Το Επιχειρησιακό σχέδιο για την κοινωνική ένταξη των Ρομά, συζητήθηκε κατά τη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου.

Πρόκειται για ένα επιχειρησιακό σχέδιο 12,5 εκατ. ευρώ, πόροι που δεν θα καλυφθούν στο σύνολό τους από το ΕΣΠΑ '14 20, αλλά και από όλα τα επιχειρησιακά προγράμματα.

Όπως επισήμανε ο προϊστάμενος της Διαχειριστικής Αρχής Γ. Πλακωτάρης, «Πρόκειται για μια άλλη στρατηγική. Για μια εξυπηρέτηση υποχρέωσης κάλυψης μιας στρατηγικής, για ευπαθείς κοινωνικά ομάδες.

Η εξασφάλισή της θα επιτρέψει την έναρξη προκήρυξης δράσεων από την επόμενη περίοδο '14 '20.

Η Διαχειριστική Αρχή θα είναι ο επισπεύδων φορέας που θα ετοιμάσει αυτή τη στρατηγική για να την εκτελέσει.

Συμπαραστάτης της προσπάθειας η ΜΟΔ, που επεξεργάστηκε το κείμενο, το οποίο πέρασε από διαβούλευση. Την εφαρμογή της στρατηγικής σε πολιτικό επίπεδο έχει η Περιφέρεια, όμως σε επίπεδο εκτέλεσης και υλοποίησης, το βάρος πέφτει στην Α/θμια Αυτοδιοίκηση».

Όπως επισήμανε ο κ. Ψαλιδας, ένας εκ των εκπροσώπων της ΜΟΔ, που συνέβαλε στη σύνταξη του επιχειρησιακού σχεδίου, το χάσμα ανάμεσα στις κοινότητες Ρομά και τις τοπικές κοινότητες, διευρύνεται διαρκώς, κυρίως μετά τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης και επιδεινώνεται με τα ρατσιστικά στοιχεία που αναπτύσσονται.

«Πρέπει να συνεκτιμήσουμε το γεγονός ότι το οικονομικό κόστος από τον αποκλεισμό των Ρομά, είναι σημαντικό», υπογράμμισε. «Υπάρχει εκτεταμένη φοροδιαφυγή, πρόβλημα στη στέρηση εργασίας, αδυναμία πρόσβασης στην εκπαίδευση και απασχόληση, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος. Όταν υπάρχει έλλειμμα ασφαλούς υγείας και ασφαλούς πρόσβασης σε παροχές, στη στέγαση, σε υπηρεσίες εκπαίδευσης και κατάρτισης, δημιουργείται ένας χωρικός διαχωρισμός.

Περιορισμένη απασχολησιμότητα συνεπάγεται ένδεια οικονομικών πόρων, παραβατικότητα και κατά συνέπεια κοινωνικό αποκλεισμό».

Ο κ. Ψαλιδας αναφέρθηκε στις προσπάθειες των κοινωνικών παρεμβάσεων εκ μέρους της πολιτείας, τόσο στον τομέα της στέγασης με τα λεγόμενα τσιγγανοδάνεια, όσο και στα προγράμματα παρέμβασης στην κατάρτιση εκπαίδευση, αλλά και στον τομέα της υγείας με εμβολιασμούς, με μηδαμινά αποτελέσματα.

Με το παρόν επιχειρησιακό πρόγραμμα, επιχειρείται η οριστική επίλυση βασιζόμενη σε 4 άξονες: παρεμβάσεις σε επίπεδο στέγασης και υποδομών, εκπαίδευσης, απασχόλησης, υγεία και οριζόντιες δράσεις κοινωνικής ευαισθητοποίησης και άρσης των κοινωνικών στερεοτύπων εναντίον των Ρομά.

Συμπληρώθηκαν ερωτηματολόγια για ν' ανιχνευτούν οι ανάγκες και οι επιθυμίες για παρεμβάσεις στον τοπικό πληθυσμό.

ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Οι Ρομά στην Περιφέρεια ΒΑ ανέρχονται περίπου σε 850 άτομα. Απ' αυτά, τα 450 βρίσκονται στη Λέσβο. Συγκεκριμένα, 130 στην Παγανή που διαβιούν σε καταυλισμό, 170 στον Παπάδο Γέρας, 30 στη Μυτιλήνη και οι υπόλοιποι σε Καλλονή, Αγ. Παρασκευή, Λ. Μύλους και Αρίσβη.

Η οικονομική τους κατάσταση είναι κάτω του μέσου όρου και κυμαίνεται από 2.500 5.000 ευρώ ετησίως, ποσά που προέρχονται από το γυρολογικό και πλανόδιο εμπόριο.

Η γυναικεία απασχόληση σε θεσμοθετημένη εργασία είναι περιορισμένη ελάχιστη, ενώ υπάρχει μεγάλο ποσοστό επαιτείας. Η ανεργία των ωφελουμένων είναι πάνω από 80%.

Όσον αφορά την εκπαίδευση, παρατηρείται εκτεταμένος αναλφαβητισμός και μαθητική διαρροή. Στην υγεία και κοινωνική φροντίδα, υπάρχουν κρούσματα λοιμωδών νοσημάτων, διαπιστώνεται έλλειμμα προσωπικής φροντίδας και καθαριότητας, θέμα αντισύλληψης.

Το «δυνατό» σημείο του στρατηγικού σχεδιασμού είναι ότι υπάρχει έγκαιρος προγραμματισμός από την Περιφέρεια για εκπόνηση μελέτης στα προβλήματα.

Τα αρνητικά στοιχεία εντοπίζονται στο ότι ο πληθυσμός των Ρομά στην Περιφέρεια, ενδέχεται ν' αυξηθεί λόγω οικονομικής συγκυρίας, που θα οδηγήσει στη μετανάστευση από ενδοχώρα, στις λίγες ευκαιρίες επαγγελματικής εξέλιξης και στον εγκλωβισμό τους σε τομείς κλειστής παραδοσιακής απασχόλησης, στα φαινόμενα κοινωνικού αποκλεισμού και γκετοποίησης, στην ύπαρξη οργανωμένων κυκλωμάτων παρεμπορίου και παράνομη αξιοποίηση χρήση υλικού, καθώς και στις υποστελεχωμένες δομές που δημιουργούν πρόβλημα στην υλοποίηση του επιχειρησιακού σχεδιασμού.

Όσον αφορά τη στέγαση, υπάρχουν πόροι από την Περιφέρεια, όμως για την αξιοποίησή τους, πρέπει να συμβάλλουν οι δήμοι. Για την εκπαίδευση, θα υπάρξουν δράσεις προσχολικής εκπαίδευσης και περιορισμός μαθητικής διαρροής. Θα υπάρξει ενίσχυση και εφοδιασμός για σίτιση, καταπολέμηση της αποχής και καταβολή επιδόματος αποφοίτησης ως κίνητρο για την ολοκλήρωση της κύριας εκπαίδευσης. 

Θα υπάρξουν δράσεις υγείας, κοινωνικής φροντίδας και προστασίας. Δράσεις κατάρτισης και δεξιοτήτων μέσω συμβουλευτικών υπηρεσιών καθοδήγησης δράσης, επιδότησης των ασφαλιστικών εισφορών σε επιχειρήσεις που θα μπορούσαν ν' απασχολήσουν Ρομά στις τοπικές περιοχές παρέμβασης, ολοκληρωμένες παρεμβάσεις κοινωνικής συνοχής με σκοπό την προσέγγιση και μείωση χάσματος, μεταξύ Ρομά και πληθυσμού.

Τέλος, θ' αξιοποιηθούν οι διάφοροι πόροι, έτσι ώστε σε βάθος 7ετίας, οι δράσεις ενσωμάτωσης να έχουν θετικά αποτελέσματα.

Υπογραμμίστηκε ότι ο σχεδιασμός για να έχει επιτυχία, πρέπει πρωτίστως να υιοθετηθεί από τους δήμους.