Του Φίλιππου Ζάχαρη (filippos.zaharis@yahoo.gr)

Οι δυσκολίες στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές έχουν ήδη αποφέρει σημαντικά αρνητικά αποτελέσματα στην κίνηση της αγοράς, που με τον φόβο αποτυχίας επίτευξης τελικής συμφωνίας, έχει στην κυριολεξία καθίσει. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι επί προηγούμενης κυβέρνησης είχε αλλάξει κάτι τουναντίον ο πανικός ήταν ολοφάνερος- οδηγείται σταδιακά σε νέα κρίση μετά και τις φήμες για νέους φόρους και αλλαγές στον ΦΠΑ. Η ασυνεννοησία με τους εταίρους που παίρνει δραματικό χαρακτήρα μετά και την ανυποχώρητη στάση τους απέναντι στο ελληνικό σχέδιο συμφωνίας, που σε κάθε περίπτωση δεν τήρησε στο έπακρο τις κόκκινες γραμμές, σε συνδυασμό με την κυβερνητική πολυγνωμία σε ότι αφορά το σχέδιο αυτό, πανικοβάλλει την αγορά και τους καταναλωτές, οι οποίοι νοιώθουν αδύναμοι μπροστά στις τελευταίες εξελίξεις. Τα σχόλια είναι πολλά και χαρακτηριστικά των προθέσεων από την κυβερνητική πλευρά: «Η ελληνική κυβέρνηση έχει  καταθέσει επισήμως από την προηγούμενη Δευτέρα στους θεσμούς ρεαλιστική και βιώσιμη πρόταση, τόσο ως προς τα αναγκαία δημοσιονομικά μέτρα και τις δομικές μεταρρυθμίσεις που προτίθεται να υλοποιήσει, όσο και για το κρίσιμο ζήτημα της βιωσιμότητας του χρέους, του οποίου η επίλυση αποτελεί προϋπόθεση για βιώσιμη συμφωνία. Μετά την κατάθεση της πρότασης, που άλλωστε αποτυπώνει και το κοινό έδαφος της διαπραγματευτικής διαδικασίας που ολοκληρώθηκε στα BG- η κυβέρνηση αναμένει με ενδιαφέρον τις παρατηρήσεις των θεσμών πάνω στην πρότασή της και είναι διατεθειμένη να συνεχίσει, από εδώ και στο εξής, την προσπάθεια περαιτέρω σύγκλισης σε πολιτικό επίπεδο».

