«Ρομπέν των Δασών»

Του Χάουαρντ Παϊλ

Μετάφραση: Φίλιππος Μανδηλαράς

Εκδόσεις «Μινώας»

Τιμή: 9,90 ευρώ

Συγκεντρώνοντας πολλούς θρύλους και μπαλάντες από την προφορική παράδοση, ο Χάουαρντ Πάιλ έγραψε και εικονογράφησε το 1883 μία από τις διασημότερες ιστορίες για παιδιά, τον Ρομπέν των Δασών. Έτσι, ο Πάιλ κατάφερε να απαθανατίσει τον ήρωα που έκλεβε από τους πλούσιους και χάριζε στους φτωχούς.

Ο εμβληματικός ήρωας και η ιστορία του Ρομπέν των Δασών αναδεικνύονται μέσα από τη σύγχρονη απόδοση του Φίλιππου Μανδηλαρά. Οι ταξικές διαφορές και η προστασία των φτωχών συναντούν το παραμύθι και τις διασκεδαστικές περιπέτειες των εξαιρετικών τοξοβόλων!

Διαβάζοντας το βιβλίο, οι μικροί αναγνώστες μαθαίνουν για τη σημασία της αλληλοϋποστήριξης, της γενναιοδωρίας και της αλληλεγγύης.

Πολεμικό Αρχείο 1919-1921

«Το Ημερολόγιο του Εύζωνα»

Συγγραφέας: Σωτήρης Αλεξόπουλος

Εκδόσεις «Ξυράφι»
Τιμή:15,00 ευρώ

«Το Ημερολόγιο του Εύζωνα», είναι μια ιστορική επιβεβαίωση των πολεμικών γεγονότων μιας πολύ δύσκολης εποχής που σημάδεψε το μέλλον της χώρας μας (1919 - 1921), μέσα από τις σελίδες του ημερολογίου του Εύζωνα, Χρήστου Δ. Αλεξόπουλου. Με κομμένη την ανάσα, παρακολουθεί κανείς σε επιβεβαιωμένες ημερομηνίες το αληθινό πρόσωπο του πολέμου, σε κείνες τις δύσκολες αλλά ιστορικές στιγμές, που σημάδεψαν την πορεία της χώρας μας. Είκοσι χιλιάδες Έλληνες στρατιώτες έφυγαν με πλοία από το λιμάνι των Ελευθερών Καβάλας, για να πολεμήσουν τους μπολσεβίκους της Οκτωβριανής επανάστασης, αλλά γρήγορα κατατροπώθηκαν και υποχρεώθηκαν να υποχωρήσουν στη Ρουμανία. Από κει, με την καθοδήγηση και την ηγεσία του Νικολάου Πλαστήρα, του «Καραπιπέρ», όπως τον ονόμαζαν οι Τούρκοι, το 5/42 Σύνταγμα Ευζώνων, το «σεϊτάν ασκέρ» (με στρατιώτες κυρίως από την Φθιωτιδοφωκίδα) και τις άλλες δυνάμεις του Ελληνικού στρατού, πήρε μέρος στη Μικρασιατική εκστρατεία και στις επιχειρήσεις προς την Άγκυρα και έφτασε μέχρι το Καλέ Γκρότο, ανατολικά του Σαγγάριου. Με την κατάρρευση του μετώπου, τον Αύγουστο του 1922, υποχωρώντας συντεταγμένα, μάζεψε στρατιώτες από διαλυμένες μονάδες και προστάτευε τον άμαχο μικρασιατικό πληθυσμό, αλλά και τις μονάδες που υποχωρούσαν άτακτα.

