Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Ως αναξιόπιστο εταίρο θεωρεί η Γερμανίδα καγκελάριος τις ΗΠΑ παρά τις διαψεύσεις και οι διαφωνίες εντός G7 πλασάρονται καταλλήλως, παρά το γεγονός ότι πολλά γίνονται για το θεαθήναι και δεν ισχύουν κατ' ουσίαν. Δεν πάει πολύς καιρός από τότε που το κινητό τηλέφωνο της Άνγκελα Μέρκελ παρακολουθούνταν από την CIA και μια νέα διαμάχη - αυτή τη φορά σε πιο επίσημο επίπεδο - αναμένεται να τορπιλίσει τις διεθνείς συμμαχίες στα μάτια των πολιτών. Η Γερμανίδα καγκελάριος δήλωσε λοιπόν, πως η εποχή που η Ευρώπη μπορούσε να στηρίζεται σε άλλους έχει σε ένα βαθμό παρέλθει, εννοώντας φυσικά τις ΗΠΑ. Σε ποιο επίπεδο, όμως, έχει παρέλθει αυτή η εποχή; Και πώς μπορούμε να πιστέψουμε ότι στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ ή άλλων συμμαχιών για στρατιωτικές ενέργειες αυτή η εποχή παρήλθε; Αστεία πράγματα.

Το ότι οι ΗΠΑ δεν είναι πια αξιόπιστος εταίρος δεν σημαίνει ότι κόβονται μεμιάς οι σχέσεις με την Ευρώπη και ξεκινά ένας έντονος ανταγωνισμός. Ούτε βέβαια πολύ περισσότερο με αφορμή τάχα τις σχέσεις Τραμπ με Πούτιν, εγκαινιάζεται μια νέα εποχή σε ότι αφορά τις υπερδυνάμεις. Πολλά λέγονται όχι μόνο για το θεαθήναι αλλά για να μπολιάζεται ο κόσμος από συνωμοσιολογίες έτσι όπως τον έχουν καταντήσει, έρμαιο των κάθε λογής φημών και παρασκηνιακών διαβουλεύσεων. Από την πίσω πόρτα, όμως, οι σχέσεις Αμερικανών και Ευρωπαίων συνεχίζονται σε όλα τα επίπεδα, αφού ούτε το εμπόριο όπλων έχει πάψει να ανθεί, ούτε τα πεδία στρατιωτικών επεμβάσεων εκεί όπου χρειάζεται η μέγιστη συνεισφορά των «συμμάχων» -  έχουν εκλείψει.

Για δε την εμπορική συνεργασία, είναι πολύ δύσκολο έως αδύνατο να αρθούν οι συνέργειες που χτίστηκαν επί δεκαετίες. Εν ολίγοις, κανένας Αμερικανός επενδυτής δεν θα εγκαταλείψει πχ την Γερμανία και το αντίθετο. Τι απομένει λοιπόν, ως επιχείρημα; Ότι οι Αμερικανοί δεν δέχονται την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική στρατηγική; Σ' αυτό ας φανούμε πιο προσεκτικοί, αφού κανείς δεν σέβεται το περιβάλλον εδώ και δεκαετίες.

Από την άλλη, μήπως η σύγκρουση στο προσφυγικό δεν είναι προσχηματική; Τα δεδομένα στην Ευρώπη δείχνουν ότι η Ελλάδα έχει επωμισθεί το μεγαλύτερο βάρος του προσφυγικού προβλήματος και ότι η πολιτική της Γερμανίας στο θέμα αυτό δεν διαφέρει και τόσο από αυτή των ΗΠΑ. Με λίγα λόγια, για να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους: Οι εξουσίες σε ΗΠΑ και Ευρώπη συνεχίζουν την ξενοφοβική πολιτική και ας κόπτονται οι Ευρωπαίοι πως ο Τραμπ είναι αυτός που επιδεικνύει προκλητική συμπεριφορά. Εξάλλου, δεν καθορίζεται η πολιτική πάντα από τους ηγέτες των χωρών αυτών αλλά από αλλού, λαμβανομένων υπόψη των μυστικών υπηρεσιών. Η CIA η ίδια, για παράδειγμα, έβγαλε στην φόρα τις θετικές κινήσεις Τραμπ απέναντι στην Ρωσία, και το ίδιο γίνεται κάθε φορά που διεξάγονται εκλογές που κρίνουν την τύχη του πολιτεύματος.

Γιατί, όμως, γίνονται τελικά αυτές οι δηλώσεις; Για να δειχθεί στον κόσμο ότι υπάρχουν διαφορές και διαφωνίες στην χάραξη της γεωστρατηγικής πολιτικής, για να πιστέψει ο κόσμος ότι τάχα υπάρχει διαφάνεια και ειλικρίνεια. Ποιους εξυπηρετεί αυτό; Μα τους ρυθμιστές των εξελίξεων σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο. Η τόνωση του παρηκμασμένου ευρωπαϊσμού μετά την διάρρηξή του από την εξοντωτική  πολιτική λιτότητας, η αναγωγή των κοινοτικών δράσεων σε πανάκεια διευκολύνει την ευρωπαϊκή συνοχή σε μια περίοδο όπου η ραγδαία άνοδος της ακροδεξιάς απείλησε να την διαλύσει.

Μη βιάζεστε, όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι ξαφνικά αριστερές και δεξιές κυβερνήσεις στην Ευρώπη έπαψαν να στρώνουν το χαλί σε ακροδεξιούς σχηματισμούς. Ο λόγος είναι διότι με την επαναλαμβανόμενη λιτότητα και τις περικοπές η Ευρώπη γίνεται βορά των ακροδεξιών κελευσμάτων. Είναι κάτι που γνωρίζουν όλοι τους και συζητούν στα φόρα και τις συναντήσεις κορυφής.

 Υπάρχει, λοιπόν, λόγος για να επανέλθω στο αρχικό ερώτημα -  που δημιουργείται η συγκρουσιακή εικόνα ανάμεσα σε Ευρώπη και ΗΠΑ, που υπηρετούν το ίδιο σύστημα εξουσίας; Ναι, υπάρχει. Πρόκειται για θέμα τηρούμενων ισορροπιών. Καιρός να καταλάβουμε σε τι κόσμο ζούμε, καιρός να πάψουμε να θεωρούμε ότι συζητιέται κάτι σοβαρό σε αυτές τις συναντήσεις ηγετών. Απλά, δηλώσεις γίνονται και δη μεγαλόστομες, με αποδέκτες αποπροσανατολισμένους πολίτες που δεν ξέρουν πλέον τι να υποθέσουν. Σύγχυση και μπέρδεμα είναι ο στόχος.