«Γέρση. Είσαι το κόκκινο στο αίμα μου»

Της Αργ. Μαργαρίτη

Εκδοσεις «Ψυχογιός»

Τιμή:17,70ευρώ

Ένας έρωτας παραμυθένιος το μυθιστόρημα αυτό, μπερδεμένος στις κλωστές της Ιστορίας, τότε που θέλησε να δοκιμάσει τις αντοχές της προδοσίας, τη δύναμη της φωτιάς. Σαν τα παραμύθια της Χαλιμάς, οι ζωές μπερδεύονται με το καβουρντισμένο κύμινο και το πετιμέζι, Ρωμιοί και Τούρκοι, κιμπάρηδες και ραχατλήδες, ηγέτες ξιπασμένοι, ανίκανοι, παθιασμένοι, αδιάφοροι. Ο χορός των ζεϊμπέκηδων, οι ατμοί του χαμάμ, τα προσκοπάκια στο Αϊδίνι, μυστικά και καταχωνιασμένες αμαρτίες, προδοσίες, φονικά, ένα γυμνό κορίτσι κρεμασμένο ανάποδα, ο Αχέροντας να καταπίνει φαντάρους, στην Αλμυρά Έρημο να ξεραίνονται οι κόκκινες μηλιές, οι ατμοί του χαμάμ να θολώνουν τις ζωγραφιές.

Η Γέρση μεγάλωσε στη Σμύρνη, αρχοντοπούλα αναντάμ μπαμπαντάμ, στη θωριά της σου κοβόταν η ανάσα. Περήφανη και ξιπασμένη, μαστίγωνε τις δούλες της μπας και τις κάνει φιλενάδες. Λουζόταν στο χαμάμ, όταν την είδαν ξαφνικά τα δυο καρντάσια, ο Γιώργης κι ο Σελίμ, κι ήρθε ο έρωτας να σπαράξει τη σάρκα, να ξεπαστρέψει, να μαγέψει.

«Τι είμαι για σένανε, Γιώργη Καραδάμογλου; Αυτό μόνο... πρέπει να ξέρω...»

Το άλογο χρεμέτισε χτυπώντας την οπλή του σε μια πέτρα που εξείχε, ο αμαξάς τράβηξε τα γκέμια. Ο Γιώργης έχωσε τα μάτια στα τσίνορά της, ζυγίστηκε πάνω τους, ισορρόπησε, κρεμάστηκε. Βούλιαξε στο υγρό βλέμμα, φοβήθηκε μη γίνει δάκρυ και τον πνίξει, τσούλησε στην κατηφόρα της μύτης να σωθεί, χώθηκε στα ρουθούνια να ρουφήξει την οσμή της. Στα χείλη παραδόθηκε. Τα λευκά της δόντια τον γεμίσανε πληγές καθώς θυμήθηκε τη νύχτα τους. Εδώ που φτάσανε, δεν είχε άλλη επιλογή. Έπρεπε να της πει την αλήθεια. Πήρε το χέρι της, έσκυψε κι απόθεσε στη φούχτα της ένα φιλί.

«Εσύ, ομορφιά μου, είσαι το κόκκινο στο αίμα μου...»

«Τ' αηδονιού το δάκρυ»

Του Γ. Τζιτζικάκη

Εκδόσεις «Ωκεανίδα»

Τιμή: 15.00 ευρώ

Ένα βρέφος που αργοσβήνει, μια κατάρα που πρέπει να λυθεί τρεις φορές, άνθρωποι που δοκιμάζεται το κουράγιο τους και ψυχές κυνηγημένες επί σαράντα χρόνια. Ο Γιώργης και η Κωστούλα είχαν ρισκάρει τα πάντα για να σωθεί η μικρή τους κόρη, η Κλειώ, και παρ' όλα όσα τους βρήκαν, η αγάπη τους δεν λύγισε στιγμή. Ένας χρησμός, μια αυτοθυσία και ένας ύπουλος εχθρός φυλακίζουν τον Γιώργη, αφήνοντας την Κωστούλα να μεγαλώσει μόνη την κόρη της απέναντι σε μια κατάρα που κάθε φορά ξετυλίγεται πιο δυνατή. Τριάντα χρόνια μετά, η Κλειώ ζει παγιδευμένη σ' έναν γάμο που βυθίζει τη ζωή της σε κινούμενη άμμο, ώσπου κάποτε αφυπνίζεται και θεριεύει το αγρίμι της ψυχής της. Άραγε, η ζωή αλλάζει αν το θελήσεις; Σε δεύτερους ρόλους, η κυρα-Δήμητρα με το αλλήθωρο μάτι της, ο γέροντας Τυροθόδωρας με τις συμβουλές του, ο Σήφης με το άσβεστο μίσος του και η καλόγρια Σταυροκατίνα, πλέκουν όλοι μαζί το κρητικό υφαντό της οικογένειας Αηδονάκη. Μυστικά, χρησμοί, επαναστάσεις, λυτρωμοί, θαύματα, μαντινάδες, μπαλωθιές, χοροί και γύρω όλα να μοσχομυρίζουν άρωμα από ζεστό ψωμί, λάδι και ρίγανη. Η απίστευτη ιστορία της οικογένειας Αηδονάκηένας ζωντανός θρύλος στα Χανιά. 

