Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Χάνεται η πίστη σαν το ημερολόγιο της ζωής πάρει χρόνο για να ανανεωθεί και δη εντός ενός περιβάλλοντος εξόχως καταθλιπτικού; Μπορούν τα αλλεπάλληλα δυσάρεστα συμβάντα να πτοήσουν τον θαρραλέο πολίτη – στοχαστή που δεν συμμορφώνεται σε υποδείξεις και νουθεσίες για μια ζωή στην επιφάνεια που επικαλύπτει επιμελώς το βάθος, ώστε να μην ανακαλυφθούν ποτέ οι δρόμοι εκείνοι που οδηγούν σε άλλους σκεπτικούς ορίζοντες, όπως ακριβώς έκανε κανείς πιο νέος όταν ξημέρωνε και βράδιαζε με μια ατέρμονη ελπίδα στο μυαλό και την ψυχή;

Πόσο μπορεί άραγε, να κινητοποιήσει ο άνθρωπος το εργαλειακό του δυναμικό για να διορθώσει τις παθογένειες και να βάλει και πάλι σε  πορεία τάξης την δυνητική του θέληση για νέους κόσμους και Πολιτείες ανθρώπινες, αδιαφορώντας για τον εκσυγχρονισμό των συμπεριφορών που ακριβώς επειδή απώλεσαν την πυξίδα, παραπαίουν στο πουθενά, μη εδραζόμενες ούτε καν σε στοιχειώδη σεβαστά μοντέλα αποδοχής;

Είναι ο άνθρωπος του σήμερα ο κατεξοχήν θεματοφύλακας της ανεπάρκειας σκέψης και δράσης ή μήπως αυτή η ανεπάρκεια σηματοδοτεί το νέο κόσμο της μη ανακοίνωσης θέσης ή άποψης με το προβεβλημένο επιχείρημα της μη ύπαρξης ιδεολογημάτων;

Όλα αυτά είναι αναμενόμενα ερωτήματα που υποβάλλονται υπό το βάρος και την πίεση των εξελίξεων, αλλά πάνω απ' όλα από την καταπονητική παρέλευση του χρόνου που διαπερνά τις ευχές και δεν ικανοποιεί ποτέ τις προσδοκίες. Τα πάθη και οι επιθυμίες θέλουν χρόνο για να αποδώσουν και να υλοποιηθούν και χρόνος δεν υπάρχει τουλάχιστον για εκείνους που πιέζονται να λογοδοτήσουν στους ανωτέρους τους με αντάλλαγμα μια στιγμή ανάπαυλας που μοιάζει αστείο εμπρός στην απώλεια του μεγαλείου της ζωής.

Οι άνθρωποι σήμερα δεν είναι πολυγραφότατοι παρά πνευματικά ολιγαρκείς και αυτό όχι από επιλογή. Δεν δίνουν τις λύσεις για την προσέγγιση ενός μεγαλύτερου κόσμου πιο μακρινού, δεν ταξιδεύουν με την ψυχή τους, δεν αγαπούν το νοητικό διάχυτο φως και την ονειρική διάσταση – οδηγό της μοναδικότητας του ατόμου.

Πολύ περισσότερο επιλέγουν την στασιμότητα και την εύπεπτη καθήλωση των πράξεων με αντάλλαγμα την υστέρηση της εγρήγορσης, καθώς ο κόσμος που ενώπιόν του υποκλίνονται, είναι μια για πάντα στατικός. Στην υπηρεσία βέβαια της μόδας των λικνιζόντων σωμάτων υπό ακαθόριστους ήχους, στη θέα μιας ηδονικής πρόκλησης των εκπορνευμένων εμπορευματικών σκέψεων για μια επαναλαμβανόμενη και ακούσια ζωή που δεν διαταράσσεται από εκούσια γεγονότα και ειδήσεις, εκεί λαμβάνει χώρα η άτακτη υποχώρηση και εν κατακλείδι η συμπερίληψη στο προφανές και αναμενόμενο που ακολουθεί την συμβατική σκέψη και αντίληψη.