Μέρα με τη μέρα, ο εύζωνας Χρήστος Δ. Αλεξόπουλος περιέγραφε στο ημερολόγιό του, με κάθε λεπτομέρεια, όλες τις ταλαιπωρίες, τις πολεμικές επιτυχίες και αποτυχίες, την πείνα, λόγω του ανύπαρκτου ανεφοδιασμού και τις κακουχίες. Συνέπεια αυτών είναι η έντονη καλλιέργεια του ενστίκτου επιβίωσης των στρατιωτών. Στο πλαίσιο αυτό επινοήθηκαν διάφορα τεχνάσματα προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι αντίξοες και σκληρές συνθήκες του πολέμου. Στο ημερολόγιο αναφέρονται πράξεις οικονομικής εκμετάλλευσης των στρατιωτών, των κακουχιών και η αγωνιώδης αναζήτηση τροφής, εξαιτίας της αφόρητης πείνας. Ο τίτλος του άλλωστε "Τα βάσανα της Ρωσίας" είναι χαρακτηριστικός. Οι στρατιώτες αρκετές φορές εμφανίζονται να αγανακτούν κατά του συνεχιζόμενου πολέμου. Δεν μπορούν όμως να αλλάξουν τη ροή των γεγονότων.

«Μόμπι Ντικ»

Του «Χέρμαν Μέλβιλ»

Μετάφραση: Φίλιππος Μανδηλαράς

Εικονογράφηση: Αμπιγκέιλ Ασένσο

Εκδόσεις «Μινώας»

Τιμή: 9,90 ευρώ

Ο Μόμπι Ντικ πρωτοκυκλοφόρησε το 1851 και είναι το σημαντικότερο μυθιστόρημα του Χέρμαν Μέλβιλ, ο οποίος εμπνεύστηκε το κείμενό του από τις θαλασσινές περιπέτειες που είχε ζήσει πάνω σε φαλαινοθηρικά.

Ο Ισμαήλ έχει ένα όνειρο: να ταξιδέψει με ένα φαλαινοθηρικό. Έτσι βρίσκει ένα σκάφος, το Πίκουοντ, και αποφασίζει να μπαρκάρει δίχως να γνωρίζει ότι ο καπετάνιος του έχει έναν μόνο σκοπό: να βρει και να σκοτώσει τον Μόμπι Ντικ, μια τεράστια λευκή φάλαινα μπελούγκα.

Θα καταφέρει άραγε να επιβιώσει ο Ισμαήλ απ' αυτή την περιπέτεια στην ανοιχτή θάλασσα;

Το αριστούργημα του Χέρμαν Μέλβιλ, Μόμπι Ντικ, είναι μια επική αναμέτρηση ανάμεσα στη φύση και στον άνθρωπο, που αναβιώνει μέσα από τη σύγχρονη απόδοση του Φίλιππου Μανδηλαρά.

ΛΕΣΒΙΑΚΑ ΒΙΒΛΙΑ

Γράφει ο Δημήτρης Πατίλας, Δρ. Νεοελληνικής Φιλολογίας

Παναγιώτης Σκορδάς (Επιμέλεια ):Λεσβιακό Ημερολόγιο 2015. Γράμματα-Τέχνες-Πολιτισμός

Εκδόσεις Αιολίδα, Μυτιλήνη, σελ 352

            Κυκλοφόρησε και φέτος από τις εκδόσεις «Αιολίδα» με ευθύνη και επιμέλεια  του   φιλολόγου,  διδάκτορα της Νεοελληνικής Φιλολογίας    Παναγιώτη Σκορδά,   το   «ΛΕΣΒΙΑΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2015.  ΓΡΑΜΜΑΤΑ- ΤΕΧΝΕΣ- ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ».  Το ίδιο  προσεγμένο, καλαίσθητο,  άψογα  επιμελημένο, όπως και τα προηγούμενα. Πλούσιο και πάλι σε πρωτότυπες φιλολογικές, ιστορικές, αρχαιολογικές, εικαστικές  εργασίες.  Εργασίες που πράγματι, όπως  επισημαίνει ο   Παναγιώτης Σκορδάς, «προσθέτουν μοναδικές ψηφίδες στο υπέροχο ψηφιδωτό του Λεσβιακού Πολιτισμού».