«Γύρω γύρω όλοι»

Του M. J. Arlidge

Μετάφραση: Σοφία Τάπα

Τιμή: 16.60 ευρώ

Η Έλεν Γκρέις, μπροστά στον άτυχο άντρα, έναν ευτυχισμένο οικογενειάρχη, διαισθάνεται τη λυσσαλέα οργή που κρύβεται πίσω από αυτούς τους φόνους, αλλά όχι αυτό που την περιμένει στο τέλος της καταδίωξης...

Μέσα σε ένα ερειπωμένο σπίτι βρίσκεται το πτώμα ενός άντρα.

Κάποιος του έχει ξεριζώσει την καρδιά και την έχει στείλει πακέτο στη γυναίκα και στα παιδιά του.

Ο άντρας αυτός είναι το πρώτο θύμα και η επιθεωρήτρια Έλεν Γκρέις ξέρει ότι δεν θα είναι το τελευταίο. Τι δουλειά, όμως, είχε ένας ευτυχισμένος παντρεμένος άντρας να βρίσκεται νυχτιάτικα τόσο μακριά από το σπίτι του;

Οι εφημερίδες αποκαλούν τον δολοφόνο Τζακ Αντεροβγάλτη στο αντίστροφο: ένας καθ' έξη δολοφόνος που τιμωρεί οικογενειάρχες, οι οποίοι κάνουν κρυφή διπλή ζωή.

Η Έλεν διαισθάνεται τη λυσσαλέα οργή που κρύβεται πίσω από αυτούς τους φόνους. Αυτό, όμως, που ίσως δεν μπορεί να μαντέψει είναι πόσο απρόβλεπτος είναι αυτός ο δολοφόνος ή τι την περιμένει στο τέλος αυτής της καταδίωξης...

«Το δέντρο των ψεμάτων»

Της Kimberley Freeman

Μετάφραση: Ουρανία Τουτουντζή

Τιμή: 15,50 ευρώ

Τα φύλλα ήταν κρύα και ελαφρώς νοτισμένα. Δε θα μπορούσε να κάνει λάθος. Ο πατέρας της τα είχε απεικονίσει προσεκτικά στα σκίτσα του στο ημερολόγιό του. Αυτό ήταν το μεγαλύτερο μυστικό του, ο θησαυρός του και η καταστροφή του. Το Δέντρο των Ψεμάτων. Τώρα ήταν δικό της, και το ταξίδι που δεν κατάφερε ποτέ εκείνος να τελειώσει την περίμενε.

Όταν ο πατέρας της πεθαίνει υπό μυστηριώδεις συνθήκες, η Φέιθ είναι αποφασισμένη να ξεχωρίσει την αλήθεια από τα ψέματα. Ψάχνοντας στα υπάρχοντά του για στοιχεία, ανακαλύπτει ένα περίεργο δέντρο. Ένα δέντρο που τρέφεται με ψιθυριστά ψέματα και είναι γεμάτο καρπούς που αποκαλύπτουν κρυμμένα μυστικά.

Όμως, καθώς η κατάσταση ξεφεύγει, η Φέιθ ανακαλύπτει ότι εκεί όπου τα ψέματα γοητεύουν, οι αλήθειες γίνονται κομμάτια...

