Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Οι μετανάστες και οι αιτούντες άσυλο συνεχίζουν να διεκδικούν στην ΕΕ και στην χώρα μας βασικά δικαιώματα που απορρέουν από διεθνείς συνθήκες προστασίας τους που έχουν καταρτισθεί από διεθνείς οργανισμούς.

Την ίδια στιγμή, οι αιτούντες άσυλο στην Ευρώπη αυξάνονται σε σύγκριση με τις προηγούμενες χρονιές, καθώς οι εστίες πολέμων και παραβιάσεων στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων που κάνουν επισφαλή τη ζωή των ανθρώπων σε πολλά μέρη του κόσμου πολλαπλασιάζονται, και η Ευρώπη θεωρείται ένα από τα πιο ασφαλή καταφύγια όλων αυτών των ανθρώπων που ξεριζώνονται από τις εστίες τους.

Τα στοιχεία είναι χαρακτηριστικά και καταδεικνύουν την σοβαρότητα της υπόθεσης.

Στην Ελλάδα γνωρίζουμε πολύ καλά τις διαστάσεις που έχει πάρει το προσφυγικό εδώ και πολλά χρόνια.

Τον Απρίλιο λοιπόν, του 2024, συνολικά 76.695 αιτούντες άσυλο για πρώτη φορά (μη πολίτες της ΕΕ) υπέβαλαν αίτηση διεθνούς προστασίας σε χώρες της ΕΕ, σημειώνοντας αύξηση 12% σε σύγκριση με τον Απρίλιο του 2023 (68.535).

Υπήρξαν επίσης, 7.260 μεταγενέστεροι αιτούντες, που αντιπροσωπεύουν αύξηση 26% σε σύγκριση με τον Απρίλιο του 2023 (5.750).

Οι πληροφορίες αυτές προέρχονται από τα μηνιαία στοιχεία για το άσυλο που δημοσίευσε η Eurostat.

Το άρθρο παρουσιάζει μια σειρά ευρήματα από το πιο λεπτομερές άρθρο Statistics Explained σχετικά με τα μηνιαία στατιστικά στοιχεία για το άσυλο.

Αριθμοί - Καταγωγή

Οι Σύροι, οι Βενεζουελάνοι και οι Αφγανοί παραμένουν οι μεγαλύτερες ομάδες αιτούντων άσυλο.

Τον Απρίλιο του 2024, οι Σύροι παρέμειναν η μεγαλύτερη ομάδα ατόμων που ζητούσαν άσυλο (12.075 αιτούντες για πρώτη φορά). Ακολουθούσαν οι κάτοικοι της Βενεζουέλας (6.125) και οι Αφγανοί (5.610).

Η Γερμανία, η Ισπανία, η Ιταλία και η Γαλλία δέχονται το 76% του συνόλου των αιτούντων που υποβάλλουν αίτηση για πρώτη φορά.

Η Γερμανία (18 585), η Ισπανία (15.430), η Ιταλία (13.485) και η Γαλλία (10.505) συνέχισαν να δέχονται τον υψηλότερο αριθμό αιτούντων άσυλο για πρώτη φορά, αντιπροσωπεύοντας το 76% όλων των αιτούντων άσυλο για πρώτη φορά στην ΕΕ.

Τον Απρίλιο του 2024, το σύνολο των αιτούντων άσυλο για πρώτη φορά στην ΕΕ αντιστοιχούσε σε 17,1 ανά εκατό χιλιάδες άτομα.

Σε σύγκριση με τον πληθυσμό κάθε χώρας της ΕΕ (την 1η Ιανουαρίου 2024), τα υψηλότερα ποσοστά αιτούντων άσυλο για πρώτη φορά καταγράφηκαν στην Κύπρο (163,6), ακολουθούμενη από την Ιρλανδία (37,9), την Ελλάδα (36) και την Ισπανία (31,7).

2.790 ασυνόδευτοι ανήλικοι που υπέβαλαν αίτηση ασύλου

Τον Απρίλιο του 2024, 2.790 ασυνόδευτοι ανήλικοι υπέβαλαν αίτηση ασύλου για πρώτη φορά στην ΕΕ, με τους περισσότερους από αυτούς να προέρχονται από τη Συρία (935) και το Αφγανιστάν (405).

Οι χώρες της ΕΕ που δέχθηκαν τον μεγαλύτερο αριθμό αιτήσεων ασύλου από ασυνόδευτους ανηλίκους ήταν η Γερμανία (1.165), μπροστά από τις Κάτω Χώρες (455).

Οι αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα – Προγράμματα προστασίας

Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του ελληνικού Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, τον Ιούλιο ο εκτιμώμενος αριθμός αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα ανήλθε στους 1772, εκ των οποίων:

90% Αγόρια*10% Κορίτσια*14% <15 ετών*1.267 Α.Α. σε Κέντρα Φιλοξενίας *136 Α.Α. σε Διαμερίσματα Ημιαυτόνομης Διαβίωσης *110 Α.Α. σε Δομές Επείγουσας Φιλοξενίας

*257 Α.Α. σε Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης & Κλειστές Ελεγχόμενες Δομές

*2 Α.Α. σε Δομές Φιλοξενίας Αιτούντων Άσυλο

Δυναμικότητα θέσεων φιλοξενίας: 

-2.024 θέσεις σε Δομές Φιλοξενίας (Κέντρα φιλοξενίας/Διαμερίσματα
ημιαυτόνομης διαβίωσης)

-155 θέσεις σε Δομές Επείγουσας Φιλοξενίας

Πρόγραμμα για τα παιδιά προσφύγων

Αξίζει να  σημειωθεί, τέλος, ότι το Υπουργείο υλοποιεί ειδικά για τα παιδιά προσφύγων από το 2021 το πρόγραμμα «Όλα τα Παιδιά στην Εκπαίδευση - All Children in Education (ACE)».

Από την έναρξη του προγράμματος  τον Σεπτέμβριο του  2021 μέχρι σήμερα έχουν ωφεληθεί συνολικά 25.366 παιδιά οικογενειών προσφύγων και μεταναστών, μεταξύ των οποίων και 1.260 παιδιά από την Ουκρανία. 

Αριθμοί

-15.080 παιδιά συμμετείχαν στο πρόγραμμα τον Απρίλιο του 2024. 

-71% των παιδιών που συμμετείχαν στο ACE κατά τον Απρίλιο του 2024 συμμετείχαν και στην τυπική υποχρεωτική εκπαίδευση.   

-6.106 παιδιά που συμμετείχαν στο πρόγραμμα ήταν ασυνόδευτα ανήλικα ή χωρισμένα από τις οικογένειές τους. 

-Πάνω από 279 παιδιά με ειδικές ανάγκες συμμετείχαν ενεργά στο πρόγραμμα. 

-Στο πρόγραμμα συμμετείχαν παιδιά από συνολικά 75 χώρες. 

Χώρες καταγωγής  

*Αφγανιστάν: 37% *Ιράκ: 13% *Συρία: 12%  *Σομαλία: 7%  *Ουκρανία: 5% *Άλλες χώρες: 26%