Στιγμές μεγαλείου & εικόνες της ζωής

Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Ξεχνιέσαι κάποιες στιγμές. Ξεχνάς την ορμή, την κοσμική δόνηση και τις αφορμές που δεν πήρες αψήφιστα, αφιερώνοντας πολλά χρόνια στην αποκατάσταση των φραστικών τερατουργημάτων που κατακλύζουν τις κοινωνίες, όλα αυτά τα λεκτικά παραστρατήματα που οδήγησαν σε σκοτεινές ατραπούς σε ότι αφορά την ανθρώπινη επικοινωνία, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι και εσύ ενίοτε δεν ήσουν κοινωνός σε ανοσιουργήματα και ακατανόητη παθητικότητα, ότι δεν συμμετείχες - με λίγα λόγια - σε τούτο το πανηγύρι των ακατονόμαστων αψιμαχιών και διενέξεων όχι για την ολική αυτονόμηση, παρά για την υποτιθέμενη βελτίωση της κοινωνίας.

Λησμονάς τις αμέτρητες νύχτες που αφουγκραζόσουν τις αξίες και τα πιστεύω των μεταπολεμικών ή προπολεμικών ποιητών, την φραστική τους δεινότητα και προφανή αυστηρότητα στην κατάλληλη επιλογή των ρημάτων, των συνδέσμων και των ακαταμάχητων ουσιαστικών, σε έναν αγώνα όπου η προσωπική σφραγίδα έμπαινε στο τέλος των δημιουργιών, όπου δεν υπήρχε ούτε ηθικό δίδαγμα ούτε σαρωτική απάντηση για όλα αυτά που εξακολουθούσαν να συμβαίνουν μετά την αλληλο-σφαγή στα πεδία των μαχών, που τα θυμίζουν πια μόνο οι αποκαμωμένες από το χρόνο επιτύμβιες στήλες.

Δεν ξεχνάς συνειδητά κάποια πράγματα, απλά χάνεσαι στις εντυπώσεις τους, στην αραχνοΐσκιωτη αργκό της κάθε εποχής που μεταλλάσσει τις αντίστοιχες σημασίες, που μεταπλάθει τα νοήματα και αναδεικνύει τις σκεπτικές παρυφές και κορυφές των μεγάλων μορφών. Ο αγώνας με τις θύμησες είναι άνισος – βλέπεις ο χρόνος δεν λογαριάζει ούτε την ένταση ούτε την ποιότητά τους. Είναι μια άνιση μάχη με την σκέψη και την ενόραση, με το ακάματο ξεκαθάρισμα λογαριασμών που άφησαν οι κουβέντες και οι ανερμάτιστοι διάλογοι για τους ανθρώπους, τις κοινωνίες, το σύμπαν ολόκληρο και το άπειρο.

Δεν θαρρείς πως κάποτε δίνεις την ψυχή σου σε κάτι που έχει χαθεί σαν επανέρχεσαι από την λησμονιά, σαν ανακινείς την σκέψη και τα συναισθήματα που ξεχύνονται σαν ποτάμι που κατά την Ηρακλείτεια θεώρηση δεν μπορείς να μπεις ποτέ δύο φορές;

Θα διασχίσεις μοιραία και πάλι τις γνωστές διαδρομές, θα εξυφάνεις τις ίδιες σημασιακές ατασθαλίες κατά τον λεξικολογικό αναλυτικό οδηγό, θα παραμορφώσεις και πάλι τις έννοιες με την βοήθεια του φαντασιακού, μόνο που τώρα ίσως να είναι αργά για επιθυμίες σε τούτο το στίβο μιας μη αξιοπρεπούς καθημερινότητας που καμώνεται πως ξεχωρίζει για την κατασκευασμένη υπεραπλούστευση των προσώπων και των πραγμάτων.

