Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Ορδές ανθρώπων περνούν και δεν σταματούν, το ίδιο όπως και η ιστορία που φιλοξενεί αναρίθμητες υπάρξεις και οι οποίες χάνονται πριν καν ανθίσουν. Η νομοτέλεια της ζωής, τα σημάδια του χρόνου από την παρέλευσή του, οι κουκίδες εκείνες που σβήνουν η μία μετά την άλλη, μαζί με μια αφόρητη βοή, επιφέρουν το συντριπτικό χτύπημα στην τωρινή ανθρωπότητα που αλλάζει τις σκεπτικές εστίες για να μην μπορούν να αναγνωριστούν από τους επόμενους.

Είναι ένα ποτάμι ορμητικό χωρίς εκβολές και εκεί που λες πως κάποτε θα σταματήσει, το ποτάμι αυτό δημιουργεί παραπόταμους και η φαιά ουσία της σκέψης διαχέεται στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Αν το ονόμαζε κανείς όλο αυτό ρομαντισμό, θα έχανε την σημασία του. Αν το διερευνούσε διεξοδικά ενδεχομένως δεν θα έβρισκε την εννοιολογική διαφυγή, σε κάθε περίπτωση το ταξίδι αυτό δεν θα είχε το τέλος που περιμένει κανείς. Γιατί ο ρομαντισμός δεν είναι μόνο λέξεις ούτε αφήγηση παρά ποίηση που είναι άλλο πράγμα.

Μερικά πράγματα δεν εξηγούνται ακόμη και αν προσπαθήσει κανείς να τα ερμηνεύσει σε όλες τους τις διαστάσεις. Ξεφεύγουν τα νοήματα και οι λέξεις, οι δε φράσεις δεν μπορούν να αναδείξουν το μεγαλείο των εικόνων που επανειλημμένως και εναγωνίως προσπαθεί ο καθένας από εμάς να περιγράψει. Αν από την άλλη, το ονομάζαμε αυτό ηθική, πάλι θα υπήρχε παρέκκλιση από το στόχο, υπό την έννοια ότι η ηθική δεν έχει την σημασιακή εστίαση που της αναλογεί και μπορεί να εξηγηθεί ποικιλοτρόπως ακόμη και από ακούσια επιπολαιότητα. Άρα οι λεκτικές παρεκβάσεις μπορεί να οδηγούσαν σε απώλεια επεξηγηματικής ορθότητας, αν υποτεθεί πως υπάρχουν κανόνες στην ερμηνεία των κοσμικών εννοιολογικών φαινομένων.

Πώς να εξηγήσουμε το ορμητικό ποτάμι με ό,τι το συναπαρτίζει, ένα ποτάμι που παρασύρει στο διάβα του ό,τι βρίσκει, χωρίς διακρίσεις και αξιολόγηση; Πώς περνούν δηλαδή οι άνθρωποι έτσι ξαφνικά μέσα από το πλάνο της ζωής, μη αφήνοντας ουσιαστικά επαρκείς εικόνες και αναμνήσεις από την πορεία και το στίγμα τους; Οι άνθρωποι είναι η βοή και η κινούμενη κουκίδα, ο ασταμάτητος κουρνιαχτός από λέξεις, έννοιες και νοήματα.

Είναι οι παρουσίες αυτές που λησμονούνται στο πέρασμα του χρόνου για να γίνεται αντιληπτή η προσωρινότητα της ζωής και οι δευτερεύοντες ρόλοι που έχουν οι άνθρωποι στο βιωματικό έργο. Αν δεν ήταν έτσι, αν δεν ήταν τόσο δύσκολο να δούμε τον άνθρωπο και την ιστορία του κατάματα και στο βάθος, δεν θα υπήρχε ούτε Γκαίτε, ούτε Μπωντλαίρ, ούτε Ρίλκε, ούτε Σέλλιγκ και Προυστ. Αν ο κόσμος ήταν αυτό που φαίνεται, δεν θα διείσδυαν οι φιλόσοφοι στην έννοια του όντος, ούτε θα επαναλάμβαναν με τον πλέον έντονο τρόπο περίτεχνες στιγμές της ιστορίας.

Τα σημάδια στον ορίζοντα που χάνονται και κοσμούνται από τα μνήματα, το ποτάμι εκείνο που κουβαλά μαζί του την επανάληψη ή την μεταβλητή σκέψη, δεν αναμένεται να στερέψει και τόσο σύντομα. Το πρόβλημα έγκειται μόνο στους ερμηνευτές του φαινομένου, σε όλους εκείνους που προσπαθούν να πρωτοτυπήσουν αντί να δημιουργήσουν.

Ο κόσμος χάνεται και ξαναγεννιέται, υπάρχει και δεν υπάρχει, είναι και δεν είναι. Αν δεν είναι, τότε δεν μπορεί να είναι, εάν είναι δεν μπορεί να μην είναι, με την προϋπόθεση ότι έχει κάθε στιγμή την ίδια πορεία και τέλος από το ξεκίνημα μέχρι κάποιο σημείο του ποταμού που ρέει απροσδιόριστα και προς τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. 

Το ζήτημα είναι πού πάει όλη αυτή η βοή και ο αχός που ζωντανεύει και παράλληλα ακινητοποιεί τα πάντα σαν χαθεί και εξαφανιστεί. Αυτό που διερευνάται κάθε φορά είναι η φύση των εικόνων και η πηγή τους, αν δηλαδή είναι αυτές και μόνο η ζωή ή αν κρύβουν κάτι άλλο. Ποτέ πάντως παρά την συνεχή επανάληψη δεν αναμένεται το τέλος. Απλά κάποια πράγματα χάνονται όπως και τα πρόσωπα και κάποιοι προσπαθούν να λειτουργήσουν ως σκεπτικοί μεσάζοντες. Είναι ένα ευρύτερο παιχνίδι με αναρίθμητους παίκτες. Είναι ο κόσμος μέσα σε μια εικόνα ενός ποταμού που παρασύρει τα πάντα στο διάβα του. Μια μέρα και μια νύχτα, ένας κόσμος ολόκληρος που χάνεται και γεννιέται πάντα στους ίδιους ρυθμούς και πορεία. Το ύδωρ της ζωής και του θανάτου ως αέναος κύκλος του είναι και του μη είναι. Μια εικόνα που λειτουργεί ως έναυσμα για διεξοδικές η μη συζητήσεις που καθρεφτίζονται στα όνειρα.