Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

H γλωσσική ποικιλομορφία αναδύει οσμή πολιτισμού και σεβασμού της διαφορετικότητας. Δεν είναι μόνο προνόμιο και προσόν το να μιλά κανείς όσο μπορεί περισσότερες γλώσσες, διευκολύνοντας με αυτόν τον τρόπο την επικοινωνία, αλλά βασικά η δυνατότητα πρόσβασης σε διαφορετικούς πολιτισμούς που ξεκινούν από την μελέτη μέχρι την κατανόηση της δημιουργικής προσφοράς τους.

Οι γλώσσες οξύνουν δημιουργικά το νου, αναπτύσσουν γνωσιακές δεξιότητας και πάνω απ' όλα δίδουν τη δυνατότητα στους εξοικειωμένους με τις γλώσσες να προσεγγίσουν την ιστορία του κάθε κράτους αλλά και να κατανοήσουν τις τοπικές νοοτροπίες και συνήθειες.

Οι γλώσσες βοηθούν στην εξοικείωση με άλλους πολιτισμούς, επιφέρουν δυνητικές αλλαγές στην λεκτική και όχι μόνο επικοινωνία και κατ' ουσίαν συμβάλλουν τα μάλα στην διαπολιτισμική δημιουργία.

Πώς, όμως, φαίνεται η κατάσταση με την εκμάθηση γλωσσών στην Ευρώπη; Πώς οι ευρωπαίοι πολίτες επικοινωνούν μεταξύ τους και ποιες είναι οι γλώσσες που πρωτοστατούν ποσοστιαία;

Όλα αυτά παρέχονται με κάθε λεπτομέρεια στο πολύ σημαντικό ευρωβαρόμετρο που έδωσε στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Τα στοιχεία δίνουν την δυνατότητα να αποκτήσουμε σημαντικές γνώσεις από το πώς βλέπουν οι Ευρωπαίοι γενικότερα την εκμάθηση γλωσσών, πόσο άλλες γλώσσες πέραν της αγγλικής, λανσάρονται και σε ποιο ποσοστιαίο μέγεθος, μέχρι το πόσο χρήσιμο είναι να μιλούν περισσότερες γλώσσες πέραν της μητρικής τους.

Θα έλεγε κανείς πως μπορεί να καταλάβει ο Ευρωπαίος πόσο χρήσιμη είναι αυτή η δυνατότητα το να μπορεί δηλαδή κανείς να μιλά πολλές γλώσσες, κάτι που δεν θα τον βοηθήσει απλά και μόνο στα ταξίδια αναψυχής, αλλά και στις διαπροσωπικές επαφές και την μελέτη της ιστορίας του κάθε τόπου.   

Η γνώση ολοένα και περισσότερων γλωσσών είναι πέρα από ταλέντο και ικανότητα συνεύρεσης με άλλους πολιτισμούς.     

Η έρευνα του Ευρωβαρόμετρου για τους Ευρωπαίους και τις γλώσσες τους παρέχει πληροφορίες σχετικά με τις γλωσσικές δεξιότητες των πολιτών, τη χρήση των γλωσσών και τη στάση τους απέναντι στην εκμάθηση γλωσσών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Μας επιτρέπει επίσης, να δούμε την εξέλιξη με την πάροδο του χρόνου, καθώς τα αποτελέσματα συγκρίνονται με την προηγούμενη έρευνα για τις γλώσσες που διεξήχθη το 2012.

Οι στάσεις, σύμφωνα με το ευρωβαρόμετρο, απέναντι στην πολυγλωσσία είναι σημαντικά θετικές μεταξύ των πολιτών της ΕΕ, με το 86% να συμφωνεί ότι όλοι πρέπει να μιλούν τουλάχιστον μία άλλη γλώσσα εκτός της μητρικής τους και το 69% περισσότερες από μία επιπλέον γλώσσες.

Για το 76% των Ευρωπαίων, η βελτίωση των γλωσσικών δεξιοτήτων πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα πολιτικής. Η γλωσσική ποικιλομορφία θεωρείται επίσης σημαντική. Για το 84% των Ευρωπαίων, οι περιφερειακές και μειονοτικές γλώσσες πρέπει να προστατεύονται.

Γλώσσες εκτός της μητρικής γλώσσας

Όσον αφορά στις γνώσεις των Ευρωπαίων για άλλες γλώσσες εκτός της μητρικής τους γλώσσας, η έρευνα του ευρωβαρόμετρου δείχνει θετική, αν και μέτρια πρόοδο από την τελευταία έρευνα του 2012.

3 στους 5 Ευρωπαίους μπορούν να συνομιλήσουν σε μια άλλη γλώσσα εκτός της μητρικής τους γλώσσας, αριθμός που αυξήθηκε κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες από το 2012.

Το ποσοστό ανέρχεται σε τέσσερις στους πέντε μεταξύ των νέων Ευρωπαίων (79% μεταξύ των 15 έως 24 ετών), με αύξηση +5 ποσοστιαίες μονάδες, γεγονός που μας φέρνει πιο κοντά στον στόχο της ΕΕ για τους νέους στη σύσταση του Συμβουλίου του 2019 σχετικά με μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη διδασκαλία και την εκμάθηση γλωσσών.

Το 28% των Ευρωπαίων (+1 ποσοστιαία μονάδα) και το 39% των νέων (+2 ποσοστιαίες μονάδες) μπορούν να συνομιλήσουν σε περισσότερες από μία ξένες γλώσσες.

Οι πιο ομιλούμενες ξένες γλώσσες στην ΕΕ

Τα αγγλικά ομιλούνται από τους μισούς περίπου Ευρωπαίους (47%) ως ξένη ή δεύτερη γλώσσα, σημειώνοντας αξιοσημείωτη αύξηση 5 ποσοστιαίων μονάδων από το 2012.

7 στους 10 νέους Ευρωπαίους μπορούν να συνομιλήσουν στα αγγλικά, δηλαδή 9 ποσοστιαίες μονάδες περισσότεροι απ' ό,τι στην προηγούμενη έρευνα. 

Μετά τα αγγλικά, τα γαλλικά (11%), τα γερμανικά (10%) και τα ισπανικά (7%) είναι οι πιο ομιλούμενες ξένες γλώσσες στην ΕΕ.