Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Υπάρχουν φορές που το μόνο που μπορεί να σκεφθεί κανείς είναι πως τα περιθώρια αντίδρασης μειώνονται όπως και οι αντιστάσεις, πως από ένα σημείο και μετά δεν πρέπει να αφήνεται πεδίο ελεύθερο σε όλους εκείνους που δυσχεραίνουν σκόπιμα τις καταστάσεις και οδηγούν σε αδιέξοδο τους πολίτες.

Οι καταστάσεις αυτές ολοένα και περιπλέκονται, οι συνήθειες, τα γούστα, οι προτιμήσεις και τα πιστεύω, η κατάληξη των οποίων επιβαρύνει ξεχωριστά τον καθένα.

Άλλοι βολεύονται, για παράδειγμα, σε ασφαλή εργασιακά πόστα, άλλοι μεταλλάσσονται στην κυριολεξία και αρκούνται στο να ζουν το σήμερα με τις αντίστοιχες ευοίωνες προοπτικές, να δοξολογούν χωρίς ενδοιασμούς την παρακμή και ας μην τους οδηγεί σε μία εκ νέου στροφή και καταφυγή στο φως, μακριά από την τωρινή σκοτεινιά ετούτου του κόσμου.

Βιώνει κανείς ολοένα και λιγότερα, βυθίζεται στην λησμονιά και βάζει στην άκρη τους συναισθηματισμούς του χθες, μεγάλωσε - βλέπεις - και άλλαξαν τα ενδιαφέροντα.

Όλος αυτός ο κόσμος που κάποτε αντιδρούσε, στρογγυλοκάθεται τώρα σε ειδεχθείς εικονικούς θρόνους, μοιράζει διαταγές και προσταγές, ξεχνά πως κάποτε αν μη τι άλλο υπήρχε ειλικρίνεια.

Ζει, θέλω να πω ο καθένας μέσα στην απροκάλυπτη ψευτιά που την γαρνίρει μάλιστα και με το άρωμα του εκσυγχρονισμού ή της απόκτησης δικαιωμάτων πρόσβασης στην εκτυλισσόμενη τεχνολογική αλλά αποθεωτική από πλευράς παροχών μιζέρια.

Κόσμος χωρίς πάθη και συναισθήματα, ή μάλλον κόσμος που βολεύεται στον καθωσπρεπισμό που αποδοκίμαζε στο παρελθόν, είναι ο κόσμος που σήμερα κυβερνά, αυτός που κάποτε συστρατευόσουν και που τώρα απολαμβάνει τα υλικά αγαθά, αυτός που έτρεχες στα χωράφια και ονειρευόσουν μια άλλη κοινωνία μέσα από τις υποσχέσεις για διαρκή πίστη και ελπίδα.

Δεν υπάρχει όμως πια γνήσιο αντάμωμα, δεν υπάρχει «Runion», που λένε, απουσιάζει ο αυθορμητισμός και υπερισχύει το μέτρο, η τάξη και η καθοδηγητική πορεία ώστε να γίνονται πράγματα αρκεί και μόνο για να επιστρέφει κανείς σε κάτι που έχει πεθάνει οριστικά.

Ακούς λοιπόν καθημερινά τους ανθρώπους να λένε πως κάποτε όλα ήταν καλύτερα, πως υπήρχε διάθεση και όρεξη, πως οι υποθέσεις λύνονταν με συζήτηση και διάλογο και πως πάνω απ΄όλα προείχε το κοινό συμφέρον.

Αναρωτιέμαι όμως: το σήμερα δεν προσφέρει άραγε το καινούργιο και το ξεχωριστό που να βοηθά στο ξεπέρασμα όλης αυτής της πολυπλοκότητας στην καθημερινότητα, από τις συναλλαγές, τις φιλίες μέχρι τις διαπροσωπικές σχέσεις; Δεν υπάρχει καν η δυνατότητα να καταφεύγει κανείς στην τωρινή του ξεγνοιασιά, με τις υλικές απολαύσεις και δυνατότητες;

Και γιατί να χρειάζεται ένα ξεχασμένο παρελθόν από πλευράς δράσης και να μην επικεντρώνεται κανείς στο τώρα και τα πλεονεκτήματά του, τουλάχιστον από πλευράς εγγύησης των απολαύσεων που του προσφέρει;

Δεν υπάρχει απάντηση σε όλα αυτά. Να θυμίσω μόνο ότι ακόμη και η πολιτική εξουσία αναμιμνήσκεται δια των βουλευτών της, τον «ήρεμο» διάλογο στο δοξασμένο παρελθόν τις «έντιμες» αντεγκλήσεις στο κοινοβούλιο, τα «βροντερά» συνθήματα των πολιτών που προσέρχονταν στις προεκλογικές συγκεντρώσεις.  Ακόμη και αυτοί λησμονούν τις «παλιές καλές εποχές».

Δικαιολογημένο όλο αυτό μιας και οι κομματικοί στρατοί μετέρχονται πια άλλες μεθόδους. Όμως η απορία παραμένει και για τους πρώην αντιστεκόμενους και νυν κυρίαρχους και για τους νεόκοπους καρεκλοκένταυρους των κομμάτων αλλά και τους επιτελάρχες στους Θεσμούς: Προς τι η ανάμνηση για το πριν;

Το μόνο σίγουρο είναι πως από ένα σημείο και μετά δεν υπάρχει επιστροφή, που έλεγε και ο Franz Kafka. Επίσης σίγουρο είναι όμως πως και οι παλινδρομήσεις απευθύνονται στην νοσταλγία για την καθαρότητα των λέξεων. Πριν ακόμη κυριαρχήσει η μιζέρια των  υποσχετικών από θέση ισχύος.

Διαφορετικά βέβαια είναι τα πράγματα στις διαπροσωπικές σχέσεις, στις συναλλαγές, τις επαγγελματικές σχέσεις, τις φιλίες και τις «γνωριμίες». Τις ενώνει όμως η κοινή αναζήτηση για τις περιβόητες «παλιές καλές εποχές».

Γιατί όταν οι εμπλεκόμενοι γυρνούν το βλέμμα τους στο τώρα και αντικρύζουν τον εαυτό τους βουτηγμένο στην ιδιοτέλεια και τις εμμονές για το κέρδος, μάλλον νοιώθουν πως είναι εγκλωβισμένοι στην χαοτική συνήθεια των κάθε λογής υποχρεώσεων. Θυμούνται δε το πρώτο τους ξεκίνημα με την έκδοση της ταυτότητας και της εισόδου στην αγορά εργασίας και κουνούν απλά το κεφάλι.

Η χαρά του νέου ενήλικα αντικαθίσταται από το στρες του μεσήλικα, την σωματική αλλαγή του υπερήλικα και πάει λέγοντας. Κάτι που δεν είχαν οι «παλιές καλές εποχές».