Σχέσεις στοργής

 Της Κύρας Αδάμ

Από τη μία ο αυξανόμενος φόβος -που υπονοεί τρόμο- για την ραγδαία εξάπλωση και αδυναμία αντιμετώπισης της παραλλαγής Δ του COVID σ' ολόκληρη την Ευρώπη, από την άλλη η ήττα του γερμανογαλλικού άξονα να πείσουν την πλειοψηφία των Ευρωπαίων ότι δεν πρέπει να κόψουν τον ομφάλιο λώρο με τη Ρωσία, στην εποχή του πολιτικού λυκόφωτος της καγκελαρίου Α. Μέρκελ από την ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή, δεν επέτρεψαν στην Άγκυρα και το Βερολίνο να επισφραγίσουν και πανηγυρίσουν το συνολικό comeback της Τουρκίας στην ΕΕ στο πρόσφατο Συμβούλιο Κορυφής.

Έστω και αν η Α. Μέρκελ έδωσε τα ρέστα της για να μην φανεί αναξιόπιστη στις υποσχέσεις της προς τον Ερντογάν, πιέζοντας για την άμεση και μεγάλη χρηματοδότηση της Τουρκίας για το μεταναστευτικό και την άνευ όρων πλήρη αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ - Τουρκίας, η οποία αν ολοκληρωθεί θα οδηγήσει την Τουρκία -τα προσόντα και τις υπηρεσίες της -στην «καρδιά» της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ.

Φυσικό είναι η Άγκυρα να δείχνει τη δυσφορία της για τα αποτελέσματα ενός Συμβουλίου, που δεν έστρωσε το κόκκινο χαλί για την Τουρκία στην ΕΕ.

Η ΕΕ βέβαια, επισφράγισε την ήδη ειλημμένη απόφαση, από προηγούμενα Συμβούλια, για την αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ - Τουρκίας σε νέους τομείς, όπως πχ οι υπηρεσίες κλπ. (Υπενθυμίζεται ότι η αναβάθμιση αυτή έγινε εφικτή μόνον όταν η ελληνική κυβέρνηση πέρυσι τον Οκτώβριο και Δεκέμβριο αποφάσισε να μην χρησιμοποιήσει τα βαριά όπλα της, δηλαδή την αντίρρησή της στην Αναβάθμιση αυτή, αν η Τουρκία δεν σταματούσε ολοσχερώς την επιθετική τακτική της για έρευνες στην ελληνική και κυπριακή ΑΟΖ. Η Αθήνα τότε συμβιβάστηκε με την αποχώρηση του Ορούς Ρέις και τον δικό της περιορισμό φύλαξης της ελληνικής κυριαρχίας μόνο μέχρι τα 6 ν.μ. και όχι των συμφερόντων και δικαιωμάτων της στην ΑΟΖ).

Όμως, οι Ευρωπαίοι δεν έδωσαν τώρα το αναμενόμενο δώρο στην Τουρκία. Συμφώνησαν δηλαδή, «ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να συζητήσει με την Τουρκία κατά τρόπο σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο για την ενίσχυση της συνεργασίας σε διάφορους τομείς κοινού ενδιαφέροντος, υπό τις καθορισμένες προϋποθέσεις που τέθηκαν τον Μάρτιο, καθώς και σε προηγούμενα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Σύμφωνα με το πλαίσιο αυτό, σημειώνει την έναρξη εργασιών σε τεχνικό επίπεδο για εντολή σχετικά με τον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ - Τουρκίας και υπενθυμίζει την ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι τρέχουσες δυσκολίες στην υλοποίηση της τελωνειακής ένωσης και να εξασφαλιστεί η ουσιαστική εφαρμογή της σε όλα τα κράτη μέλη. Η εντολή αυτή μπορεί να εγκριθεί από το Συμβούλιο με την επιφύλαξη πρόσθετης καθοδήγησης από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο...».

Με άλλα λόγια, οι Ευρωπαίοι για να μην χάσουν και τα τελευταία ίχνη αυτοεκτίμησής τους, υπενθυμίζουν στην Τουρκία ότι είναι υποχρεωμένη να εφαρμόσει την Τελωνειακή Ένωση και με την Κύπρο, κάτι που η Άγκυρα αρνείται να πράξει πάνω από μια εικοσαετία, έστω και αν η Τ.Ε. «τρέχει κανονικά» για τις άλλες χώρες μέλη. Επιπροσθέτως, η εντολή εκσυγχρονισμού της Τελωνειακής Ένωσης παραμένει στα χέρια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, δηλαδή στα χέρια των κρατών μελών, δηλαδή στα χέρια της Κύπρου και της Ελλάδας αν ποτέ θελήσουν να χρησιμοποιήσουν τα όπλα τους...

Επιπροσθέτως, για να μην χάσουν και την τελευταία αυτοεκτίμησή τους, οι Ευρωπαίοι επανέλαβαν την δέσμευσή τους σε επίλυση του Κυπριακού με τα Ψηφίσματα του ΟΗΕ (που η Άγκυρα έχει πετάξει ήδη στα σκουπίδια). Όμως δεν έχουν καμιά αντίρρηση να επαναληφθεί η Άτυπη Πενταμερής στο Κυπριακό, (με την Τουρκία να προωθεί τη λύση των δύο κρατών). Ομοίως δεν είχαν καμιά αντίρρηση να περιφέρεται στους διαδρόμους των Βρυξελλών ο Τ/Κ ηγέτης Ταλάτ ως «καλεσμένος» του γ. γραμματέα του ΟΗΕ Γκουτιέρες, ο οποίος περιφερόταν και αυτός στις Βρυξέλλες και είχε συνάντηση με τον Πρόεδρο της Κύπρου, γεγονός που έκανε την Άγκυρα να απαιτήσει τη συνάντηση Γκουτιέρες - Ταλάτ... (Ο Γκουτιέρες αναμένεται να υποβάλει την Έκθεσή του για το Κυπριακό στο Συμβούλιο Ασφαλείας μέσα στον Ιούλιο).

Έμενε ανοιχτό το μεταναστευτικό, με την Τουρκία να έχει εμπιστευθεί το Βερολίνο για απρόσκοπτη μεγάλη χρηματοδότηση της τουρκικής κυβέρνησης για να μην στείλει η Άγκυρα τους μετανάστες στην Ευρώπη.

Αν και μένει ανοιχτός ο διάλογος υψηλού επιπέδου ΕΕ - Τουρκίας για το μεταναστευτικό, οι Ευρωπαίοι στο Συμβούλιο αυτό ξεφορτώθηκαν το θέμα με μια και μόνον παράγραφο για να πιστοποιήσουν ότι «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να υποβάλει χωρίς καθυστέρηση επίσημες προτάσεις για τη συνέχιση της χρηματοδότησης υπέρ των Σύρων προσφύγων και των κοινοτήτων υποδοχής στην Τουρκία, την Ιορδανία, τον Λίβανο και άλλα σημεία της περιοχής, σύμφωνα με τη δήλωση που εξέδωσαν τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Μάρτιο του 2021 και στο πλαίσιο της συνολικής μεταναστευτικής πολιτικής της ΕΕ».

Έτσι, η Τουρκία θα πάρει μόνον περίπου 3 δις ευρώ, (από τα 6 δις που είχε υποσχεθεί η Μέρκελ) και θα περιμένει ...να λύσουν πρώτα οι Ευρωπαίοι τα εσωτερικά προβλήματά τους για το μεταναστευτικό, καθώς και πάλι δεν μπορούν να συνεννοηθούν στη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών στο εσωτερικό της Ένωσης και τη διανομή τους στις χώρες μέλη.