Του Φίλιππου Ζάχαρη (filippos.zaharis@yahoo.gr)

Φλέγονται οι ΗΠΑ από τις μαζικές διαμαρτυρίες για την αθώωση του λευκού αστυνομικού που πυροβόλησε και σκότωσε τον νεαρό άοπλο 18χρονο αφροαμερικανό τον περασμένο Αύγουστο και καθώς φαίνεται τα πράγματα στη χώρα ξεφεύγουν από κάθε έλεγχο, με δεδομένο ότι τα ρατσιστικά κίνητρα ολοένα και κερδίζουν έδαφος και με δικαστική μάλιστα βούλα. Στις ΗΠΑ, η Κου-Κλουξ-Κλαν αναγνωρίζεται πλέον για πολλούς στην αστυνομία, που με τις πρακτικές της προκαλεί ευθέως τους πολίτες, ειδικά τους έγχρωμους. Η ρατσιστική αστυνομική βία στις ΗΠΑ δεν είναι τωρινό φαινόμενο και έχει πλούσια προϊστορία. Παρά το γεγονός ότι έχουν περάσει πολλές δεκαετίες και η νομοθεσία άλλαξε τα δεδομένα, εντούτοις ολοένα και περισσότεροι αστυνομικοί εκτελούν εν ψυχρώ ανθρώπους -και δη έγχρωμους- στο όνομα της τάξης και ασφάλειας. Στη χώρα όπου τα δικαιώματα υποτίθεται πως τα έχουν όλοι -ανεξαρτήτου φυλής, χρώματος και καταγωγής- ο πρόεδρος της οποίας πασχίζει να αποδείξει ότι παραχωρεί ολοένα και περισσότερες κοινωνικές ελευθερίες, εκεί ακριβώς εμφανίζεται το πιο στυγνό αστυνομικό προφίλ, με εν ψυχρώ εκτελέσεις και τραυματισμούς πολιτών. Στις ΗΠΑ με λίγα λόγια, οι τρομοκράτες μάλλον είναι κάποιοι λευκοί αστυνομικοί, που για ψύλλου πήδημα στέλνουν στον άλλο κόσμο πολίτες από ρατσιστικές προθέσεις. Η ιστορία επαναλαμβάνεται...

Γι΄ αυτήν ακριβώς, όμως, την εκρηκτική κατάσταση καμία έκτακτη σύγκλιση του ΟΗΕ δεν θα γίνει, για να εξετάσει τις αιτίες του φαινομένου και να αποδοθούν ευθύνες. Την ίδια στιγμή που σε κάποιες αμερικανικές πολιτείες ισχύει ακόμη η θανατική ποινή, οι αστυνομικοί σκοτώνουν και αθωώνονται όντες, λέει, σε νόμιμη άμυνα. Η βία αυτή όμως, αποκαλύπτει τη γύμνια του αμερικανικού νομοθετικού πλαισίου, που δίνει τη δυνατότητα της χωρίς όρια χρήσης βίας, συνδεδεμένης άμεσα με την ατιμωρησία. Είναι απορίας άξιον, πώς μετά από τόσες δεκαετίες οι ΗΠΑ γυρνούν τον χρόνο πίσω, τότε που τα δικαιώματα των μαύρων δεν ήταν νομοθετικά κατοχυρωμένα. Αυτού του τύπου ο ρατσισμός δηλητηριάζει επικίνδυνα την ούτως ή άλλως αποσαρθρωμένη αμερικανική κοινωνία και θέτει εν αμφιβόλω τις ατομικές ελευθερίες. Τη στιγμή που ο Μπάρακ Ομπάμα επιδιώκει να κατοχυρώσει δικαιώματα περί ελεύθερου σεξουαλικού προσανατολισμού και προτίμησης, την εποχή που πασχίζει να δείξει μια άλλη εικόνα της χώρας του, οι δολοφονίες αυτές και η μη καταδίκη των ενόχων, έρχονται όχι μόνο να επισκιάσουν τις προσπάθειες αυτές, αλλά και να πυροδοτήσουν την ήδη τεταμένη από κοινωνικο-οικονομικής άποψης ατμόσφαιρα στη χώρα. Αποτέλεσμα, εξεγέρσεις, μαζικές διαμαρτυρίες και αμφισβήτηση του όλου επιτηδευμένα φιλειρηνικού κυβερνητικού προφίλ. Η βία αυτή σαφώς δεν είναι μεμονωμένη παρά εκδηλώνεται με την παραμικρή αφορμή. Θα έλεγε κανείς ότι στις ΗΠΑ βασιλεύει ο νόμος της ζούγκλας στις αστυνομικές αρχές, που δεν ξέρουν πλέον πώς να δικαιολογηθούν για τα πολλά αλλεπάλληλα αιματηρά περιστατικά αστυνομικών λόγω φυλετικού μίσους. Θα μου πείτε, αν ήταν στην εξουσία οι ρεπουμπλικάνοι, θα ήταν αλλιώς; Όχι, ίσως ήταν πολύ χειρότερα. Εδώ, όμως, δεν έχουμε να κάνουμε με δημοκρατικούς και ρεπουμπλικάνους. Δεν έχουμε επίσης, κάποια ένδειξη πως αναμένεται ενδελεχής έρευνα για την όποια ρατσιστική βία, ούτε για τα μάτια του κόσμου. Πολύ απλά γιατί η εξουσία εκεί δείχνει απροκάλυπτα πως συμπεριφέρεται εν ανάγκη και στους εγχώριους μη λευκούς, μετά τις επεμβάσεις σε χώρες όπως Ιράκ, Αφγανιστάν και αλλού και τις εκεί βιαιοπραγίες, τις ανακρίσεις, τις φυλακές Αμπού Γκράιμπ κλπ. Καιρός, λοιπόν, να ζήσουν στο πετσί τους και οι ίδιοι οι αμερικανοί πολίτες το απεχθές πρόσωπο της βίας. Στην αρχή, είχαμε τις τραγωδίες στα σχολεία και τα πανεπιστήμια λόγω της ακατάσχετης οπλοφορίας. Τώρα είναι η σειρά της αστυνομίας να δείξει πως δεν χαρίζεται σε κανέναν.

Από κοντά και η δικαιοσύνη νίπτει τας χείρας της. Γιατί μη νομίζετε ότι υπάρχουν μόνο τα ρατσιστικά κριτήρια. Τουναντίον οι αρχές εκεί εκπαιδεύονται σε κατάλληλες συνθήκες και δεν το' χουν σε τίποτε να αφαιρούν με την παραμικρή αφορμή την ανθρώπινη ζωή. Και όλα αυτά, τη στιγμή που ναι μεν Κου-Κλουξ-Κλαν δεν υπάρχει, αλλά οι αστυνομικοί που ανοίγουν πυρ με το παραμικρό και με ρατσιστικά κίνητρα, αυξάνονται επικίνδυνα λόγω αυτής ακριβώς της παρατεταμένης ατιμωρησίας. Σε λίγο καιρό ίσως ζήσουμε και άλλες τέτοιες τραγωδίες στη χώρα, όπου οι έγχρωμοι εξακολουθούν να κάνουν αγώνα για τα δικαιώματά τους, λίγο μετά τον επίλογο των κινηματογραφικών ταινιών - αφιερώματα  για τις παλαιότερες διεκδικήσεις τους, οι οποίες τώρα γίνονται και πάλι επίκαιρες.