Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Η Διεύθυνση  Προγραμματισμού  και  Αξιολόγησης  Ελέγχων  και  Ερευνών (ΔΙ.Π.Α.Ε.Ε.) και  οι  Υπηρεσίες  Ερευνών και Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων (Υ.Ε.Δ.Δ.Ε.) αποτελούν έναν σημαντικό βραχίονα στην επίτευξη των στόχων της Φορολογικής Διοίκησης. Η αποστολή τους εστιάζει τόσο στην καταστολή της φοροδιαφυγής, φοροαποφυγής  και  του  λαθρεμπορίου,  όσο  και  στην  ενίσχυση  της  εθελουσίας  συμμόρφωσης  και  τη δημιουργία  κλίματος  φορολογικής  δικαιοσύνης.

Ο επιχειρησιακός τους  σχεδιασμός περιλαμβάνει  τη  διενέργεια  ερευνών και  μερικών  επιτόπιων ελέγχων  και  βασίζεται  στην  αξιοποίηση πληροφοριών από διάφορες πηγές, εσωτερικές και εξωτερικές. Τα στοιχεία απολογισμού δράσης για το 2017 των εν λόγω υπηρεσιών δόθηκαν στην δημοσιότητα από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ).

Το έργο τους, για το 2017, σύμφωνα με τα στοιχεία, κρίθηκε ως επιτυχημένο, καθώς βάσει των αποτελεσμάτων που δόθηκαν στην δημοσιότητα, φαίνεται πως ξεπέρασαν κατά πολύ τους προβλεπόμενους στόχους του επιχειρησιακού σχεδίου.

Ο λόγος είναι ότι παρουσιάζεται αυξητική πορεία των αποτελεσμάτων των υπηρεσιών κατά την τριετή λειτουργία τους, σε επίπεδο πλήθους  διενεργούμενων ελέγχων και ερευνών, εντοπισμένης παραβατικότητας και διαφυγόντων εσόδων.

Συγκεκριμένα, το 2017 σε σχέση με το 2015 διενεργήθηκαν συνολικά 6.640 περισσότεροι  έλεγχοι (ποσοστό αύξησης 57,70%), εντοπίστηκαν 5.266 περισσότερες επιχειρήσεις με παράβαση (ποσοστό αύξησης 160,50%), ενώ η αύξηση της απόδοσης των ελέγχων  οδήγησε σε  άνοδο  των  ποσοστών  της  εντοπισμένης  παραβατικότητας από 28,51% σε 47,10%. Αντίστοιχα, τα    συνολικά  εντοπισθέντα  διαφυγόντα  έσοδα  παρουσίασαν  πολύ σημαντική  άνοδο.

Έσοδα Ερευνών Φοροδιαφυγής (πλην των Ερευνών Απάτης στον Κοινοτικό Φ.Π.Α.)

Από την διενέργεια  330 ερευνών (πλην της απάτης στον κοινοτικό Φ.Π.Α.) προέκυψαν παραβάσεις σε 197 επιχειρήσεις, διαφυγόντα  έσοδα από  φόρους  36.388.150,62, ενώ  τα  πρόστιμα  Ε.Λ.Π.  ανήλθαν  σε  26.566.374,84. Συνολικά, τα διαφυγόντα έσοδα των  λοιπών ερευνών ανήλθαν σε 62.954.525,46 .

Έσοδα Ερευνών Εισαγγελικών Παραγγελιών

Ολοκληρώθηκαν έρευνες σε 363 Α.Φ.Μ. στο πλαίσιο εισαγγελικών παραγγελιών έναντι στόχου 240. Τα εντοπισθέντα  διαφυγόντα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 25.612.873,54 και τα επιβληθέντα πρόστιμα Ε.Λ.Π. σε 3.562.520,37. Τα συνολικά διαφυγόντα  έσοδα  από έρευνες εισαγγελικών παραγγελιών προσδιορίζονται σε  29.175.393,91.

Μείωση διαφυγόντων εσόδων

Στην στοχοθεσία του 2017, δίνεται για πρώτη φορά έμφαση στην ταχύτητα εντοπισμού των εξαφανισμένων  εμπόρων, ώστε μέσω της έγκαιρης απενεργοποίησης του κοινοτικού τους Α.Φ.Μ. να  αναστέλλεται η δράση τους. Στο πλαίσιο αυτό, ο στόχος του έτους 2017 περιέλαβε περιορισμό των διαφυγόντων εσόδων από  εντοπισμένες τέτοιες περιπτώσεις έως το ποσό των 30.000.000. 

