Επιχειρησιακό σχέδιο δράσης από τον Σεπτέμβριο 2013 έως τέλος Οκτωβρίου 2014

Αδήλωτη & ανασφάλιστη εργασία

Η έκθεση του επιχειρησιακού σχεδίου «ΑΡΤΕΜΙΣ» αποτυπώνει τη δράση των ελεγκτικών μηχανισμών του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας, σε όλη τη χώρα για ένα χρόνο περίπου δηλαδή από τις 15 Σεπτεμβρίου 2013 έως τις 31 Οκτωβρίου ε.ε. και παράλληλα εμπεριέχει στατιστικά στοιχεία της κοινής ελεγκτικής δράσης του Σ.ΕΠ.Ε και της Ε.ΥΠ.Ε.Α. για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας από 1.10.2014 έως 31.10.2014.

Η χώρα μας όπως αποδεικνύουν τα στατιστικά στοιχεία, παρουσιάζει διαχρονικά, μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ένα από τα υψηλότερα επίπεδα παραοικονομίας και αδήλωτης εργασίας.

Με αφορμή την έναρξη ισχύος από 15 Σεπτεμβρίου 2013, της σχετικής Υπουργικής Απόφασης που προβλέπει αυστηροποίηση των προστίμων, με σκοπό την δραστική αντιμετώπιση του φαινομένου της αδήλωτης και ανασφάλιστης εργασίας, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, αποφάσισε την εφαρμογή ενός επιχειρησιακού πλαισίου δράσης, με την συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων ελεγκτικών φορέων του Υπουργείου (Σ.ΕΠ.Ε και Ε.ΥΠ.Ε.Α.) και την υλοποίηση εστιασμένων ελέγχων σε όλες τις περιοχές της χώρας.

Οι έλεγχοι που πραγματοποιούν οι Επιθεωρητές Εργασίας του Σ.ΕΠ.Ε. είναι κυρίως δειγματοληπτικοί σε όλους τους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας, ενώ οι έλεγχοι που διενεργούνται από κλιμάκια αποτελούμενα από υπαλλήλους της Ειδικής Υπηρεσίας Ελέγχου Ασφάλισης Ε.ΥΠ.Ε.Α. του Ι.Κ.Α, είναι στοχευμένοι στους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας που με βάση όλες τις μέχρι σήμερα ενδείξεις παρουσιάζουν υψηλά ποσοστά αδήλωτης εργασίας, δηλαδή:

Επισιτιστικά επαγγέλματα (εστιατόρια-ταβέρνες, αίθουσες δεξιώσεων, μεζεδοπωλεία, καφετέριες μπαρ, κέντρα διασκέδασης), βιοτεχνικά πάρκα, βιομηχανικές ζώνες, κομμωτήρια, πρατήρια βενζίνης, συνεργεία αυτοκινήτων, μεταφορικές επιχειρήσεις, λιανικό εμπόριο, καθαριότητα, κατασκευές, φιλοξενία, υπηρεσίες ασφαλείας (Security), επιχειρήσεις φασόν.

Στο διάστημα 15 Σεπτεμβρίου 2013 έως 31 Οκτωβρίου 2014, διενεργήθηκαν στο πλαίσιο του ειδικού επιχειρησιακού σχεδίου «AΡΤΕΜΙΣ» έλεγχοι σε 29.079 επιχειρήσεις (πίνακας 1).

Στο πλαίσιο αυτής της δειγματοληπτικής διαδικασίας 3.645 επιχειρήσεις βρέθηκαν να απασχολούν αδήλωτους εργαζόμενους (ποσοστό 12,53%).

Σε σύνολο 157.085 εργαζομένων στις επιχειρήσεις που διενεργήθηκαν έλεγχοι, εντοπίστηκαν 5.751 αδήλωτοι εργαζόμενοι (ποσοστό 3,66%), ενώ τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν, αποκλειστικά για την αδήλωτη εργασία ανέρχονται στο ποσό των 59.916.741 ευρώ.

Κατά το διάστημα 1 Οκτωβρίου έως 31 Οκτωβρίου 2014, κατά τη διάρκεια του οποίου εντατικοποιήθηκαν οι έλεγχοι με το νέο επιχειρησιακό μοντέλο ελέγχου της αδήλωτης εργασίας από το Σ.ΕΠ.Ε. και την Ε.ΥΠ.Ε.Α, ελέχθησαν 2.751 επιχειρήσεις. Εξ' αυτών των επιχειρήσεων, βρέθηκαν να απασχολούν αδήλωτους εργαζόμενους οι 525 (ποσοστό 19,08%).

Σε σύνολο 9.925 εργαζομένων στις επιχειρήσεις που διενεργήθηκαν έλεγχοι, εντοπίστηκαν 884 αδήλωτοι εργαζόμενοι (ποσοστό 8,91%), ενώ τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν, αποκλειστικά για την αδήλωτη εργασία ανέρχονται στο ποσό των 9.391.498 ευρώ.