Της Γιάννας Βλαστάρη

«Η Μητριά»

Εκδόσεις «Ωρίωνας»

Από νωρίς ο θάνατος χτύπησε την πόρτα της οικογένειας της Άννας. Στην πιο τρυφερή της ηλικία, στο άνθος της εφηβείας της, η μικρή κι ευαίσθητη Άννα δέχτηκε το τρομερό χτύπημα του θανάτου της μητέρας της. Το γεγονός αυτό τη σημάδεψε για πάντα, στερήθηκε το μοναδικό άτομο για το οποίο είχε αισθανθεί τόσο δυνατά συναισθήματα... Ο πατέρας της, νιώθοντας μόνος, στερημένος και ευάλωτος από την απώλεια της συζύγου του, έπεσε στην παγίδα μιας άλλης γυναίκας, η οποία με το προσωπείο του αγγελικού και καλοκάγαθου  ανθρώπου κατάφερε να κρύψει από την αρχή την υποκρισία της, τις ανήθικες και ολέθριες σκοπιμότητές της και κυρίως τα καταστροφικά της σχέδια εναντίον της αθώας Άννας. Η Άννα τώρα πρέπει να αφυπνίσει τον πατέρα της, ώστε να αντιληφθεί τις πραγματικές της προθέσεις. Πώς, όμως, θα ήταν αυτό εφικτό; Άραγε, θα καταφέρει η μικρή μας ηρωίδα να ξεφύγει από τις πένθιμες αναμνήσεις του παρελθόντος; Είναι δυνατόν να βγει αλώβητη από τον κυκεώνα του εχθρικού γι' αυτήν περιβάλλοντος του παρόντος και να πάρει στα χέρια της τη μελλοντική της ζωή;

Η απάντηση βρίσκεται στα χέρια σας...

«Ποιήματα ενός χαμένου ρομαντισμού»

Εκδόσεις «Ωρίωνας»

... Ένας κόσμος ολάκερος, σαν μια θάλασσα ανάλαφρη, σαν ένα τριαντάφυλλο μαβί, της άνοιξης... Και ένα χαμόγελο... Ένα χαμόγελο από ψυχή ευγενικιά, στάλαξε στην πίκρα της ψυχής μου. Ένα χαμόγελο αγγέλου, νεανικής, χαρούμενης ξενοιασιάς, χάραξε το σκοπό της στη μονοτονία της άδικης κατάρας μου. Το δάκρυ έφυγε, όπου το αγέρι το πάει... Κυνηγημένο και αποδιωγμένο, μέσα στη μαύρη σκοτεινιά του. Επισφραγίστηκε η ώρα της αλήθειας, της ελπίδας. Το αίτημα της ζωής, ήταν ολοφάνερο. Το αίτημα της θετικής δημιουργικότητας ήταν ολοφάνερο, μα ακατανόητο απ' τους ανθρώπους  της μαύρης άχαρης στεριάς... Όπου δεν έχει σύνορα αρχής, ούτε τέλους η ύπαρξή τους. Απ' την ψυχή τους η χαρά βαραίνει, γι' αυτό αποτραβιέται από μόνη της, σ' άλλες μεριές απόκρυφες. Η ώρα ωρίμασε τον καρπό της. Έγινε φως εκεί που η ζητιανιά είχε το στέκι της.

Βιογραφικό

Η Γιάννα Βλαστάρη από μικρή ηλικία, όταν ήταν ακόμη στο δημοτικό, ασχολήθηκε με τη μελέτη ποιημάτων και εν γένει λογοτεχνικών κειμένων. Έκτοτε, ξεκίνησε σταδιακά τη συγγραφή μικρών ποιημάτων ώσπου στην ηλικία των 18 ετών, έγραφε πλέον ολοκληρωμένα ποιήματα και λογοτεχνικά κείμενα.

Τα κύρια εναύσματα για την εξέλιξή της αυτή, προήλθαν κατά κύριο λόγο από το οικογενειακό της περιβάλλον. Συγκεκριμένα, ο θάνατος της μητέρας της όταν ήταν 14 ετών και αργότερα η βαριά πάθηση της καρδιάς του πατέρα της.

Παρόλο που δεν στάθηκε εφικτό να πραγματοποιηθεί η μεγάλη της φιλοδοξία, η οποία υπήρξε η εισαγωγή της στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, στη Σχολή Κοινωνιολογίας, αποφοίτησε από το 26ο Λύκειο Αθηνών και έπειτα ολοκλήρωσε τις σπουδές της επιτυχώς στον κλάδο της αγγλικής φιλολογίας.

Είναι κάτοχος διπλώματος master, καθώς και άλλων διπλωμάτων ευρωπαϊκών γλωσσών, που αφορούν στη μελέτη της ευρωπαϊκής κυρίως λογοτεχνίας, Γάλλων και Ιταλών καταξιωμένων συγγραφέων. Εργάστηκε στην Ε΄ Εφορία Πειραιά, ενώ η αγάπη της για τη λογοτεχνία δε σταμάτησε ποτέ.