Κατά το 2017, τα προσδιορισθέντα διαφυγόντα έσοδα από τις 81 περιπτώσεις εντοπισμού εξαφανισμένων εμπόρων ανήλθαν συνολικά σε 23.062.645,58. Ως εκ τούτου, ο τιθέμενος στόχος μη υπέρβασης του ποσού των 30.000.000 έχει σύμφωνα με τα στοιχεία επιτευχθεί. Σημαντική βελτίωση παρουσιάζει και η μεταβολή του  δείκτη ταχύτητας δράσης των υπηρεσιών, ο οποίος  εκφράζει την  αναλογία των συνολικά εντοπισθέντων διαφυγόντων εσόδων απάτης στον κοινοτικό Φ.Π.Α. προς τον αριθμό των απενεργοποιηθέντων κοινοτικών Α.Φ.Μ.

Η  δράση  των  Υπηρεσιών  στον  εντοπισμό  εξαφανισμένων εμπόρων

Κατά τη διάρκεια της τριετίας εντοπίστηκαν 222 εξαφανισμένοι έμποροι, ενώ η ταχύτητα εντοπισμού τους βελτιώθηκε σημαντικά περιορίζοντας το ύψος των διαφυγόντων εσόδων ανά εξαφανισμένο έμπορο από  1,7  εκ.  το  2015 σε  0,284  εκ. το 2017.

Στόχοι και Αποτελέσματα Μερικών Επιτόπιων Ελέγχων

Το 2017 διενεργήθηκαν 4.346 στοχευμένοι μερικοί επιτόπιοι έλεγχοι, έναντι ετήσιου στόχου 4.000. Το ποσοστό  κάλυψης του στόχου έως 31/12/2017 ανήλθε σε 108,65%.

Έρευνες Φοροδιαφυγής και Λαθρεμπορίου (πλην Ενδοκοινοτικής Απάτης Φ.Π.Α.)

Ολοκληρώθηκαν 330 λοιπές έρευνες έναντι ετήσιου στόχου 80. Ποσοστό υπέρβασης στόχου 412,50%. Οι ως άνω έρευνες αφορούσαν λοιπά θέματα πλην Φ.Π.Α., όπως επεξεργασίες κατασχεμένων, αδήλωτα εισοδήματα, προσαυξήσεις  περιουσίας,  εικονικότητα  φορολογικών  στοιχείων,  λαθρεμπορία κλπ. 

Συγκεκριμένα, διενεργήθηκαν 76 έρευνες που αφορούσαν επεξεργασία λογαριασμών και 254 με λοιπά  φορολογικά θέματα.

Παραβατικότητα λοιπών ερευνών φοροδιαφυγής & λαθρεμπορίου (πλην ενδοκοινοτικής απάτης ΦΠΑ)

Από  τους  άνωθεν  ελέγχους  εντοπίστηκαν παραβάσεις  σε 197 επιχειρήσεις. Το ποσοστό εντοπισμένης παραβατικότητας ανήλθε  59,70% έναντι ετήσιου τιθέμενου στόχου τουλάχιστον  40%.

Έρευνες Απάτης στον ενδοκοινοτικό Φ.Π.Α.

Διενεργήθηκαν 124 έρευνες - έλεγχοι Φ.Π.Α. έναντι τιθέμενου ετήσιου στόχου 110. Ποσοστό κάλυψης στόχου 112,73%.

Παραβατικότητα ερευνών στον ενδοκοινοτικό ΦΠΑ

Από την διενέργεια 124 ερευνών Φ.Π.Α, προέκυψαν 81  περιπτώσεις εντοπισμού εξαφανισμένων εμπόρων, που συνδέονται με ενδοκοινοτική απάτη στον Φ.Π.Α.. Η εντοπισθείσα παραβατικότητα ανήλθε σε 65,32% έναντι τιθέμενου ετησίου στόχου 35%.Στις περιπτώσεις εντοπισμού εξαφανισμένων έμπορων  ακολουθήθηκε η διαδικασία απενεργοποίησης του κοινοτικού ΑΦΜ, (ΠΟΛ. 1200/2014).

Έρευνες κατόπιν Εισαγγελικής Παραγγελίας

Περαιώθηκαν 363 έλεγχοι ΑΦΜ από Εισαγγελικές Παραγγελίες έναντι στόχου 240 ελέγχων (ποσοστό  κάλυψης ετήσιου στόχου 151,25%). Διαπιστώθηκαν παραβάσεις σε 131 περιπτώσεις (ποσοστό παραβατικότητας 36,09%).