Οι υψηλές αυτές κυρώσεις επιβλήθηκαν άμεσα, επιτόπια και κατά «δέσμια αρμοδιότητα» του ελεγκτή.

Τα πρόστιμα έχουν αυστηροποιηθεί και ανέρχονται στο 18πλάσιο του κατώτατου μισθού δηλαδή 10.550 ευρώ ανά αδήλωτο εργαζόμενο.

Στον Πίνακα ΙΙ παρουσιάζονται τα αντίστοιχα στοιχεία ελέγχων ανά γεωγραφική περιφέρεια της χώρας, για το διάστημα 15.9.2013 έως 31.10.2014.

ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ

Κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, οι ελεγκτικές αρχές ήλεγξαν στο Β. Αιγαίο τις λιγότερες επιχειρήσεις συγκριτικά με τις υπόλοιπες περιφέρειες της χώρας, από τις οποίες 8,27% χαρακτηρίστηκαν παραβατικές, 53 από τις 641 επιχειρήσεις να μην έχουν δηλώσει 75 συνολικά εργαζόμενους. Τα πρόστιμα που επεβλήθησαν, ανέρχονται στο ποσό των 776.409 ευρώ.

Στον Πίνακα ΙΙΙ παρουσιάζονται τα αντίστοιχα στοιχεία ελέγχων ανά γεωγραφική περιφέρεια της χώρας, για το διάστημα 1.10.2014 έως 31.10.2014.

ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙΙ

Στο Διάγραμμα ΙΙΙ, παρουσιάζονται τα ποσοστά αδήλωτης εργασίας ανά περιφέρεια, όπως προέκυψαν από τους ελέγχους που διενεργήθηκαν κατά το μήνα Οκτώβριο 2014.

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΙΙΙ

Στον Πίνακα ΙV παρουσιάζονται τα στοιχεία ελέγχων από 15.9.2013 έως 31.10.2014 ανά περιφερειακή ενότητα της χώρας. Συγκεκριμένα για τα νησιά του Β. Αιγαίου, τα ποσοστά παραβατικότητας όσον αφορά την αδήλωτη εργασία, διαμορφώνονται ως εξής:

ΠΙΝΑΚΑΣ ΙV

Στον Πίνακα V καταγράφονται τα ποσοστά αδήλωτης εργασίας ανά φύλο, ενώ στον Πίνακα VI, καταγράφονται τα ποσοστά αδήλωτης εργασίας, αλλοδαπών και ημεδαπών εργαζομένων, κατά το διάστημα 15.9.2013 έως 31.10.2014.

ΠΙΝΑΚΑΣ V

ΠΙΝΑΚΑΣ VI

Από τους 5.751 συνολικά εργαζόμενους που απασχολούνταν αδήλωτοι στις επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν, οι άνδρες καταλαμβάνουν ποσοστό 54,36%, ενώ οι γυναίκες 45,64%. Το μερίδιο των αδήλωτων ανδρών εργαζομένων σε σχέση με το σύνολο των ανδρών εργαζομένων αντιστοιχεί σε ποσοστό 3,70%, ενώ το αντίστοιχο μερίδιο των αδήλωτων γυναικών εργαζομένων, καταλαμβάνει ποσοστό 3,61%.

Στο Β. Αιγαίο, οι αδήλωτοι εργαζόμενοι άνδρες το πρηγούμενο έτος έως και 31-10-14, είναι διπλάσιοι από τις αδήλωτες εργαζόμενες γυναίκες. Οι αδήλωτοι ημεδαποί αγγίζουν το 77,3%, ενώ οι αδήλωτοι αλλοδαποί, όσοι εντοπίστηκαν το 22,6%.

Αναλυτικότεα από τους 157.085 εργαζόμενους που απασχολούνταν συνολικά στις επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν, οι 135.342 είναι ημεδαποί, (ποσοστό 86,16%), ενώ οι 21.743 αλλοδαποί (ποσοστό 13,84%).

Το ποσοστό των αδήλωτων ημεδαπών εργαζομένων, σε σχέση με το σύνολο των ημεδαπών εργαζομένων είναι 2,82%, ενώ αντίστοιχα το ποσοστό των αδήλωτων αλλοδαπών εργαζομένων σε σχέση με το σύνολο των αλλοδαπών εργαζομένων είναι 8,87%. Οι αδήλωτοι ημεδαποί εργαζόμενοι στο σύνολο των αδήλωτων εργαζομένων αντιστοιχούν σε ποσοστό 66,48%, ενώ οι αδήλωτοι αλλοδαποί εργαζόμενοι αντιστοιχούν σε ποσοστό 33,52%.