Πέρασαν οι εποχές όπου η κριτική αποτελούσε το όπλο και την δυνατότητα των πολιτών να διατυπώσουν τις ενστάσεις τους στα πολιτικά δρώμενα. Πέρασαν εκείνες οι ατελείωτες ώρες συζητήσεων και εποικοδομητικής ανταλλαγής απόψεων με συμμέτοχους αναρίθμητους εθελοντές που θεωρούσαν αυτονόητη την κριτική στα πάντα, στον τρόπο ζωής, την μόδα και τα κανάλια μαζικής επιρροής.

Αυτή τη σιωπή που συναντάς καθημερινά, αυτό το συνεχές ανούσιο και ανόητο κουβεντολόι στα social media χωρίς κανέναν απολύτως στόχο και σκοπό παρά μόνον την εκδήλωση εξάρσεων και απωθημένων που προκαλούνται από την συμβατική βαρεμάρα, όλο αυτό το ανεμοσκόρπισμα που έχει και λόγο και αιτία, αποφέρει την γενικευμένη σήψη στο όνομα ενός νέου brave new world, ενός κόσμου που υποδουλώθηκε μέσα στην συμβατικότητά του, ξεπουλώντας κάθε τι στο όνομα μιας γενικόλογης καλοπέρασης και βολέματος, χωρίς αξίες και όνειρα στην ζωή.

Φαίνεται πως πολύς κόσμος εναπόθεσε τις ελπίδες του σε τετριμένες ενασχολήσεις προς τέρψιν της εφήμερης διάθεσης και σε προβεβλημένες αξίες ότι ζωή σημαίνει  χαβαλές, ποτό, σεξιστικά πειράγματα και καταναλωτική μανία. Δεν είναι μόνο ο τρόπος που κανείς διασκεδάζει, ούτε τα μέσα που χρησιμοποιεί, είναι πολύ απλά το συμβόλαιο ζωής που έχει υπογράψει, συνοδευόμενο από αναρίθμητες στερήσεις ουσίας στην ζωή αυτή, λησμονώντας οριστικά για ποιο λόγο ήρθε σε τούτο τον κόσμο και τι αξίες πρέπει να υπερασπιστεί.

Αν κάποιοι αποστέρησαν από τους πολίτες την διάθεση να ασκήσουν γόνιμη κριτική πως ζωή δεν είναι τούτη εδώ η ελαφρότητα, συνοδευόμενη από πλείστες ανοησίες για να περνά άσκοπα ο καιρός, αν κάποιοι πλάσαραν κοινωνικά μοντέλα που υιοθετήθηκαν με ευκολία από την μάζα, αυτό δεν είναι παρά μια ακόμη συνταύτιση με μια χωρίς σκοπούς πόρευση στην αποκρυπτογράφηση της καθημερινότητας, η οποία αποκρύβει επιμελώς την ουσία πίσω από τα κάθε λογής παρασκήνια, εμποδίζοντας τους πολίτες να δουν τι αξίζει πραγματικά να κάνουν πέρα από το να χασκολογούν, να σχολιάζουν και να περιαυτολογούν.

Στην Αθήνα του 8ου 4ου πΧ αιώνα, το ρητό του Θουκιδίδη «άνδρες γάρ πόλις» αποκρυστάλλωνε με εύγλωττο τρόπο την ζωή στην πολιτική κοινότητα, την συμμετοχή στις αποφάσεις και τον πολιτισμό που ανέδυε ένας συγκλονιστικός τρόπος ζωής που κληροδότησε φιλοσοφικές σχολές, μνημεία, τέχνη, ποίηση και ζωντανό λογοτεχνικό πνεύμα. Έχουν περάσει χιλιάδες χρόνια από τότε και η σκέψη αυτή  είναι αξεπέραστη, παρά το γεγονός ότι για την ανάλυση της σκέψης αυτής εξακολουθούμε να συμβουλευόμαστε ξένα δοκίμια και μελέτες.  

Θέλω να πω ότι η πνευματική φτώχεια της χώρας εξακολουθεί να προσβάλλει το μεγαλείο εκείνης της εποχής, να βεβηλώνει με κάθε τρόπο ό,τι καλό δημιουργήθηκε από πολίτες που ήταν παρόντες στην δημιουργία των νόμων και οι οποίοι είχαν υποβάλλει αυτήν ακριβώς την δημιουργία στην δοκιμασία της αμφισβήτησης γιατί μόνο έτσι θεωρούσαν πως μπορεί να πάει μπροστά ο κόσμος.

Ό,τι κατακτούσαν, το περνούσαν στην κυριολεξία από κόσκινο -δεν το θεωρούσαν δεδομένο- αυτή ήταν η πανηγυρική κατάκτηση της δημοκρατίας, η πορεία προς τα εμπρός γιατί τίποτε δεν είναι δεδομένο σε μια πραγματική δημοκρατία. Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει σήμερα, όπου αυτό που μπορεί να κατακτηθεί, θεωρείται θέσφατο, και οι νόμοι δεν αλάζουν γιατί έτσι τους βρήκαμε. Η ουσία λοιπόν, στον σημερινό κόσμο, είναι η εγγύηση των απολαύσεων, η επανάληψη, το δοκιμασμένο (αλήθεια από ποιον άραγε;) και η παράδοση που πρέπει να διαφυλάττεται στο όνομα ενός γενικού και αόριστου σεβασμού στο παρελθόν. Η κριτική ούτως ειπείν είναι περίπου απαγορευμένη. Δεν πρέπει να αμφισβητηθεί αυτός ο κόσμος, δεν πρέπει να αλλάξει η παράδοση που προσφέρουν απλόχερα εκκλησία και  κράτος, με θεσμούς που έρχονται από αλλού, δεν πρέπει να ασκηθεί η παραμικρή κριτική γιατί έτσι δημιουργείται ρήγμα στο κατεστημένο, να το πούμε έτσι απλά.

Η κόκκινη γραμμή είναι λοιπόν, οριοθετημένη και η αντίδραση γκρουπαρισμένη αναλόγως την ηλικία. Είναι αυτός ο πραγματικός κόσμος; Με μια λέξη θα έλεγα πως ναι. Σκεπτόμενος, όμως, για μια ακόμη φορά, θα προτιμούσα να πω πως η αξία κρύβεται στα κρυμμένα μυστικά. Ο καθένας ας αναλογιστεί πού βρίσκονται αυτά τα μυστικά, αφού κάνει πρώτα την δέουσα αυτοκριτική του. Ας τα αναζητήσει πριν ο χρόνος μετρήσει αντίστροφα, αν δεν έχει ήδη μετρήσει για πολλούς.