          Πρόσωπα, πράγματα,  γεγονότα του νησιού μας, ονόματα,  κειμήλια  στην αχλή του χρόνου καταποντισμένα,  που πολλά διηγούνται, έρχονται στο φως, πλουτίζουν τις γνώσεις, τροφοδοτούν την  περαιτέρω έρευνα   και δημιουργία.   Πίνακες ζωγραφικής και φωτογραφίες,  στίχοι και πεζογραφήματα,  σκίτσα και γελοιογραφίες,   προσφέρουν  τις δικές τους  σηματοδοτήσεις ,  εύγλωττες μαρτυρίες στο θαυμαστό πανόραμα  του Λεσβιακού πολιτισμού, συμβάλλουν στη νοητική και ψυχική καλλιέργειά μας.

          Το «ΛΕΣΒΙΑΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ» είναι σπουδαίο  βήμα  προβολής όψεων του λεσβιακού πολιτισμού, υποσχετικό, ελπιδοφόρο. Καταδεικνύει ότι οι «πλάστρες οι φωτιές της δημιουργίας»  συντηρούνται  σ' αυτόν τον τόπο σε καιρούς  πολιτιστικής υποβάθμισης, κρίσης των αξιών, φτηνής  καταναλωτικής ευζωίας.  Σε τούτον τον πέμπτο τόμο  με επιστημονική προσέγγιση ή  καλλιτεχνική ευαισθησία   32 αξιόλογοι  άνθρωποι,  παλαιότεροι    έγκριτοι    και νεότεροι  πολλά υποσχόμενοι, ερευνητές, λόγιοι  και καλλιτέχνες  καταθέτουν τον πνευματικό τους μόχθο και το περίσσευμα του ψυχικού τους πλούτου προς πνευματική ανάταση και  αισθητική τέρψη  κάθε ενδιαφερόμενου του σήμερα και  του αύριο.

       Λοιπόν  η Λεσβιακή Άνοιξη συνεχίζεται με καλούς και άξιους επιγόνους,  οι οποίοι  «δοξάζουν   και συνεχίζουν με το  έργο τους  μια παράδοση γνήσια και αυθεντική, που σηματοδοτεί τη μακραίωνη πνευματική ιστορία αυτού του νησιού μέσα στον ευρύτερο Αιγαιοπελαγίτικο χώρο», όπως έγραψε ο αείμνηστος ποιητής και κριτικογράφος Μήτσος Τσιάμης. Τίποτα δεν τελειώνει. Ανεξάντλητη  η δημιουργία, όπως  απέραντη είναι η ζωή. Υπάρχουν κι άλλες διαβάσεις  κι άλλα κοιτάσματα λεσβιακών πολιτιστικών θησαυρών να  εξορυχθούν κι άλλες εκφάνσεις του ωραίου να κατακτηθούν. Οι άνθρωποι, όσες τεχνολογικές εξελίξεις και να εμφανιστούν,  πάντα θα έχουν ανάγκη  να συνθέτουν και να  διαβάζουν ιστορίες. «Πεινούν για ιστορίες, όποια κι αν έχουν μορφή»,  υπογραμμίζεται στο απόφθεγμα του Πολ  Όστερ,  που παραθέτει στον πρόλογό του  ο   επιμελητής του «Ημερολογίου» Παναγιώτης Σκορδάς.

Αριστείδης Καλάργαλης: Ασημάκης Βεϊνόγλου

Ο ποιητής των ονείρων

Έκδοση Συλλόγου Εργαζομένων Δήμου Λέσβου,

Μυτιλήνη 2014, σελ. 78

Ο Αριστείδης Καλάργαλης έχει ασχοληθεί σε διδακτορική διατριβή με τα πρόσωπα   και τα πεπραγμένα της Λεσβιακής    Άνοιξης,  της πρωτόφαντης εκείνης πνευματικής και καλλιτεχνικής άνθησης  στη Μυτιλήνη τη  δεκαετία του 1920 μέχρι την κήρυξη της   δικτατορίας της 4ης Αυγούστου του 1936.  