Λέγοντάς το καθαρά: ο μέσος άνθρωπος δεν αγαπά το μεγαλείο της ποίησης και της λογοτεχνίας που δεν ερμηνεύουν αλλά αναπαριστούν την πορεία προς το ειδέναι, αφήνοντας τα ίχνη από πολύπλοκες αλλά όχι άγνωστες ιστορίες και βιωματικές πλοκές. Η ποιητικότητα και η φραστική ζωγραφιά με το λεξιλόγιο για πινέλο και τον πλούτο των ιδεών για στιλιστική γραφή, δίνουν το έναυσμα για μια ιδιωματική αλλά όχι ακατανόητη γλώσσα, αν με αυτή εννοεί κανείς την γλώσσα της ποίησης, της φιλοσοφίας και της λογοτεχνίας, των τριών Μουσών που βοηθούν τον άνθρωπο να αντέξει το θάνατο και το μηδέν.

Και βέβαια μακάριοι και αυτοί που πιστεύουν πως μετά τούτη τη ζωή, ξεκινά μια άλλη ομορφότερη, πιο βολική είναι η εξήγηση και η ελπίδα πως ο Θεός μας βλέπει και μας κρίνει. Το θέμα, όμως, δεν είναι αυτό, ούτε αν τελικά υπάρχει αλήθεια σε τούτη τη ζωή, μετά από τόσο ψέμα. Μας απασχολεί περισσότερο ο λόγος που δεν μπορεί να πατήσει το δρόμο ο μέσος άνθρωπος και να ακολουθήσει τα ίχνη που αφήνει η ατομική του πορεία, που δεν θα μπορούσε να οδηγήσει αλλού παρά στην αποθέωση του σκεπτικού μεγαλείου ως τη μαγική εικόνα του πώς ακριβώς αισθάνεται κανείς το περιβάλλον γύρω του σαν ησυχάζει με το ηλιοβασίλεμα.

Μην χάνουμε την επαφή με το βάθος, αλλά κυρίως μην φοβόμαστε την κατάδυση στα ενδότερα, αψηφώντας όλους αυτούς που ονομάζουν την ποιητικότητα, τρέλα και την ίδια την ποίηση κάτι που απαιτεί ή ξοδεύει χρόνο. Το ημερολόγιο της ζωής συνεχίζει να καταγράφει σπάνιες στιγμές, έστω και αν αυτές δεν φαίνονται με γυμνό οφθαλμό. Στο χέρι μας είναι η αναπαράσταση ή ερμηνεία. 

Εξάλλου, τι ήθελε ο προπολεμικός ζωγράφος και ποιητής για να μας κληρονομήσει τις αξεπέραστες δημιουργίες; Τι ήθελε να πει ο στοχαστής και φιλόσοφος της αρχαιότητας που ανέλυε με πολλές αράδες τον ψυχικό και νοητικό πλούτο; Και γιατί να είναι όλα κατανοητά και εύπεπτα που θα' λεγε και ο εντεταλμένος κριτικός της σκέψης;

Τα ερωτήματα ενίοτε έχουν απάντηση, μόνο που η απάντηση είναι ακαθόριστη και η προσωπικότητα που την αναζητά πολυσχιδής. Η ζωή, θέλω να πω, αξιώνει την έρευνα και ακολούθως την κατάδυση στο νου και την ψυχή. Έτσι είναι ο άνθρωπος, το μεγαλείο του από τότε που εμφανίστηκε σε τούτη τη ζωή. Και σαν τέτοιο το μεγαλείο αυτό είναι διερευνήσιμο και προκλητικό. Μιας και δεν υπάρχουν βεβαιότητες παρά μόνο η αξία των ημερών που περνούν και που ο καθένας μας καταγράφει στο προσωπικό του ημερολόγιο.