Ναι, η παλαιά και περίπλοκη έκφραση των νοημάτων, η ελπίδα πως ο κόσμος μπορεί να φτιάξει εάν αναλυθεί, η πεποίθηση πως μέσα στον λαβύρινθο παίρνει βαθιές ανάσες ο κόσμος στην προσπάθειά του να αυτοσημανθεί στο πέλαγο της απροσμέτρητης βοής, όλα αυτά τα ποιητικά στοιχεία που συνοδεύουν κάθε άδολη ευχή στα άστρα, μπορούν να αποτελέσουν και πάλι την φωτεινή από την αστροφεγγιά σημαδούρα που σηματοδοτεί το νέο ξεκίνημα μιας ουσιαστικά σύντομης ζωής.

Εικόνες είναι αυτές που ανακαλούνται στο ξαφνικό φαντασιακό παραλήρημα, πεταγμένες στην τύχη πινελιές του ζωντανού πίνακα των αναμνήσεων σαν διάβαζες τα Νibelungenlied ή την άγνωστη καταδίκη της καφκικής Δίκης, τις μαριονέτες του Heinrich von Kleist ή το Μαγικό Βουνό του Τomas Man.

Σαν συνέρχεσαι, όμως, από την στιγμιαία οπτασία, σαν υπολογίζεις και πάλι πόσος χρόνος πρέπει να εξοικονομηθεί ή να χαθεί, σαν προγραμματίζεις και πάλι τις συναντήσεις και τα ραντεβού στον σημερινό ορίζοντα, αισθάνεσαι πως λησμόνησες τα πάντα, πως ένας καπνός έγινε η ζωή σου που παρασύρθηκε από τον δυνατό αγέρα, αυτόν που ο γέροντας αποκαλούσε κουρνιαχτό και «χαμό» γεμάτο από φωνές του παρελθόντος που περνούσαν καταμεσής του δάσους, σύμφωνα με τις τοπικές δοξασίες κατά την αποτύπωση της φύσης και των χαρακτηριστικών της.

Ανακάλεσες έντονες στιγμές από το υπερδραστήριο δρομολόγιο της ζωής, στιγμές που χάθηκαν οριστικά, αλλά σε κάνουν να ξεχνιέσαι παροδικά με την έντασή τους. Και εν κατακλείδι, τι είναι η ζωή αν όχι μια ασυνεχής απολογία και ένας εξιστορισμός των παθών που τείνουν να σβήνουν με το ξέσπασμά τους την επόμενη στιγμή, αλλά να αποθηκεύονται μέχρι το Επέκεινα;

Χωρατά δεν είναι όλα αυτά. Είναι εικόνες μιας ζωής ολόκληρης που κατηγοριοποιείται μακράν της φυσικής της εξέλιξης. Μιας ζωής που κατακερματίζεται για να μην βιώνεται στο έπακρο, μια ζωή χωρίς Αρχή και Τέλος, που τάχα δεν πρέπει να αναζητούνται. Ευτυχώς, όμως, που αφαιρείται κανείς καταμεσής του σημερινού κόσμου.

Ευτυχώς που ξεδιπλώνονται εικόνες και οπτασίες άλλων εποχών. Αν είχαμε πάντα φωνή για όσα μας συμβαίνουν, θα μιλούσαμε καλύτερα και δεν θα κλείναμε ως επτασφράγιστο μυστικό την περασμένη και την τωρινή ζωή μας. Αν δεν ντρεπόμασταν για τα όνειρα που κάνουμε, δεν θα είχαμε υποπέσει σε τέτοιου μεγέθους πνευματική σύγχυση.

Πάνω απ' όλα, όμως, θα αγαπούσαμε τις λέξεις και σαν τα πιόνια στο σκάκι, θα τις τοποθετούσαμε στο κατάλληλο σημείο. Κερδισμένοι θα ήμασταν όλοι. Οι εικόνες σε κάνουν να μην ξεχνάς και με αυτή την δυνητική σάρωση, να επανακτάς την δύναμη και να επιβάλλεσαι στη λήθη.

Οδηγός το πάθος για τις εικόνες, τις στιγμές και τις χαμένες κουβέντες που αντιτάσσονται στην αδράνεια ή τις ευθύνες του σήμερα. Με την προϋπόθεση βέβαια ότι παραδεχόμαστε πως ζωή δεν είναι μόνο κάτι παρά τα πάντα. Χωρίς ντροπές και πάντα κοντά στην ύβρη που λειτουργεί ως βιωματικό ορόσημο.