως εστιάστηκαν στην απορρόφηση πόρων και όχι στην αγροτική ανάπτυξη)  δεν μπόρεσαν να καλύψουν αυτό το κενό.

Τι μπορεί να γίνει για να αλλάξουν συνήθειες και αυτοματισμοί 3 δεκαετιών, ώστε να δώσουμε ξανά προτεραιότητα στη παραγωγή σε σχέση με το εργαλείο παραγωγής (επιδοτήσεις); Πώς μπορούμε να προωθήσουμε το στόχο «από το χωράφι στο ράφι και στο πιάτο του καταναλωτή (αλλά και του τουρίστα στη δική μας περίπτωση)»; Η παραδοχή του Δ/ντη Αγροτικής Ανάπτυξης ότι στο Τμήμα Σχεδιασμού υπηρετούν μόλις δύο άτομα, αλλά και η απαρίθμηση των δράσεων που υλοποιεί η ίδια διεύθυνση και όχι το πώς αυτές συμβάλλουν στην αύξηση της παραγωγής και του εισοδήματος στο σύνολο του αγροδιατροφικού τομέα αποτυπώνει το μέγεθος του προβλήματος.

Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟΝ ΕΝΤΥΠΟ «Δ»