Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Τι αποφασίστηκε από το 2022 μέχρι και πριν από λίγες ημέρες σε αντίστοιχες συνδιασκέψεις για την βιοποικιλότητα
H πορεία της βιοποικιλότητας, των ειδών συνολικά της χλωρίδας και της πανίδας, γνωρίζει εδώ και πολλά χρόνια – μερικές δεκαετίες θα έλεγα - μια πρωτοφανή συρρίκνωση και όλοι πλέον μιλούν – και από την επιστημονική αλλά και την πολιτική κοινότητα - για πολύ σοβαρή κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, σε πολλές των περιπτώσεων μη αναστρέψιμη.
Τα μέτρα που λαμβάνονται – το έχω ξαναγράψει – μπορεί σε κάποιες των περιπτώσεων να είναι επιβοηθητικά, εντούτοις δεν επιλύουν τις προεκτάσεις της δυσμενέστατης αυτής κατάστασης που επικρατεί  στο φυσικό περιβάλλον που δεν αναμένεται η σοβαρή και τάχιστη αναγέννησή του, παρά το γεγονός ότι η ίδια η φύση πολλές φορές αναλαμβάνει αυτό τον πολύ σημαντικό ρόλο.
Τα τελευταία 2 χρόνια βρίσκεται σε εξέλιξη ένα μεγάλο σχέδιο για την βιοποικιλότητα με χρονικό ορίζοντα αρχικά το 2030 και το 2050.
Πράγματι λοιπόν, αρχής γενομένης από τo 2022, 196 χώρες συμφώνησαν να σταματήσουν και να αντιστρέψουν την απώλεια της βιοποικιλότητας έως το 2030 στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Πλαισίου για τη Βιοποικιλότητα του Κουνμίνγκ-Μοντρεάλ.
Πρόκειται για μια ιστορική συμφωνία για τη φύση και μια σημαντική ανακάλυψη για τη διατήρηση και αποκατάσταση της βιοποικιλότητας και τη διασφάλιση της βιώσιμης χρήσης της.
Έχει ήδη σημειωθεί πρόοδος μετά τη συμφωνία, ωστόσο η βιοποικιλότητα εξακολουθεί να καταστρέφεται με πρωτοφανή ρυθμό.
Οι ανθρώπινες ενέργειες καταστρέφουν υγιή οικοσυστήματα και, κατά συνέπεια, απειλούν την επισιτιστική μας ασφάλεια, την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και τον καθαρό αέρα, το νερό και τα εδάφη.
Η ανάληψη αποφασιστικής δράσης εντός αυτής της δεκαετίας είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη ειρήνης με τη φύση.
Ως εκ τούτου, η ΕΕ δεσμεύθηκε για την πλήρη και ταχεία εφαρμογή του Παγκόσμιου Πλαισίου για τη Βιοποικιλότητα.
Η ζωή στη Γη
Η ΕΕ αναφέρει χαρακτηριστικά ότι η βιοποικιλότητα αφορά τη διάσωση των συστημάτων υποστήριξης της ζωής μας και πως υγιής βιοποικιλότητα σημαίνει υγιείς άνθρωποι, ασφάλεια τροφίμων και νερού.
Η φύση είναι επίσης ο καλύτερος σύμμαχός μας στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
Αυτή τη στιγμή, καταστρέφουμε τη φύση ταχύτερα από ποτέ. Αν δεν αλλάξουμε πορεία, όλη η ανθρωπότητα θα τεθεί σε κίνδυνο.
Η φύση μας χρειάζεται διότι:
-1 εκατομμύριο είδη κινδυνεύουν με εξαφάνιση.
-Οι άνθρωποι έχουν αλλάξει ριζικά τα 3/4 της επιφάνειας της Γης.
-Το 75% των παγκόσμιων καλλιεργειών εξαρτάται από τους επικονιαστές.
-Το ήμισυ του παγκόσμιου ΑΕΠ εξαρτάται από τη φύση.
