Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Η συντηρητική στροφή των κοινωνιών συμπίπτει με την άρνηση πολλών πολιτών να σκεφθούν, να προβληματιστούν αλλά πάνω απ' όλα να συμμετέχουν ενεργά στις διαδικασίες αλλαγής των κοινωνιών, που αργά αλλά σταθερά συντελούνται, καθώς τα προβλήματα έχουν κορυφωθεί και οι νοοτροπίες σταδιακά αλλάζουν. 

Το σύστημα εξουσίας βέβαια, κάνει το κάθε τι προκειμένου να εγκλωβίσει τους πολίτες σε μία κατ' επίφαση κανονικότητα που μεταφράζεται σε ασχολίες με κοινοτυπίες, με σχόλια και στείρους προβληματισμούς σε θέματα που άπτονται του ατομικού συμφέροντος και πάνω απ' όλα με ενδεικτική αδιαφορία απέναντι στο ποιοτικό. 

Η ενασχόληση με τον άλλο τείνει να γίνει συνήθεια, την ίδια στιγμή που η συλλογικότητα αντιμετωπίζεται με εχθρότητα από το επίσημο κράτος. Σε όλες τις διαδικασίες και τα στάδια της εκπαίδευσης επικρατεί η ξεχωριστή αντιμετώπιση των δικών μας ανθρώπων και μάλιστα των πολύ δικών μας. Κατόπιν αυτού, ακολουθεί η περισπούδαστη αντιμετώπιση του διαφορετικού του κάθε διαφορετικού με την ειρωνεία και την χλεύη, και στην καλύτερη περίπτωση με την λύπηση.

Αυτό αποτελεί -δηλ. η νοοτροπία- τον λόγο που η ελληνική κοινωνία βρίσκεται επιεικώς σε στασιμότητα όλα αυτά τα χρόνια και που μόλις το τελευταίο διάστημα μετά από μεγάλη κοινωνική πίεση γίνεται κάτι σε ότι αφορά την διαφορετικότητα και με αυτό εννοώ τις ευαίσθητες και ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, τα Άτομα με Αναπηρίες αλλά και όλους όσοι έχουν επιλέξει διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό. 

Πάραυτα, η συντηρητική στροφή των κοινωνιών είναι σε εξέλιξη, παράλληλα πάντα με την προσπάθεια για κοινωνική αλλαγή. Εν ολίγοις, ο κόσμος τρόπον τινά είναι χωρισμένος σε μία πλειοψηφία που εξακολουθεί να μην ενδιαφέρεται, και μία μειοψηφία (που παρά ταύτα είναι σημαντική), η οποία προσπαθεί να αλλάξει άρδην τα δεδομένα.  

Συντηρητισμός σημαίνει η λειψή αντιμετώπιση καίριων προβλημάτων με την βοήθεια ξεπερασμένων πρακτικών, με την βία στην οικογένεια και το σχολείο, μέχρι την απομόνωση και περιθωριοποίηση των ανθρώπων που έχουν πραγματικά να πουν και να προτείνουν κάτι. 

Δεισιδαιμονία και προλήψεις, «ματάκια» και άλλου τύπου «μαγικά» για να μην μας ματιάσουν, και πολλά άλλα παρόμοια προϊόντα μιας άλλης απαίδευτης εποχής, όπου ο μορφωμένος δεν ήταν παρά  σταγόνα στον ωκεανό, κάνουν την εμφάνισή τους και σε πολλά νέα ζευγάρια. Το αποκαρδιωτικό θέαμα επίσης, στις παραλίες είναι μία μικρογραφία του τι κοινωνία υφίσταται, το ίδιο όπως και στους δρόμους και τα κέντρα διασκέδασης.

Ως προς δε την ορθοδοξία και τους ναούς, για να συμπληρωθεί το παζλ, χαρακτηριστικές είναι οι εικόνες με αρκετούς ιερωμένους και εκπροσώπους παραθρησκευτικών οργανώσεων να ξορκίζουν τα εμβόλια, χαρακτηρίζοντάς τα ως το ύψιστο κακό. Και όλα ασφαλώς με τις ευλογίες του Υπέρτατου Όντος, που κατά την ταπεινή τους άποψη θα τιμωρήσει εκ νέου τον άνθρωπο δαίμονα. 

Πώς θα μπορούσε να καταλαγιάσει αυτός ο υπερσυντηρητισμός σε ένα σημαντικό κομμάτι των κοινωνιών; Και αναφέρομαι στον πληθυντικό, γιατί και στην υπόλοιπη Ευρώπη το πρόβλημα εντείνεται. 

Πιστεύω πως η μόνη λύση είναι οι άνθρωποι να θελήσουν στην πλειοψηφία τους να μάθουν, να διαβάσουν, να μορφωθούν. Είναι σίγουρα πολύ δύσκολο στην εποχή της πλήρους αυτοματοποίησης να προτείνει κανείς την επιστροφή στις σελίδες των βιβλίων, που για κάποιους έχουν να ανοιχτούν από τότε που πήγαιναν σχολείο ή σπούδαζαν στα Πανεπιστήμια. Τίποτε, όμως, δεν είναι ακατόρθωτο. Με τον καιρό τα πράγματα θα αλλάξουν και όσοι αρνούνται να σκεφθούν, θα λιγοστεύουν.

Γιατί έχει και τα καλά της η εξέλιξη της επιστήμης, των γραμμάτων και των τεχνών. Οι ορίζοντες ανοίγουν όσο οι τεχνολογικές προκλήσεις περιπλέκουν την γνώση και φτιάχνουν ποικιλόμορφους δημιουργικούς λαβυρίνθους, που μόνο με την βοήθειά της διερευνώνται. 

Και εμπλουτισμός της γνώσης σημαίνει ενεργοποίηση της σκέψης και δραστηριότητα του νου χάριν της κοινωνικής εξέλιξης. 

Γιατί για όλα θα πρέπει να υπάρχουν απαντήσεις.