Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Οι δημοκρατίες δεν καταργούνται από τις επιθυμίες και απαιτήσεις του λαού παρά από την αυταρχικότητα των κυβερνήσεων, που στην προσπάθειά τους να επιβάλλουν το κάθε λογής νέο status, καταφεύγουν στην καταστολή των ατομικών ελευθεριών στο όνομα της υποτιθέμενης κοινωνικής δικαιοσύνης, γιατί πρέπει κάθε φορά να εφευρίσκεται και μια δικαιολογία όταν αυτή συμβαίνει.

Στην Βενεζουέλα, για παράδειγμα, το προπύργιο του κομμουναλισμού, δεν κινητοποιούνται οι πολίτες από την πιθανά υποκινούμενη φιλο-αμερικανική αντιπολίτευση παρά από το πάθος τους για την ελευθερία και την επιθυμία για μια καλύτερη ζωή. Μέσα στους πολίτες αυτούς συμπεριλαμβάνονται χιλιάδες νέοι που βλέπουν τις επιθυμίες τους να κατακρεουργούνται από ένα ολοκληρωτικό καθεστώς που δεν διστάζει να καταφύγει στην βία προκειμένου να προστατέψει τα συμφέροντά του.

Και δεν είναι μόνο η Βενεζουέλα το πρότυπο των μαρξιστικών καταλοίπων αλλά και η Χιλή, μια χώρα όπου αναφύονται επί δεκαετίες προοδευτικά ελευθεριακά κινήματα. Και στην Βραζιλία, όμως, οι πολίτες δεν αφήνουν τα πράγματα στην τύχη τους σε ότι αφορά τις κατηγορίες κατά της κυβέρνησης για διαφθορά, μη χρησιμοποιώντας παράλληλα ως σωσίβιο στις εσωτερικές υποθέσεις την αμερικανική ισχύ. Και εκεί διαδηλώσεις κατά των όποιων περικοπών και μεταρρυθμίσεων συγκλονίζουν την χώρα. Οι λαοί λοιπόν, της Λατινικής Αμερικής δεν επιθυμούν ούτε την καπιταλιστική κυριαρχία, ούτε, όμως και τα καθεστώτα απομεινάρια του όποιου φραξιονιστικού τάχα μαρξιστικού μοντέλου που δοκιμάστηκε και απέτυχε στην πράξη εδώ και δεκαετίες για τον απλά λόγο ότι κουμάντο έκανε η γραφειοκρατία και το κόμμα, με αποτέλεσμα όλα αυτά τα καθεστώτα να μην διαφέρουν σε τίποτα από τα πάλαι ποτέ σταλινικά.

Και ενώ όλα τούτα συμβαίνουν στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, η Ευρώπη παραμένει στάσιμη σε ότι αφορά τα κινήματα αυτοδιεύθυνσης και αυτονομίας, μια Ευρώπη σαφώς φοβική απέναντι στην πολυπολιτισμικότητα και αιτία δεν είναι μόνο η προσφυγική κρίση και η τρομοκρατία των τζιχαντιστών. Η ευρωπαϊκή ήπειρος βρίσκεται σε σοβαρή κρίση για πολλούς άλλους λόγους, αλλά κυρίως για την αποτυχία του εγχειρήματος για μια ευθυγραμμισμένη κοινοτική πολιτική. Βέβαια, αυτό πυροδοτεί ξενοφοβικές και εθνικιστικές υστερίες, αφενός στο όνομα της επιτακτικής επιστροφής στην εθνική πολιτική και αφετέρου μπροστά στον φόβο ισλαμοποίησης περιοχών της Ευρώπης και συγκεκριμένα των Βαλκανίων λόγω της επενδυτικής επιρροής της Τουρκίας και της Σαουδικής Αραβίας, όπως εκφράστηκε πρόσφατα από τον αυστριακό υπουργό Άμυνας.  

Η Ευρώπη, λοιπόν, κινδυνεύει περισσότερο από τις εθνοπατριωτικές τσιρίδες παρά από τις αντιδράσεις των λαών της λόγω των συνεχών περικοπών και της λιτότητας, που και πάλι ευνοούν την ακροδεξιά. Διαφορετικός ο προσανατολισμός των λαών ένθεν και εκείθεν του Ατλαντικού, την ίδια στιγμή που τα κράτη παγκοσμίως προσπαθούν να υπνωτίσουν μια και καλή τους πολίτες. Δεν υπάρχουν λοιπόν, πουθενά δημοκρατικά κράτη παρά ολιγαρχικά καθεστώτα που στηρίζονται από δεξιές, αριστερές, κεντρώες ή σοσιαλιστικές κυβερνήσεις. Δεν υφίστανται καν ατομικές ελευθερίες, που κατακτήθηκαν μετά από μακροχρόνιους αγώνες, δεν υφίσταται καν δίκαιη εργασία, όταν καταστρατηγούνται βασικά εργασιακά δικαιώματα, κατακτήσεις ετών και αυτά.

Αυτό που βλέπει κανείς σήμερα, είναι τις όποιες δημοκρατικές κατακτήσεις να καταργούνται στο όνομα ενός νέου διανθισμένου από την «ατομική πρωτοβουλία» νεοφιλελευθερισμού, που αποσκοπεί στην απόλυτη κυριαρχία επί των μαζών, προσφέροντας  όπως άλλοτε πότε πληθωρικά gadgets και πότε υποτιθέμενα ελεύθερο χρόνο που κανείς δεν μπορεί πλέον να απολαύσει. Το μόνο που υπάρχει την τωρινή εποχή είναι μια στείρα εργασιομανία στο όνομα της προσφοράς υπηρεσιών εν μέσω ενός συστήματος που καταπνίγει κάθε ελεύθερη φωνή. Και το κάνει αυτό με τρόπο και τακτ, με έμμεση λογοκρισία, γιατί πολύ απλά αν αυτό δεν συμβεί, θα βγουν στο δρόμο οι κυρίαρχοι του θεάματος στην προσπάθειά τους να δείξουν ότι είναι και αυτοί παρόντες στην προάσπιση των ατομικών ελευθεριών. Γιατί εκεί έχουμε φτάσει.

Αυταρχικά καθεστώτα παντού, με άρωμα ψευτοελευθερίας. Είναι κάτι σαν αυτό που λεγόταν κάποτε από τα χείλη σοβαρών μελετητών και επικριτών της υπερκατανάλωσης, ότι από το σύστημα ο πολίτης έχει φτάσει να μην αποζητά τίποτε περισσότερο παρά την εγγύηση των απολαύσεών του. Αυταρχισμός και καλλιέργεια κλίματος φόβου υπό την μόνιμη απειλή πως τα χειρότερα δεν έχουν έρθει ακόμη. Για να μην υπάρχουν επιθυμίες και απαιτήσεις από τους πολίτες και να μην μπαίνουν καν στον κόπο να αναρωτηθούν αν υπάρχει και πού δημοκρατία.