Παγκόσμιοι σκοποί & στόχοι
Το Παγκόσμιο Πλαίσιο για τη Βιοποικιλότητα έχει σαφείς, μετρήσιμους στόχους και σκοπούς, με πλήρεις ρυθμίσεις παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και αναθεώρησης για την παρακολούθηση της προόδου. Συμπληρώνεται από μια ισχυρή δέσμη κινητοποίησης πόρων.
Η συμφωνία αναμένεται να αυξήσει σημαντικά τη χρηματοδότηση για τη βιοποικιλότητα από όλες τις πηγές (εγχώριες, διεθνείς - δημόσιες και ιδιωτικές) κινητοποιώντας τουλάχιστον 200 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ ετησίως μέχρι το 2030. Αυτό έχει ξεκινήσει ήδη να γίνεται.
Επιπλέον, η συμφωνία στοχεύει στη μείωση των κινήτρων, συμπεριλαμβανομένων των επιδοτήσεων, που βλάπτουν τη βιοποικιλότητα κατά τουλάχιστον 500 δισ. δολάρια ΗΠΑ ετησίως έως το 2030.
Ένα νέο Ταμείο που συστάθηκε στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Περιβαλλοντικού Ταμείου είναι ανοικτό σε χρηματοδότηση από όλες τις πηγές.
Ένας νέος πολυμερής μηχανισμός για τον επιμερισμό των οφελών που προκύπτουν από τη χρήση των ψηφιακών πληροφοριών για τις αλληλουχίες των γενετικών πόρων και τη συμβολή στην κινητοποίηση πόρων δημιουργήθηκε επίσης και τέθηκε σε λειτουργία μέσω απόφασης στην COP 16 που θα δούμε πιο κάτω.
Υλοποίηση των στόχων
Κατά την ΕΕ, όλες οι χώρες θα έπρεπε να εφαρμόσουν το παγκόσμιο πλαίσιο για τη βιοποικιλότητα µέσω εγχώριας και διεθνούς δράσης.
Η ΕΕ δεσμεύθηκε για την πλήρη και ταχεία εφαρμογή του πλαισίου. Η Κομισιόν υπέβαλε τους στόχους της ΕΕ για την εφαρμογή του πλαισίου, οι οποίοι καλύπτουν όλους τους στόχους και τους σκοπούς, περιγράφοντας τον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ σχεδιάζει να τους επιτύχει και συνδέοντάς τους με τα σχετικά νομοθετικά και μη νομοθετικά μέσα πολιτικής σε επίπεδο ΕΕ.
Η ΕΕ στην COP16
Να σημειωθεί, τέλος, ότι από τις 21 Οκτωβρίου - 1 Νοεμβρίου 2024 εκπρόσωποι κυβερνήσεων συναντήθηκαν στη Διάσκεψη για τη βιοποικιλότητα του ΟΗΕ (COP16) στο Κάλι της Κολομβίας για δύο εβδομάδες, με στόχο να διαπραγματευτούν την εξέλιξη και την ανάπτυξη του παγκόσμιου πλαισίου για τη βιοποικιλότητα που συμφωνήθηκε στην COP15 το 2022.
Αυτή η συμφωνία αποτέλεσε μια ακόμη σημαντική ευκαιρία για την προστασία και την αποκατάσταση οικοσυστημάτων, ιδιαίτερα αυτών με υψηλή σημασία, με δίκαιο και ισότιμο τρόπο για την επόμενη δεκαετία και με στόχο το απώτερο μέλλον.
Στο περίπτερο της ΕΕ πραγματοποιήθηκε ένα πλήρες πρόγραμμα εκδηλώσεων σχετικά με μετασχηματιστικές δράσεις για την υλοποίηση του Παγκόσμιου Πλαισίου για τη Βιοποικιλότητα.
Πριν από την COP16 της CBD, όλες οι χώρες έπρεπε να εκπονήσουν επικαιροποιημένες εθνικές στρατηγικές και σχέδια δράσης για τη βιοποικιλότητα ή εθνικούς στόχους και εθνικά σχέδια χρηματοδότησης για τη βιοποικιλότητα.
Οι επόμενες COP θα εξετάσουν αν ο σωρευτικός αντίκτυπος των εθνικών δράσεων είναι επαρκής για την επίτευξη των παγκόσμιων στόχων και σκοπών για το 2030 και το 2050.