        Η  συστηματική αυτή ενασχόληση   τον αντάμειψε  με αγλαούς καρπούς,   βάσει των οποίων στοιχειοθέτησε τη διατριβή του, αλλά και  με πολύτιμα υλικά για επιμέρους εργασίες στη   Λεσβιακή Γραμματεία. Όπως αυτήν εδώ, που  φέρνει στο φως τη  ζωή και την ποίηση   ενός ανθρώπου του καθημερινού μόχθου, του Ασημάκη Βεϊνόγλου,  που δούλεψε κουρέας, ταχυδρομικός διανομέας και  σκουπιδιάρης   του Δήμου Μυτιλήνης, ήταν από τους πρώτους δημοτικιστές της Λέσβου, αξιοπρόσεκτος  λυρικός ποιητής και εξαιρετικός μουσικός,   κιθαρίστας και συνθέτης. ( Περίφημο  το τραγούδι  «Σαν τι να λεν οι καλαμιές»  (στίχοι, μουσική  Ασημ. Βεϊνόγλου).

      Ο Αριστείδης Καλάργαλης  συγκρότησε μια   επαρκή,   τεκμηριωμένη βιογραφία του Ασημάκη Βεϊνόγλου,  βασισμένη σε ό, τι έχει γραφεί  από προηγηθέντες (Μίλτης Παρασκευαΐδης, Κώστας Μίσσιος και Παναγιώτης Παρασκευαΐδης) με πολλά πρόσθετα στοιχεία,  αντλημένα από   εφημερίδες και   περιοδικά της εποχής. Παρακολουθεί την περιπετειώδη, βασανισμένη  ζωή του ,  παραθέτει μαρτυρίες όσων τον γνώρισαν ως ποιητή και μουσικό και επισυνάπτει  το σύνολο σχεδόν των ποιημάτων που κατάφερε να συγκεντρώσει  από τα διάσπαρτα δημοσιευμένα.  Έτσι διασώζονται   ωραίοι λυρικοί στίχοι,  που  θα χάνονταν στην αφάνεια «σα μακρινή μουσική που σβήνει»,  όπως σημειώνει ο Παναγιώτης  Παρασκευαΐδης στον πρόλογο της «Ανθολογίας τριών Λεσβίων ποιητών» (Βεϊνόγλου, Γαβαλάς, Ζεϊμπέκης), έκδοση ΕΛΜΕ ΛΕΣΒΟΥ,  1983.

           Ιδού  δυο  δείγματα της λυρικής γραφής του  Βεϊνόγλου:

       Το πρώτο: αυτοβιογραφικό, εξομολογητικό  του  καημού  του από την εργασία του στα γεράματά του στην αποκομιδή  σκουπιδιών του Δήμου Μυτιλήνης.

«Ο σκουπιδάς των ονείρων»:

Σέρνει βαριά τη φροκαλιά, σκεβροκαμπουριασμένος.

«Θα τρως ψωμί», τούπε ο θεός, «στον ίδρο μουσκεμένος».

Φτωχό σαρίδι της ζωής, μες τα σοκάκια τα ίδια,

τα  ονείρατά του φροκαλεί με τάλλα τα σκουπίδια.

Το   δεύτερο:   ένα   θαυμάσιο  ερωτικής πνοής  τραγούδι.

«Το κέντημα»:

«Τ' ωραίο προσωπάκι σου/ω κόρη, είχες σκυμμένο/ απάνω σ' ολοαστραφτερό     ατλάζι θαλασσί // την ώρα που το χέρι σου /κοντυλοκαμωμένο / βελόνιαζε κάποια καρδιά/ με μια κλωστή χρυσή/.