Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Δεν υπάρχουν πλέον σωτήρες, ούτε άνθρωποι που θυσιάζουν εαυτούς για το καλό του άλλου. Το λέω αυτό έχοντας πλήρη επίγνωση σε τι κόσμο ζούμε και αν μπορούμε μέσα από αυτόν να επιθυμήσουμε κάτι άλλο. Οι άνθρωποι, οι οποίοι θα πρόσφεραν από τα υπόλοιπά τους για να επιζήσει ο διπλανός τους, εκείνοι οι οποίοι θα έβαζαν πλάτη για να ανεβάσουν την ψυχολογία του ανθρώπου της διπλανής πόρτας έχουν μια για πάντα χαθεί, σαν ένα φύλλο στη θάλασσα, σα φτερό στον άνεμο που χάνεται από την μια στιγμή στην άλλη.

Και δεν υπάρχουν πλέον τέτοιου είδους άνθρωποι, όχι γιατί από ένα σημείο και μετά κάποιοι εργαλειοποίησαν την δυστυχία, αλλά διότι δημιουργήθηκε μια μεγάλη καχυποψία ως προς το γιατί ο άλλος σου ανοίγει την πόρτα του σπιτιού του ή γιατί προσφέρει από το υστέρημά του. Κάποιοι κόλακες του ατομισμού αλλά και ταυτόχρονα ντελάληδες του μη κοινού καλού, φρόντισαν από νωρίς να διαλύσουν τις ελπίδες ότι ο κόσμος αυτός θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να αλλάξει, να καθιερώσουν το στάτους αποξένωσης και αλλοτρίωσης, αφού ένας είναι ο στόχος, να βγάλει κανείς όσο το δυνατόν περισσότερα λεφτά.

Αν με το κατόρθωμα αυτό άλλαζε και κάτι, θα έλεγε κανείς πως είναι καλό. Όμως, η εν λόγω διαδικασία εμπεριέχει πλήθος από έκνομες ενέργειες και παραστρατήματα, που εντούτοις καταδικάζονται και από την ίδια την σημερινή κοινωνία. Εδώ είναι λοιπόν, το οξύμωρο: Πώς σπρώχνεις τον κόσμο να παρανομήσει και μετά του ζητάς και τα ρέστα;

Πάραυτα, οι αξιώσεις για οικονομική ευμάρεια ζουν και βασιλεύουν σε όλα τα επίπεδα και στάδια της όλης επικοινωνιακής διαδικασίας. Θέλει δηλαδή ο άλλος να σε βλέπει να δυστυχείς και να τον έχεις ανάγκη, την ίδια στιγμή που δεν σου προσφέρει ως αντιστάθμισμα το παραμικρό. Για όλες αυτές τις σκέψεις μπορεί να ξοδεύτηκε πλήθος ημερόνυχτων, προκειμένου να καταλάβει κανείς σε τι κόσμο πραγματικά ζει. Χρειάστηκε, όμως, όλος αυτός ο χρόνος για να πάψει επιτέλους η κοροϊδία, για να δει κανείς κατάματα ότι όλες οι σχέσεις είναι ευκαιριακές και βασίζονται στην ανάγκη και το συμφέρον, από το πού θα πας το βράδυ και με ποιον, μέχρι το με πόσους δύνασαι να μοιραστείς τα οικονομικά σου μυστικά.

Δεν υπάρχουν σωτήρες στον σημερινό κόσμο γιατί όχι μόνο δεν υφίσταται η ανάγκη επικοινωνίας, αλλά πάνω απ' όλα διότι δεν υπάρχει διαθέσιμο κοινό. Θα μου πει κανείς, τι χρειάζονται οι ωτακουστές και παρόντες στην όλη διαλογική επικοινωνιακή διαδικασία; Θα απαντήσω πως στην διαδικασία αυτή πρέπει πάντα να υπάρχουν αυτοί που ακούν και αυτοί που λογοδοτούν για τις απόψεις τους, πως και τα δύο μέρη είναι αλληλοεξαρτώμενα.

Θα τολμήσω να πω, όμως, πως οι ευκαιρίες του διαλόγου χάνονται γιατί ακριβώς χάθηκε η διάθεση να μοιραστεί κανείς τα προβλήματα με τον διπλανό του. Κυριαρχεί το περιλάλητο πλέον τσιτάτο «θετική σκέψη», η απαράδεκτη αυτή φράση που δήθεν γεννά ελπίδες και που στην πραγματικότητα απλά ωραιοποιεί τις καταστάσεις.

«Ζήστε το σήμερα», λοιπόν, μας λένε και την ίδια στιγμή ξεσκονίζουν τα κιτάπια των Στωικών και Επικούριων, αποσπώντας απλά τα κομμάτια που συμφέρουν για την περίσταση.  

Επέβαλλαν τρόπον τινά τους κανόνες του παιχνιδιού, αποκλείοντας όλους εκείνους που ήθελαν να προσφέρουν κάτι αφιλοκερδώς. Ο κανόνας είναι να μην γυρίζεις την πλάτη στον υλικό κόσμο, στο εμπόρευμα και την υλική απόλαυση. Έτσι λύνονται τα προβλήματα, λένε, και οι σωτήρες είναι περιττοί. Η εντύπωση διαχέεται και ο κόσμος πείθεται με ευκολία.

Εξάλλου, όπως λένε και τα διαφημιστικά σλόγκαν, «η νίκη είναι δική σου» σαν σαγηνευτείς από τον κόσμο της κατανάλωσης. Από τον κόσμο που ξεμένοντας από ιδέες και οράματα, δεν έχει την παραμικρή ανάγκη από σωτήρες. Τον κόσμο και τους ανθρώπους σκιά του εαυτού τους.