Ελπίζει και εύχεται τα πνευματικά έργα όλων των λογοτεχνών να συντελέσουν στην ηθική εξύψωση της πατρίδας μας, αυτούς τους δύσκολους καιρούς που ζούμε. Για τη Γιάννα Βλαστάρη, σκοπός ενός καλού βιβλίου, είναι να αποτυπωθεί στη μνήμη των ανθρώπων που το διάβασαν, για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Όπως το ωραίο τραγούδι μένει και ευχαριστεί αυτόν που το ακούει, έτσι και το βιβλίο του συγγραφέα, αποβλέπει στο να τέρψει ή να προβληματίσει και να προσδώσει μια διαφορετική νότα στην καθημερινή μας ρουτίνα.

Είναι βέβαιο ότι το σημάδι ενός καλού και διαχρονικού βιβλίου, παραμένει ανεξίτηλο στο πέρασμα του χρόνου, περνώντας και στις επόμενες γενιές που θα ακολουθήσουν.

Διακρίσεις

Η Διεθνής Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών (ΔΕΕΛ) Γράμματα - Τέχνες Πολιτισμός απένειμε στην συντοπίτισσά μας Γιάννα Βλαστάρη, στις 10 Απριλίου ε.ε. Βραβείο Λογοτεχνίας. Παράλληλα η Δ/θνής Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών και Καλλιτεχνών - Δ/θνής Ακαδημία Γραμμάτων και Τεχνών «Θεά Αθηνά», την τίμησε για την συνεισφορά της στην εκδήλωση μνήμης για τον Ν. Καζαντζάκη «Καζαντζάκεια 2017» - 60 χρόνια από το θάνατό του, στην 39η Διεθνή Γιορτή Ποιητών.

Του Σάκη Παπαδημητρίου*

Βιβλιοκρισία

«Η τέχνη της γραφής

ήταν σε πράξη στο Αιγαίο

από το 2500 π.Χ.» THOMSON G.1

Η γραφή στο Αιγαίο, όπως μας πληροφορεί ο Thomson στο παραπάνω παράθεμα (1 σ.392) ήταν γνωστή δυόμισι χιλιάδες χρόνια π.Χ. Τα νησιά του Αρχιπελάγους στο διάβα των πέντε περίπου χιλιετηρίδων παρουσίασαν γραπτά σημεία, σύμβολα, επιγραφές, κείμενα. Και στο νησί της Σαπφούς αμέτρητα κείμενα από τα χρόνια της ελληνικής αρχαιότητας μέχρι σήμερα, έχουν γραφεί.

Μεταξύ των συμπατριωτών μας, οι οποίοι συνεχίζουν στη Λέσβο να παράγουν πνευματικό έργο επί δεκαετίες είναι και ο εκλεκτός συνάδελφός μου δάσκαλος και διακεκριμένος Καλλονιάτης συγγραφέας Στρατής Μισγίρης. Από τη δεκαετία του '60 μέχρι σήμερα έχει εκδώσει πληθώρα βιβλίων (πάνω από 20) στα οποία διαπραγματεύεται διάφορα θέματα, όπως εκπαιδευτικά (Διδακτικής Μεθοδολογίας), βιογραφικά προσωπικοτήτων διεθνούς εμβέλειας, λογοτεχνικά κ.α. Επίσης είναι ο εκδότης του μηνιαίου ενημερωτικού εντύπου (Καλλονή) που αναφέρεται σε τεκταινόμενα στην περιοχή Καλλονής. Έχει, επίσης, εκδώσει την «Ιστορία της Καλλονής», καθώς επίσης και το βιβλίο «Λέσβος το νησί μου».

Με χαρά μου έχω στα χέρια μου το βιβλίο του με τίτλο: «Οι Άλλοι κι Εγώ». Βλέποντας τον τίτλο, αμέσως συνειρμικά, ήλθε στο νου μου ο συνετός χαρακτήρας του πάντα μειλίχιου δασκάλου και ταπεινόφρονος συγγραφέα τον οποίο γνώρισα τη δεκαετία του 1970, όταν υπηρετούσα στο Δημοτικό Σχολείο Χυδήρων ( περιοχής Καλλονής).

Με το κείμενό μου αυτό, προσπαθώ να στοιχειοθετήσω «βιβλιοκριτική» βιβλιοκρισιών οι οποίες έχουν γραφεί για 12 βιβλία του Στρατή Μισγίρη τα οποία εξέδωσε από το 1967 μέχρι το 1996. Τα 12 βιβλία στα οποία έχουν γραφεί κριτικές είναι: «Η διδασκαλία των φυσιογνωστικών μαθημάτων» (1967), «Καλλονή», μηνιαία περιοδική  έκδοση (έτος έναρξης 1996), «Ο μεγάλος ανθρωπιστής» (Αλβ. Σβάιτσερ) 1973, «Τα μαρμαρωμένα δέντρα της Λέσβου» (1973), «Ιστορία της Καλλονής» (1974), «Τέρπανδρος» (1976), «Αρίων ο Μηθυμναίος» (1978), «Λέσβος το νησί μου» (1980), «Η διδακτική των θρησκευτικών» (1982), «Καλλονιάτικα και άλλα» (1983), «Κορυφές» (1987), «Έπεσαν ηρωικά» (1992).