Σύγκλιση με ποιο τρόπο; Πώς θα γίνει αυτό αν δεν καμφθούν οι κόκκινες γραμμές; Οι παρατηρήσεις των θεσμών μετά τη συζήτηση στην ελληνική Βουλή πάντως, ήταν απογοητευτικές. Γιούνκερ, Μέρκελ και λοιποί εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους από τον λόγο του πρωθυπουργού. Η κυβέρνηση αναμένει την αντίδραση των Θεσμών, αλλά η αντίδραση αυτή μάλλον δυσκολεύει τα πράγματα. Και δεν είναι τόσο εύκολα και για τον ίδιο τον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς οι εσωκομματικές αντιδράσεις πληθαίνουν και κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει την κοινή πόρευση όλων των βουλευτών του. Αυτές είναι οι εξελίξεις στο πολιτικό πεδίο. Τι γίνεται όμως, στην κοινωνία; Πώς αντιμετωπίζουν οι πολίτες την ασυμφωνία κυβέρνησης δανειστών; Είναι διατεθειμένος ο κόσμος να συμπαρασταθεί σε μια κυβέρνηση που παρακάμπτει έστω και προσχηματικά τις κόκκινες γραμμές, δεχόμενη να κάνει κάποιες υποχωρήσεις, που αν μη τι άλλο δεν ικανοποιούν στο τέλος ούτε τα ίδια τα κυβερνητικά στελέχη; Είναι γεγονός ότι οι εκβιασμοί των Θεσμών μόνο σοβαρά πρέπει να ληφθούν υπόψιν και όχι να αγνοούνται λόγω της όποιας αδιαφορίας για τις θέσεις τους. Οι δανειστές δεν πρόκειται να κάνουν πίσω στο παραμικρό γιατί πολύ απλά εδώ όχι μόνο παίζεται το κύρος της ευρωζώνης, αλλά δίδεται και το «κακό παράδειγμα» και για τις υπόλοιπες αδύναμες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Πρέπει για τους Θεσμούς πάση θυσία να καμφθεί η ελληνική αντίσταση. Πρέπει όλοι να καταλάβουν ότι το παιχνίδι το παίζει μονάχα η Γερμανία και η συντηρητική πολιτική Μέρκελ. Είναι έτοιμη η κοινωνία αυτήν ακριβώς τη συντηρητική πολιτική να την κάνει κτήμα της και να συνηθίσει στις νέες στερήσεις που για πολλούς έχουν τη μορφή νέου μνημονίου; Μπορεί η ελληνική κοινωνία να σηκώσει το βάρος μιας νέας λιτότητας που θα ισοπεδώσει μια για πάντα τις αντιστάσεις και θα μετατρέψει τη ζωή σε νέο δράμα; Όχι, η ελληνική κοινωνία δεν αντέχει άλλο ούτε τα εξοντωτικά σχέδια για τις χαμηλές οικονομικά τάξεις, ούτε, όμως, μπορεί να ενστερνίζεται τις αντιφατικές απόψεις των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, που τη μια μιλούν για αντίσταση και την άλλη κάνουν βήματα προς τα πίσω. Και όλα αυτά βέβαια, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η ελληνική οικονομία δεν μαστίζεται από τη διαφθορά, το ίδιο όπως και η κοινωνική ζωή της χώρας, μια κατάσταση που συντηρούταν επί χρόνια υπό τα όμματα όλων των κομμάτων, δεξιών, σοσιαλιστικών και αριστερών. Κατά μία έννοια οι δανειστές παρουσιάζονται δικαιωμένοι από την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα. Ποιος, όμως, επωφελούνταν χρόνια από αυτή την κατάσταση; Ποιοι επένδυαν με ελάχιστα χρήματα και κερδοσκοπούσαν στις πλάτες του ελληνικού λαού, που ναι μεν αφέθηκε να πέσει στη διαφθορά, αλλά τώρα τον ρίχνουν στην ανομία από την ανάποδη;

Θέλει πολύ συζήτηση η διαπίστωση ότι η Ελλάδα δεν παύει να έχει στενούς δεσμούς με την ανυποληψία και τη φοροδιαφυγή. Θέλει ανάλυση, αλλά πάνω απ' όλα εστίαση στις συνήθειες του σημερινού Έλληνα. Το θέμα μας, όμως, δεν είναι αυτό. Τώρα βλέπουμε ένα εκβιαστικό παιχνίδι και τίποτε περισσότερο. Μια συμπίεση του κοινωνικού ιστού, ένα ακόμη επιθετικό κρεσέντο από την υπόλοιπη Ευρώπη προς την ελληνική κυβέρνηση, που φαίνεται να έχει προς στιγμή χάσει τον προσανατολισμό της. Όχι δεν επιτίθενται οι λαοί ο ένας στον άλλο. Το παιχνίδι το κάνει ο νεοσυντηρητισμός και οι εκφάνσεις του, που δεν διστάζει να πνίξει τα υποτιθέμενα αριστερά προσχήματα. Έτσι που στο τέλος να μην γνωρίζει κανείς ποιος είναι ο κυρίαρχος και ποιος ο κυριαρχούμενος λόγω της ασάφειας στις συζητήσεις για τις κόκκινες γραμμές, που πάντοτε υπερπηδούνται. Έτσι που τη μια στιγμή να σηκώνονται τα λάβαρα της αντίστασης και την άλλη οι σημαιοφόροι να προβαίνουν σε άτακτη υποχώρηση. Και όλα αυτά, για το υποτιθέμενο «καλό της ευρωζώνης».