Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Τι θα γίνει τελικά με τον Ντόναλντ Τραμπ; Θα κρατήσει πολύ αυτό το σήριαλ με τις αψιμαχίες με τα αμερικάνικα ΜΜΕ και την διαφαινόμενη κοκορομαχία στα social media, που κερδίζουν πόντους σε σχέση με τις εφημερίδες και τα κανάλια μετά τις υποδείξεις του για σαμποτάζ σε αυτά; Είναι όλα αυτά, άραγε, ένα νέο φαινόμενο άσκησης πολιτικής στα όρια της φαιδρότητας ή απλά για ακόμη μια φορά οι Αμερικανοί  δίνουν σόου και γίνονται περίγελως όταν όλος ο κόσμος φλέγεται από τις πολιτικές και οικονομικές αντιπαραθέσεις μέχρι τους πολέμους και την προσφυγιά;

Να είναι, λέτε, όλο αυτό το σκηνικό η απόλυτη παρακμή του δυτικού μοντέλου κυριαρχίας μετά το δράμα της ευρωζώνης και την ανεργία που πλήττει πολλές χώρες της ΕΕ; Ή μήπως τεχνηέντως μπαίνει ο κόσμος και πάλι στην διαδικασία  της αναγκαστικής αποδοχής ενός νέου μοντέλου ζωής, που αν μη τι άλλο προκαλεί με την ραγδαία υποβάθμιση του πνευματικού επιπέδου και την μετατροπή του πολιτικού διαλόγου σε καρναβάλι;

Πρόκειται, πιστεύω, για μια καθαρή ήττα της σόου - μπίζνες, όταν ακόμη και ο πιο φαιδρός δεν θα έμπαινε στην διαδικασία να ακούσει τα λεγόμενα του Τραμπ, που επιμένει να καταφεύγει σε  κακογουστιές και κιτς επιχειρηματολογίες. Σαφώς και η θητεία του Μπάρακ Ομπάμα παρά τις συνήθεις αμερικανικές στρατιωτικές επεμβάσεις με τα αντίστοιχα αποτελέσματα είχε μεγαλύτερο ενδιαφέρον, σαφώς μιλάμε εδώ για έναν αξιοπρεπή παρά τις μύριες όσες διαφωνίες εκπρόσωπο της αμερικάνικης πολιτικής στα όρια του ανεκτού. Δεν θα μπορούσαμε καν να συγκρίνουμε τις δύο αυτές παρουσίες, μπορούμε, όμως, να προβληματιστούμε για τις επιλογές πολλών Αμερικανών που καμαρώνουν με τις αστειότητες Τραμπ.

Είναι χρέος μας, θα έλεγα, να ακονίσουμε το μυαλό μας για το πού βαδίζουμε ως ανθρωπότητα, όταν επιλέγουμε στην εξουσία παρόμοιους ηγέτες και μάλιστα τους παρουσιάζουμε και ως χαρισματικούς ή χιουμορίστες. Για να απαντήσω στο αρχικό μου ερώτημα, θα έλεγα ότι η κατάντια της πολιτικής διαμορφώνεται πλέον καθαρά στο πεδίο της φαιδροποίησης των επιχειρημάτων, στην ακραία απομυθοποίηση των θεσμών και στην παραποίηση της ιστορίας. Αυτό που γίνεται στις ΗΠΑ με τον Ντόναλντ Τραμπ έχει πάντως ξανασυμβεί στο παρελθόν αλλιώς με ολέθρια όμως αποτελέσματα, με ηγέτες σαν τον Χίτλερ και τον Στάλιν που έβαψαν με αίμα τα χέρια τους, θυσιάζοντας και εκτελώντας  εκατομμύρια ανθρώπους.

Η διαφορά τώρα είναι βέβαια ότι κανείς δεν θα τολμούσε να επιχειρήσει νέο παγκόσμιο πόλεμο ή εκκαθαρίσεις, καθώς οι μάζες πλέον θα στρέφονταν κατά της ίδιας τους της εξουσίας, χωρίς να παγιδευτούν στα γνωστά εθνοπατριωτικά διλήμματα. Το γνωρίζουν πολύ καλά αυτό οι εξουσίες ανά τον κόσμο αλλά παρόλα αυτά κανείς δεν τους εμποδίζει να εμπαίζουν τους πολίτες κατά το δοκούν. Θα πει βέβαια κάποιος: Δεν υπάρχει σύγκριση με την απόλυτη καταστροφή των δύο παγκοσμίων πολέμων. Θα συμφωνήσω. Όμως, καλό θα είναι να μην παραβλέπουμε πού θα μπορούσε να οδηγήσει η επιλογή ανθρώπων στον εξουσιαστικό θώκο σαν τον Τραμπ ή τον Πούτιν που από ένα σημείο και μετά δεν μπορούν να ελεγχθούν, ο μεν Τραμπ για τις ρατσιστικές του θεωρίες, ο δε Πούτιν για το εθνικιστικό μεγαλορωσικό του όραμα.

Προς το παρόν πάντως, βιώνουμε μία εποχή όπου οι ηγέτες πολλών χωρών απέχουν παρασάγγας από την κοινή λογική, από την άσκηση σώφρονος διακυβέρνησης. Βιώνουμε μία γκρίζα ατμόσφαιρα και από πλευράς ηγετών και από πλευράς κινητοποίησης των πολιτών.

Είμαστε σε μια εποχή όπου τα μηνύματα δεν είναι ηχηρά παρά τις ενίοτε σοβαρές διαμαρτυρίες χιλιάδων ανθρώπων κατά της παγκοσμιοποίησης. Το πιο επικίνδυνο απ' όλα, όμως, είναι η απώλεια των οραμάτων για μια καλύτερη ζωή, ο εγκλεισμός του καθενός στο καβούκι του και η απόλυτη απομόνωσή του. Πιο επικίνδυνο απ΄ όλα είναι που υπάρχουν πολλοί που θεωρούν πως αυτός ο κόσμος είναι ο καλύτερος δυνατός και επιμένουν στην άποψή τους. Σίγουρα δεν θα μπορούσαν να απουσιάσουν και εκείνοι από την σημερινή πραγματικότητα. Το ίδιο, όπως και αυτοί που παρακινημένοι από περίεργα συναισθήματα μίσους για τον άλλο και εθνικιστικού παραληρήματος, επιλέγουν να εναποθέσουν τις τύχες τους σε ηγέτες σαν τον Ντόναλντ Τράμπ.