Εκείνο που διαπίστωσα, μελετώντας το βιβλίο αυτό, είναι ότι οι περισσότεροι κριτικογράφοι του τονίζουν, μεταξύ άλλων θετικών στοιχείων, ότι το βιβλίο είναι γραμμένο σε κατανοητή γλώσσα και ότι ο συγγραφέας τεκμηριώνει τις θέσεις του. Δυο στοιχεία ιδιαίτερα βασικά στη συγγραφή κειμένων.

Στο περιεχόμενο του πονήματος «Οι Άλλοι κι εγώ» οριοθετεί στον πρόλογό του ο συγγραφέας: «Στις σελίδες που ακολουθούν αναφέρονται κριτικές απόψεις, γνωστών και αγνώστων μου, που διατυπώθηκαν είτε με επιστολές, είτε με δημοσιεύματα για τα συγγραφικά έργα μου...».

Ενδεικτικά (στα στενά πλαίσια του διατιθέμενου χώρου) διατυπώνω πολύ συνοπτικά ελάχιστες αντιπροσωπευτικές βιβλιοκρισίες: Σημειώνω τη γνώμη του επιθεωρητή Δημ. Σχολείων και μετέπειτα Γενικού Επιθεωρητή αείμνηστου Αντ. Καρναβέζου για το εκδοθέν το 1967 βιβλίο «Η διδασκαλία των φυσιογνωστικών μαθημάτων»: «Συγχαίρω τον κ. Στρατή Μισγίρη δια την όντως εμπεριστατωμένην και αρτία μελέτην του. Δεν μας άφησε καμία απορία, γιατί έθιξε όλες τις πλευρές του σπουδαίου τούτου θέματος των Φυσιογνωστικών Μαθημάτων».

Στο σημείο αυτό επισημαίνω πως ό,τι έχει σχέση με πνευματικές εργασίες, μελέτες, έρευνες και άλλες συναφείς δραστηριότητες, συνδέεται άρρηκτα με την έμφυτη τάση του ανθρώπου να αποκτά γνώσεις. Από τα βάθη των αιώνων μάς το λέει ο Αριστοτέλης2: «Πάντες οι άνθρωποι του ειδέναι ορέγονται φύσει». Ο συγγραφέας Μισγίρης έχει έμφυτη την τάση προς την απόκτηση γνώσεων, προς το «ειδέναι» και αυτό το ειδέναι το εξωτερικεύει, το διαχέει, το αποτυπώνει στο χαρτί.

Ο Μ. Τσιάμης για την «Ιστορία της Καλλονής» τονίζει: «....Ένα έργο, εμπεριστατωμένο, τεκμηριωμένο με πλούσια βιβλιογραφία και με αίσθημα υψηλής ευθύνης και με πάθος αγάπης γραμμένο».

Ο Στρατής Μισγίρης σε πολύ μεγάλο βαθμό σέβεται, και θέτει την επιστήμη σε υψηλό βάθρο. Την θεραπεύει με συνέπεια τηρώντας με θρησκευτική ευλάβεια την επιστημονική δεοντολογία.

Φίλε αγαπητέ και συνάδελφε Στρατή, με το πολυσχιδές συγγραφικό σου έργο αφήνεις σημαντικότατο πνευματικό έργο στον γενέθλιο τόπο σου και γενικότερα στην πατρίδα μας. Από βάθη καρδιάς, σου εύχομαι υγεία κα δύναμη και να προσφέρεις νέα πνευματικά σου έργα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1. THOMSON G 1954 (2η μτφρ.). Η Αρχαία Ελληνική Κοινωνία Το Προϊστορικό Αιγαίο Μτφρ. Γ. Βιτσάκη 3η έκδοση, Κέδρος, Αθήνα.

2. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ: Μετά τα Φυσικά.

*Ο Σάκης Παπαδημητρίου διετέλεσε καθηγητής στην Παιδαγ. Ακαδημία

Μυτιλήνης και σχολ. Σύμβουλος Ειδ. Αγωγής, Ανατ. Αιγαίου